Prowadzę działalność gospodarczą. W 2005 r. wybrałem opodatkowanie według zasad podatku liniowego. W 2004 r. okazało się, że przysługuje mi ulga uczniowska na zasadzie praw nabytych, mimo jej usunięcia z przepisów. Nie odliczyłem tej ulgi w roku 2004 r. z uwagi na brak dochodów. Czy będę mógł to zrobić w rozliczeniu za 2005 r.? Urzędnicy twierdzą, że nie mam prawa pomniejszyć podatku liniowego o wartość ulgi uczniowskiej.
Cechą podatku liniowego jest rezygnacja z wszelkich ulg podatkowych. Podatnicy, którzy rozliczają się z fiskusem w tej formie, nie mają nawet prawa do kwoty wolnej od podatku (kwotę tę mogą jednak rozliczać np. jako pracownicy). Pozostawiono im jedynie odliczenia z tytułu składek społecznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dlatego podatku liniowego nie można pomniejszyć o wartość ulgi uczniowskiej.
Stosowanie podatku liniowego wyłącza prawo do kwoty wolnej od podatku.
W podobnym stanie faktycznym odpowiedział na pytanie podatnika naczelnik Urzędu Skarbowego w Katowicach. Podatnik otrzymał decyzję o przyznaniu ulgi z tytułu wyszkolenia ucznia już po wyborze podatku liniowego. Starał się więc o przypisanie ulgi uczniowskiej do dochodu osiągniętego przez niego w 2003 r. i zamierzał przeprowadzić korektę zeznania za 2003 r. Otrzymał następującą odpowiedź: Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz. 1956 ze zm.) podatnicy, którym przysługuje prawo do korzystania z ulgi uczniowskiej po 31 grudnia 2003 r., mają prawo do obniżenia podatku opłacanego na zasadach określonych w art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pod warunkiem że kwoty te nie zostały odliczone od podatku opłacanego w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub w formie karty podatkowej. Ze stanu faktycznego przedstawionego w piśmie wynika, iż dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach decyzją z 21 maja 2004 r. orzekł o przyznaniu ulgi w podatku dochodowym z tytułu wyszkolenia ucznia w kwocie 4560 zł. Jednakże stosownie do art. 27c ust. 7 cytowanej ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 r., ulgę uczniowską stosuje się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została wydana decyzja o przyznaniu ulgi, z tym że przy ustalaniu kwoty ulgi, o której mowa w ust. 6, przyjmuje się kwotę obowiązującą w roku podatkowym, w którym zakończono szkolenie pozytywnym wynikiem egzaminu. Zatem obniżenie podatku dochodowego w myśl powyższego przepisu następuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została wydana decyzja, a więc w tym przypadku od czerwca 2004 r. W związku z powyższym brak podstaw do skorygowania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku 2003 i odliczenia ulgi uczniowskiej przyznanej w maju 2004 roku. Jednocześnie tutejszy organ zauważa, iż wybierając w 2004 roku opodatkowanie dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej według zasad określonych w art. 30c powołanej ustawy, zrezygnował Pan z możliwości odliczenia przyznanej ulgi w 2004 roku. Ponadto nadmienia się, że w sytuacji, gdy w terminie do 20 stycznia 2005 roku zawiadomi Pan w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania, będzie Pan mógł skorzystać z przyznanej ulgi poprzez obniżenie podatku opłacanego na zasadach określonych w art. 27 ustawy, ale dopiero w 2005 roku.
Tomasz Król
Podstawa prawna
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 263, poz. 2619