Przyjrzyjmy się, w jaki sposób ustawa o rachunkowości określa zakres sprawozdania finansowego w zależności od wielkości i formy prawnej prowadzonej działalności. I tak, najszerszy zakres dotyczy dużych przedsiębiorstw, do których zaliczamy: banki, spółki akcyjne (poza znajdującymi się w organizacji), wszystkie inne jednostki, w tym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które w roku poprzedzającym rok, za który sporządzamy sprawozdanie finansowe (czyli przy sporządzaniu sprawozdań za rok 2006 analizujemy dane z 2005 roku) przekroczyły dwie z trzech określonych wielkości: średnioroczne zatrudnienie - 50 osób, aktywa bilansowe - 2,5 mln euro (za rok 2005 - 9,6 mln zł), przychody - 5 mln euro (za rok 2005 - 19,3 mln zł).
W analizowanym przypadku na pewno jest spełniony warunek dotyczący przychodów, gdyż roczny obrót spółki wynosi około 24 mln zł. Nie mamy informacji o aktywach, ale biorąc pod uwagę charakter działalności, można założyć, że ten warunek nie będzie spełniony. Ponieważ zatrudnienie jest niższe od 50 osób, można stwierdzić, iż spółka nie zalicza się do grupy dużych przedsiębiorstw.
W takim wypadku ustawa o rachunkowości przewiduje szereg uproszczeń, takich jak: brak obowiązku sporządzania zestawienia zmian w kapitale własnym oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych, brak obowiązku wyliczania podatku odroczonego, możliwość klasyfikacji umów leasingowych zgodnie z przepisami podatkowymi, brak wymagalności badania przez biegłego rewidenta i publikacji sprawozdania.
Kolejne uproszczenia są dostępne, jeżeli spółka, w danym roku obrotowym, oraz w poprzednim roku (czyli np. w roku 2006 i 2005) nie przekroczyła dwóch z trzech kryteriów: średnioroczne zatrudnienie - 50 osób, aktywa bilansowe - 2 mln euro (7,6 mln zł w 2006 i 7,7 mln zł w 2005), przychody - 4 mln euro (15,2 mln zł za 2006 i 15,4 mln zł za 2005).
Prezentacja danych w sprawozdaniu finansowym w takim wypadku może być ograniczona do tych pozycji, które we wzorze zawartym w załącznikach do ustawy określone są literami i cyframi rzymskimi. Przykładowo aktywa bilansu mogą być wtedy zaprezentowane w 12 pozycjach, a nie w ponad 50, jak wymagane jest to przez pełny wzór bilansu.
Tak więc główny księgowy spółki, o ile potwierdzi wartość sumy bilansowej na koniec bieżącego i poprzedniego roku obrotowego, może ograniczyć zakres, a więc i koszt sporządzenia rocznych sprawozdań finansowych. Nie należy przy tym zapominać, że do sprawozdania finansowego, nawet w wersji uproszczonej, powinno zostać dołączone sprawozdanie z działalności jednostki.
Podstawa prawna:
- Art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
Miłosz Kolbuszewski
menedżer w dziale audytu Deloitte