rada
Zaliczka na poczet wynagrodzenia stanowi przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz podlega składkom ZUS według takich samych zasad, jak wynagrodzenie zasadnicze wypłacane za przepracowany miesiąc.
uzasadnienie
Ewidencjonując wypłaconą pracownikowi zaliczkę należy mieć na względzie zasadę współmierności przychodów i kosztów. Dotyczy to w szczególności operacji na przełomie roku.
Oznacza to, że do kosztów wynagrodzeń danego okresu (miesiąca) zalicza się wynagrodzenie, które jest należne pracownikowi za przepracowany miesiąc. Analizując zasadę współmierności przychodów i kosztów można dojść do wniosku, że wypłacona zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia nie będzie kosztem z punktu widzenia ustawy o rachunkowości. Również naliczone od zaliczki składki ZUS w części finansowanej przez pracodawcę nie mogą być zaliczone do kosztów bilansowych.
Zaliczka oraz należne od niej składki ZUS staną się kosztem bilansowym w miesiącu, którego dotyczą (styczeń).
Z podatkowego punktu widzenia wypłacone wynagrodzenie jest dla pracodawcy kosztem uzyskania przychodu w miesiącu, w którym zostało wypłacone. Składki ZUS w części finansowanej przez pracodawcę zalicza się do KUP w momencie ich uregulowania.
Zaliczka na poczet wynagrodzenia a podatek dochodowy od osób fizycznych
Przychodami z wykonywanej pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone przez pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. W związku z tym, że niewątpliwie zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia spełniają te przesłanki, należy je traktować jako przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Pogląd taki zaprezentowała Izba Skarbowa w Katowicach rozpatrująca zażalenie podatnika na interpretację urzędu skarbowego w decyzji z 12 maja 2006 r. (PBB3-4117/30022/2006) stwierdzając, że zaliczka jest przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ponieważ art. 12 ust. 1 zawiera przykładowe wyliczenie świadczeń stanowiących przychody ze stosunku pracy, co oznacza, iż nie należy traktować go jako wyczerpującego katalogu rodzajów świadczeń zaliczanych do przychodów z tych tytułów.
Dlatego do przychodów określonych w tym przepisie należy zaliczyć również inne, które nie zostały wprost wymienione, jeżeli uzyskiwane są przez pracownika w związku z wykonywaną przez niego pracą. Dlatego właściwe jest stwierdzenie, że w przychodach ze stosunku pracy należy również uwzględnić zaliczkę na poczet przyszłego wynagrodzenia.
W związku z powyższym na podstawie art. 31 zakład pracy zobowiązany jest naliczyć i pobrać podatek dochodowy od osób fizycznych od zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia.
Zaliczka na poczet wynagrodzenia a składki na ubezpieczenia społeczne
Zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z tym należy również stwierdzić, że od wypłaty na poczet przyszłego wynagrodzenia powinno się potrącić składki na ubezpieczenia społeczne.
Przykład
W grudniu naliczono pracownikowi wynagrodzenie w kwocie brutto 3000 zł.
Założenia:
- pracownik uzyskuje przychody z jednego zakładu pracy,
- nie dojeżdża z innej miejscowości,
- nie przekroczył w ciągu roku I skali podatkowej,
- nie przekroczył podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne,
- pracownik otrzymuje wynagrodzenie do 28. dnia miesiąca.
Ewidencja księgowa
Zaksięgowano w grudniu następujące operacje
1. Wynagrodzenie ujęte w liście płac za grudzień 2006 r.:
a) kwota brutto wynagrodzenia
Wn "Wynagrodzenia" 3 000,00
Ma "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 3 000,00
b) składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika 3000 zł × 18,71% = 561,30 zł
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 561,30
Ma "Rozrachunki z ZUS" 561,30
c) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 211,00
Ma "Rozrachunki z US" 211,00
d) zaliczka na ubezpieczenie zdrowotne
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 213,39
Ma "Rozrachunki z ZUS" 213,39
e) kwota ubezpieczeń społecznych w części finansowanej przez pracodawcę
Wn "Świadczenia na rzecz pracowników" 618,30
Ma "Rozrachunki z ZUS" 618,30
2. 28 grudnia wypłacono pracownikowi wynagrodzenie za grudzień - kwota netto:
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 2 014,31
Ma "Rachunek bankowy" 2 014,31
3. 30 grudnia wypłacono pracownikowi zaliczkę na poczet wynagrodzenia za styczeń:
a) kwota brutto zaliczki
Wn "Rozrachunki z tytułu zaliczek" 1 500,00
Ma "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 1 500,00
b) składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 280,65
Ma "Rozrachunki z ZUS" 280,65
c) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 137,00
Ma "Rozrachunki z US" 137,00
d) zaliczka na ubezpieczenie zdrowotne
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 106,69
Ma "Rozrachunki z ZUS" 106,69
e) kwota netto zaliczki
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 975,66
Ma "Rachunek bankowy" 975,66
f) kwota ubezpieczeń społecznych w części finansowanej przez pracodawcę
Wn "Rozliczenia międzyokresowe kosztów"
- w analityce "Koszty dotyczące następnych okresów" 309,15
Ma "Rozrachunki z ZUS" 309,15
4. W następnym miesiącu ewidencjonując wynagrodzenie za styczeń należy dokonać odpowiednich przeksięgowań:
a) przeksięgowanie zaliczki wypłaconej w grudniu
Wn "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń" 1 500,00
Ma "Rozrachunki z tytułu zaliczek" 1 500,00
b) zaliczenie do kosztów bilansowych bieżącego miesiąca składek ZUS naliczonych od wypłaconej zaliczki
Wn "Świadczenia na rzecz pracowników" 309,15
Ma "Rozliczenia międzyokresowe kosztów"
- w analityce "Koszty dotyczące następnych okresów" 309,15
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Mimo że wypłacona w grudniu zaliczka dotyczy wynagrodzenia za styczeń, do obliczenia składek ZUS przyjmuje się stawki obowiązujące w miesiącu wypłaty zaliczki.
W deklaracji PIT-4 za grudzień jako sumę wypłat zadeklarujemy kwotę 4500 zł (3000 zł wynagrodzenie brutto za grudzień + 1500 zł brutto zaliczka na poczet wynagrodzenia za styczeń), natomiast zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego będzie wynosić 348 zł.
Zobowiązanie z tytułu deklaracji ZUS-DRA za grudzień będzie wynosić 2089,48 zł.
W styczniu należy zaksięgować wynagrodzenie brutto za ten miesiąc w kwocie 3000 zł, natomiast kwotę ubezpieczeń społecznych oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych naliczamy od kwoty 1500 zł brutto, uwzględniając miesięczną kwotę kosztu uzyskania przychodu oraz 1/12 kwoty zmniejszającą podatek dochodowy.
Podstawa prawna:
- art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 22 ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588
- art. 18 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U Nr 137, poz. 887; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217
- interpretacja prawa podatkowego z 12 maja 2006 r. nr PBB3-4117/3-0022/2006 Izby Skarbowej w Katowicach w zakresie momentu powstania obowiązku obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od kwot wypłacanych pracownikowi na poczet przyszłego wynagrodzenia
- art. 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
Małgorzata Kawczyńska
główny księgowy, finalista konkursu Księgowy Roku 2005