Jak rozliczyć wydatek na wykup polisy ubezpieczeniowej OC na przyszły rok? Czy można go ująć w dacie zakupu, np. w grudniu danego roku, czy dopiero w kosztach roku następnego?
RADA
Opłaty dotyczące polis ubezpieczeniowych majątku podatnika będą stanowić koszt uzyskania przychodów w momencie poniesienia. Nie można ich bowiem powiązać z konkretnym przychodem. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Ustawodawca zezwala na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków przyczyniających się do osiągnięcia przychodów, o ile nie znajdują się na negatywnej liście. Są to nie tylko te wydatki, które generują konkretne przychody, ale również te, które służą zapobieżeniu stratom czy zabezpieczeniu źródła przychodów. Do tej ostatniej kategorii zalicza się koszty ubezpieczeń majątku firmy.
Do niedawna poważne wątpliwości budził moment zaliczenia tego typu wydatków do kosztów firmy. Niektórzy sądzili, że w przypadku polisy obejmującej 2 lata podatkowe należy zastosować metodę przyporządkowania kosztu do przychodu danego roku podatkowego, inni – że mimo iż nie można przyporządkować tego wydatku do żadnego konkretnego przychodu, należy powiązać go z okresem, którego dotyczy. Jeszcze inni uważali, że wydatek taki powinien zostać zaliczony do kosztów w momencie zapłaty, gdyż jest kosztem o charakterze pośrednim. A ponieważ nie jest możliwe ustalenie, w którym roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takiego kosztu, więc opłata polisy jest kosztem w roku jej poniesienia.
Rozstrzygnięcia tego problemu nie ułatwiały podatnikom organy podatkowe, które w wydawanych interpretacjach potwierdzały każde z zaprezentowanych wyżej stanowisk (np. decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 lipca 2005 r., sygn. PB/005-SIP-65/05, decyzja Izby Skarbowej we Wrocławiu z 28 kwietnia 2004 r., sygn. PD III 423/35/04, postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Toruniu z 23 marca 2005 r., sygn. PB1/415-21/05).
Spór rozstrzygnęło Ministerstwo Finansów. W piśmie opublikowanym na łamach jednej z ogólnopolskich gazet wyjaśniło, że:
(…) koszty zakupu polisy ubezpieczenia majątkowego nie mają związku przyczynowo-skutkowego z konkretnym przychodem wygenerowanym w określonym okresie sprawozdawczym. Zatem podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów (są potrącane) w dacie ich poniesienia. Oznacza to, iż koszty poniesione w 2005 r., związane z zakupem polisy ubezpieczenia majątkowego na 2006 r., stanowią koszty uzyskania przychodów w 2005 r.
Ministerstwo podkreśliło przy tym, że przedstawione w tym piśmie wyjaśnienia mają zastosowanie nie tylko do podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, ale również do podatników podatku dochodowego od osób prawnych.
Stanowisko zaprezentowane przez Ministerstwo Finansów należy uznać za słuszne. Zasada przyporządkowania kosztu do roku podatkowego, którego dotyczy – niejednokrotnie w oderwaniu od daty jego faktycznej zapłaty – jest bowiem wyjątkiem od reguły.
Regułą zaś jest zaliczanie wydatków do kosztów w dacie ich poniesienia. Dopiero gdy istnieje możliwość powiązania danego wydatku z konkretnym przychodem – w tym znaczeniu, że bezpośrednim następstwem wydatkowania określonej kwoty jest przysporzenie w majątku podatnika (wzrost jego aktywów finansowych), ten wyjątek powinien być stosowany. W każdym innym przypadku, gdy takiego bezpośredniego związku nie można wskazać, pierwszeństwo ma zasada podstawowa.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Zakup polisy ubezpieczenia majątkowego jest wydatkiem, którego nie można powiązać z żadnym konkretnym przychodem. Dlatego powinien on zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w dacie jego poniesienia, niezależnie od tego, na jaki okres została wystawiona polisa.
Takie stanowisko w tej kwestii obecnie prezentują też na ogół organy podatkowe. Przykładem jest tu postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 3 marca 2006 r., sygn. 1472/ROP1/423-22-69/06/JL.
Organ podatkowy podkreślił w nim, że:
(…) koszty ubezpieczenia majątku mają pośredni wpływ na przychód, tzn. nie można ustalić ich wpływu bezpośredniego na konkretny przychód – dlatego też zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powinny być kosztem uzyskania przychodu w momencie poniesienia. Ponadto ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera przepisu pozwalającego podatnikom rozbijać jednorazowo poniesione koszty na poszczególne okresy, gdy nie ma dowodów księgowych odzwierciedlających taki właśnie sposób ujęcia treści operacji gospodarczych jako rzeczywisty (…).
Należy też pamiętać, że jeśli wydatek został poniesiony na zakup polisy ubezpieczenia komunikacyjnego, to w przypadku samochodów osobowych o wartości powyżej 20 000 euro może on zostać zaliczony do kosztów jedynie w granicach ustawowego limitu.
Przykład
W sierpniu 2006 r. spółka z o.o. wykupiła polisy ubezpieczeniowe dla samochodów firmowych na kolejne 12 miesięcy. Polisy obejmują 2 lata podatkowe (2006 i 2007 r.). Mimo to spółka ma prawo zaliczyć poniesione wydatki do kosztów w dacie ich poniesienia, tj. w sierpniu 2006 r. Ponieważ wartość każdego z samochodów firmowych objętych ubezpieczeniem nie przekracza 20 000 euro, wydatki na zakup polis (składki) mogą zostać zaliczone do kosztów w całości, bez ograniczenia limitem ustawowym.
• art. 22 ust. 1 i 4–6, art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 107, poz. 723
• art. 15 ust. 1 i 4, art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 107, poz. 723
Anna Welsyng
doradca podatkowy