Od 2002 r. nasza spółka z o.o. użytkuje maszyny szwalnicze na podstawie umowy leasingu operacyjnego. W październiku 2004 r. (przed upływem okresu, na jaki zawarta była umowa) wykupiliśmy maszyny. W momencie wykupu maszyn leasingodawca dodał do wartości niespłaconego zobowiązania swoją prowizję. Jaką powinniśmy przyjąć wartość początkową maszyn - z 2002 r. czy też z dnia ich zakupu?
Ze względu na fakt, iż do października 2004 r. maszyny były eksploatowane przez leasingobiorcę, ich wartość ulegała systematycznemu zmniejszeniu na skutek ekonomicznego zużycia, co znajdowało odzwierciedlenie w dokonywanych odpisach amortyzacyjnych. Wobec powyższego uznanie wartości maszyny szwalniczej w październiku 2004 r. na poziomie jej wartości początkowej z 2002 roku spowodowałoby, że ustalona w ten sposób wartość początkowa odbiegałaby od wartości rynkowej maszyny.
Jeżeli wartość początkowa ustalona dla celów podatkowych jest wyższa od ceny rynkowej, to zaliczenie odpisów amortyzacyjnych ustalonych od takiej wartości początkowej do kosztów uzyskania przychodów może powodować zastrzeżenia ze strony organów kontroli skarbowej.
Dokonując zakupu środków trwałych ich wartość początkową ustalamy według ceny nabycia. Dotyczy to również składników, które przed zakupem były użytkowane na podstawie umowy leasingu.
Ustalając wartość początkową maszyn można odnieść się również do art. 17c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który mówi o wysokości przychodów ze sprzedaży przedmiotu leasingu przy przeniesieniu jego własności z leasingodawcy na leasingobiorcę. Zgodnie z tym przepisem przychodem leasingodawcy jest cena zawarta w umowie sprzedaży, jednak gdy jest ona niższa od hipotetycznej wartości netto przedmiotu leasingu, przychód określa się w wysokości ceny rynkowej. Kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży jest zawsze rzeczywista wartość netto.
Kwestią odrębną są dodatkowe opłaty przekazywane leasingodawcy, które związane są z nabyciem przedmiotu leasingu przed upływem terminu, na jaki była zawarta umowa leasingu.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 16g ust. 1 pkt 1 stanowi, że w razie odpłatnego nabycia środków trwałych za ich wartość początkową uznaje się cenę ich nabycia. Zgodnie z art. 16g ust. 3 za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o kwoty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w szczególności koszty odsetek i prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług.
Zgodnie z przytoczonymi wyżej regulacjami należy zalecić ustalenie wartości początkowej maszyn szwalniczych na poziomie ceny ich nabycia określonej w umowie sprzedaży, która powinna odpowiadać wartości rynkowej tych maszyn.
W omawianym przypadku wartością początkową środka trwałego dla celów podatkowych będzie zatem cena nabycia każdej z maszyn szwalniczych, rozumiana jako kwota należna leasingodawcy i obejmująca również koszty związane z zakupem, w tym prowizje leasingodawcy.
Bartłomiej Gryn
Rödl & Partner oddział w Warszawie
Podstawa prawna:
art. 16g ust. 1 pkt 1, ust. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).