Zamierzam sprzedać swoje udziały w spółce z o.o. Czy w przypadku zawarcia takiej umowy sprzedaży należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to czy można się umówić, że osobą zobowiązaną do zapłaty podatku będzie nabywca?
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych. Udziały w spółce z o.o. są prawami majątkowymi, co oznacza, że ich sprzedaż podlega temu podatkowi. Stawka podatku wynosi 1 proc. wartości rynkowej sprzedawanych udziałów.
Obowiązek zapłaty podatku ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnej. Chodzi tu przy tym o solidarność w rozumieniu art. 366 kodeksu cywilnego, tj. kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. Odpowiedzialność solidarna stron czynności cywilnoprawnej dotyczy także złożenia deklaracji. Podatnicy są bowiem obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-1) oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, chyba że podatek jest pobierany przez płatnika.
Zgodnie z zasadą swobody umów (art. 3531 k.c.) możliwe jest ułożenie stosunku prawnego przez strony według swego uznania. Takie postanowienia stron wywierają jednak skutek prawny jedynie na gruncie prawa cywilnego. Strony mogą zatem zawrzeć w umowie ustalenia w zakresie kosztów i opłat wynikające z zawarcia umowy sprzedaży udziałów, w tym dotyczące obciążenia kupującego obowiązkiem zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Ustalenia te nie mają jednak charakteru wiążącego dla organów podatkowych, gdyż wskazanie w umowie strony zobowiązanej do zapłacenia podatku nie może skutecznie zwolnić drugiej strony od solidarnej odpowiedzialności za jego zapłatę (tak również Izba Skarbowa w Gdańsku w piśmie z 12 października 2004 r., PO/005-0043/04).
Reasumując, zawarcie umowy sprzedaży udziałów w spółce z o.o. podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustalenia w zakresie obciążenia jednej ze stron (nabywcy) obowiązkiem zapłaty podatku nie mają dla organów podatkowych charakteru wiążącego.
Mieczysław Wójcik
Podstawa prawna:
art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 4 pkt 1, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c oraz art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 86, poz. 959 z późn.zm.).