Nasza firma stara się wspierać działające w jej regionie różne organizacje zajmujące się pomocą na rzecz potrzebujących, wspieraniem kultury, ochroną zdrowia itp. Aby nasza działalność na rzecz społeczności lokalnej nie była tak anonimowa, zamierzamy w tym roku uczestniczyć również w bardziej medialnych przedsięwzięciach, np. aukcjach na rzecz wsparcia miejscowych jednostek kultury lub ochrony zdrowia. Czy taka forma wsparcia celów społecznie pożytecznych będzie dla nas korzystna od strony podatkowej?
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera zachętę do wspierania przez podatników celów społecznie użytecznych poprzez możliwość odliczenia od dochodu dokonanych wydatków. Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. podatnicy mogą odliczać od dochodu przed opodatkowaniem darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96, poz. 873 z późn.zm.) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie. Odliczenie z tytułu darowizn nie może przekroczyć 10 proc. dochodu.
Skorzystanie przez podatnika z przedmiotowego odliczenia wymaga, aby przekazane przez niego wsparcie skierowane było do ściśle określonych podmiotów i przeznaczone na ściśle określone cele, a ponadto miało formę darowizny. Umowa darowizny ma miejsce wtedy, gdy darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W przypadku uczestnictwa w aukcji organizowanej przez podmiot prowadzący działalność społecznie pożyteczną kwota przekazana przez firmę nie będzie mogła być uznana za darowiznę. W trakcie aukcji licytowane są z reguły różnego rodzaju rzeczy (często o symbolicznej wartości), a uzyskane z licytacji pieniądze zasilają konto podmiotu, dla wsparcia którego zorganizowana została aukcja.
Uczestnik aukcji, który w licytacji zaoferuje najwyższą cenę za konkretną rzecz, niezależnie od jej rzeczywistej wartości, staje się po uiszczeniu wylicytowanej kwoty właścicielem tej rzeczy. Dlatego też w tym przypadku nie można mówić o darowiźnie, lecz o umowie kupna-sprzedaży. W związku z powyższym, jeśli firma chciałaby skorzystać z ulgi przewidzianej w art. 18 ust. 1 u.p.d.o.p., powinna zadbać, aby przekazanie wsparcia nastąpiło z zachowaniem warunków przewidzianych dla darowizn. Natomiast w przedstawionym przypadku, zdaniem autora, możliwe jest zaliczenie poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Jak pisze Czytelnik spółka myśli o udziale w aukcjach, ponieważ chce, aby jej działalność nie była anonimowa. Celem udziału w aukcji jest więc upowszechnienie marki firmy i jej działalności.
Działania, które mają na celu upowszechnienie marki firmy, uczynienie jej bardziej znanej, należy kwalifikować do działań reklamowych. Jeżeli motywem udziału spółki w aukcji jest chęć rozpowszechnienia marki firmy, to działania takie mają charakter szeroko rozumianych działań reklamowych. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. wydatki na reklamę są ograniczone limitem wynoszącym 0,25 proc. przychodów, chyba że reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób. Czy udział w aukcji, dzięki któremu spółka liczy na upowszechnienie marki swojej firmy, może być traktowany jako reklama o przymiocie – publiczna? Zdaniem autora może, pod warunkiem że z aukcji ukażą się odpowiednie informacje medialne, które zapewnią spółce upowszechnienie znajomości jej marki u potencjalnie nieograniczonego kręgu odbiorców informacji medialnych. Jeżeli więc spółka zapewni sobie, że po aukcji pojawią się w gazetach, radiach czy telewizji informacje o aukcji z wymieniem nazwy firmy, jako biorącej udział w tym społecznie szczytnym celu, to spółka będzie miała podstawy zaliczenia wydatków na wylicytowany przedmiot do kosztów uzyskania przychodów, bez limitu. Wniosek taki można wyciągnąć z wyroku NSA z 19 kwietnia 2002 r. (sygn. akt. I SA/Łd 762/01), w którym czytamy: „Reklama i promocja nie musi być prowadzona tylko w postaci ogłoszeń i reklam prasowych, ale również przez umiejętne układanie relacji podmiotów gospodarczych z mediami i wywoływanie poprzez ich publikację zainteresowania produkowanym towarem”. Jeżeli spółka w wyniku udziału w aukcji zapewni sobie w mediach (choćby lokalnych) ukazanie się odpowiednich informacji prasowych zawierających treści upowszechniające markę firmy, jej produkty itp., to w tych okolicznościach można będzie poniesione wydatki na licytację przedmiotu uznać za wydatki na reklamę publiczną.
Rafał Ziarnicki
Podstawa prawna:
art. 16 ust. 1 pkt 28, art. 18 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).