Udzielenie rabatu stanowi zniżkę oznaczoną procentowo lub kwotowo od ustalonej ceny określonego towaru. W sytuacji przedstawionej w pytaniu występuje klasyczny rabat cenowy, który został przyznany przed dokonaniem sprzedaży i wystawieniem faktury - rabat jest widoczny na otrzymanej fakturze i jest zawarty w cenie książek.
Dla celów rachunkowości cenę nabycia stanowi cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont).
Jeżeli więc rabat został przyznany przed wystawieniem faktury, tak jak miało to miejsce w omawianym przypadku, to obrót (100 zł) został zmniejszony o kwotę udzielonego rabatu (tj. o 20 zł). Równocześnie uległy odpowiedniemu zmniejszeniu ceny jednostkowe, wartości netto i brutto sprzedawanych towarów po rabacie. Kwotą do zaewidencjonowania na kontach księgowych jest wartość po rabacie, tj. 80 zł (strona Ma konta „Rozrachunki z dostawcami”, strona Wn konta „Koszty zużycia materiałów”).
Na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie mają zatem wpływu rabaty udzielone przed ustaleniem ceny, gdyż kwotą należną z tytułu sprzedaży jest kwota żądana od nabywcy, a więc pomniejszona już o przyznany rabat. Taki rabat tak naprawdę nie musi być nawet wykazywany na fakturze. W praktyce jednak ujawnianie na fakturze faktu udzielenia rabatu jest często stosowane przez firmy, co spowodowane jest głównie oddziaływaniem psychologicznym na klienta.
W przypadku gdyby rabat udzielony był po dokonanej sprzedaży oraz po wystawieniu faktury, wówczas miałby wpływ na wysokość podstawy opodatkowania VAT i sprzedawca byłby zobowiązany do wystawienia faktury korygującej. Nabywca, który otrzyma fakturę korygującą, ma obowiązek zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc (bądź kwartał), w którym otrzymał fakturę.
WNIOSKI
Jeżeli kontrahent przyzna rabat przed wystawieniem, oznacza to, że obrót został zmniejszony o kwotę udzielonego rabatu. Równocześnie uległy odpowiedniemu zmniejszeniu ceny jednostkowe, wartości netto i brutto sprzedawanych towarów po rabacie. Kwotą do zaewidencjonowania na kontach księgowych jest wartość po rabacie.
Podstawa prawna:
- Art. 29 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
ELŻBIETA KULCZYCKA
doradca podatkowy Rödl & Partner