rada
Umowa dotycząca ochrony ubezpieczeniowej ryzyka kredytu kupieckiego łączy elementy oceny kontrahenta z przejęciem ryzyka poniesienia strat z tytułu niezapłaconych przez odbiorców faktur. Tego typu usługa dotyczy sfery zarządzania, tj. polityki zarządzania należnościami, należy ją więc zakwalifikować do kosztów ogólnego zarządu, księgowanych na koncie „Koszty zarządu”. Natomiast koszty ratingu można zaksięgować jako „Koszty sprzedaży” bądź „Koszty zarządu”.
uzasadnienie
Jednostki korzystają z ubezpieczenia kredytu kupieckiego, aby zabezpieczyć się przed skutkami strat, które mogą ponieść w przypadku niewypłacalności odbiorców towarów, wyrobów i usług. Dzięki ochronie ubezpieczeniowej jednostka ma zapewnienie pokrycia strat z tytułu niezapłaconych faktur przez odbiorców. Ubezpieczeniem kredytu kupieckiego obejmowane są należności od konkretnych dłużników lub grupy dłużników (zgodnie z warunkami zawartymi w umowie ubezpieczenia) do wysokości limitu kredytowego ustalonego dla konkretnych dłużników, w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia.
Współpracując z ubezpieczycielem, jednostka otrzymuje informacje na temat ryzyka kredytowego, windykacji i egzekucji należności. W wyniku stałej obserwacji ubezpieczyciel może szybko ostrzec dostawców o zbliżających się problemach płatniczych ich odbiorców. Jeśli jednostka chce otrzymać bardziej szczegółowe informacje o konkretnych odbiorcach, może w tym celu zawrzeć umowę z wyspecjalizowaną instytucją (agencją ratingową, ubezpieczycielem, bankiem) o określenie wiarygodności kredytowej (rating) odbiorców. W efekcie firma posiada aktualne informacje, jakim dostawcom i w jakiej wysokości może udzielić kredytu, aby terminowo otrzymać swoje należności. Także w samej firmie można zauważyć korzyści wynikające z ubezpieczenia, gdyż powstaje tam system, w którym należności są na bieżąco monitorowane, a dalsze kontakty z dłużnikami pozbawione są przypadkowości. Przy zawarciu tego specyficznego ubezpieczenia wymagana jest ścisła współpraca między ubezpieczycielem a spółką, jak również codzienna wymiana informacji.
Dzięki tak prowadzonym działaniom jednostka może więc zwiększyć konkurencyjność udzielanych kredytów kupieckich, oferując bardziej atrakcyjne warunki płatności. Ubezpieczenie kredytu daje bowiem możliwość uniezależnienia się od kłopotów finansowych odbiorców.
Zdarzają się również sytuacje, gdy powodem zawierania umów ubezpieczeniowych jest poprawienie wizerunku jednostki poprzez możliwość ograniczenia tworzenia rezerw na straty, które wykazywane są w sprawozdaniu finansowym.
W wyniku zabezpieczenia należności, a co za tym idzie - zmniejszenia rezerw, poprawie ulegają wskaźniki finansowe (m.in. płynności finansowej). W oczach inwestorów, a także banków jednostka zyskuje większą wiarygodność i prestiż.
Podsumowując, umowa ubezpieczenia kredytu kupieckiego nie jest bezpośrednio lub pośrednio związana z wykonywaną usługą, wyrobem. Dopiero po wykonaniu usługi lub wyprodukowaniu wyrobów oraz po ich sprzedaży jednostka monitoruje swoje należności. Od tego momentu następuje realizacja zapisów umowy dotyczącej ochrony ubezpieczenia kredytu kupieckiego, gdyż powstałe należności są ubezpieczone od niespłacenia ich przez dłużnika, do określonego w umowie limitu kredytowego.
Polityka w zakresie ściągania należności mieści się w sferze zarządzania jednostką i koszty z tym związane należy kwalifikować do kosztów zarządu.
Jeśli natomiast chodzi o koszty ratingu, to od jednostki zależy, jak je zakwalifikuje: w „Koszty zarządu” czy w „Koszty sprzedaży”. Księgowanie w obu przypadkach będzie prawidłowe, gdyż jest to usługa realizowana w celu oceny wiarygodności potencjalnego nabywcy towarów, wyrobów bądź usług.
PRZYKŁAD
Spółka wykupiła ubezpieczenie związane z ochroną ryzyka kredytu kupieckiego. Wartość składki - 2000 zł. Dodatkowo otrzymała fakturę za ocenę zdolności kredytowej - 1500 zł.
Ewidencja księgowa
1. Faktura za ochronę ubezpieczeniową:
Wn „Pozostałe koszty”
- w analityce „Ubezpieczenia” 2 000
Ma „Pozostałe rozrachunki” 2 000
2. Otrzymano fakturę za ocenę zdolności kredytowej:
Wn „Pozostałe usługi” 1 500
Ma „Rozrachunki z dostawcami” 1 500
3. Przeniesienie kosztów za ochronę ubezpieczeniową - przypadających na przyszłe okresy sprawozdawcze:
Wn „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” 2 000
Ma „Rozliczenie kosztów” 2 000
4. Przeniesienie kosztów rodzajowych w układ funkcjonalny - koszty oceny zdolności kredytowej:
Wn „Koszty sprzedaży” 1 500
Ma „Rozliczenie kosztów” 1 500
5. Przeniesienie kosztów rodzajowych w układ funkcjonalny - za ochronę ubezpieczeniową przypadającą na dany okres sprawozdawczy:
Wn „Koszty zarządu” 1 000
Ma „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” 1 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Joanna Gawrońska
biegły rewident