Po zamknięciu 2004 r. spółka naliczyła premie za wyniki sprzedaży w tym roku. Naliczenie premii i ich zarachowanie do ksiąg nastąpiło w lutym 2005 r. W którym momencie zaliczyć tę premię do kosztów uzyskania przychodów? W momencie naliczenia i zarachowania, czy w momencie wypłaty pracownikom, co miało miejsce w marcu?
W opisanej przez spółkę sytuacji mamy do czynienia z kosztami bezpośrednio związanymi z przychodami, których zarachowanie nie było możliwe w 2004 r., lecz nastąpiło dopiero w 2005 r. Zgodnie ze znowelizowanym od 1 stycznia 2005 r. brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconych przez zakład pracy.
Przepisem tym wprowadzono zasadę, zgodnie z którą nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niektórych należności na rzecz osób fizycznych, które osobom tym nie zostały jeszcze przez podatnika faktycznie zapłacone. Zgodnie z powyższym przepisem nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów m.in. niewypłaconych świadczeń zaliczanych do przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy.
Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie przychodów uzyskiwanych ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych. Za przychody te uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Przytoczona definicja przychodów obejmuje zatem swym zakresem premie jako nagrody za wyniki osiągane przez pracownika w ramach powierzonych mu obowiązków przez pracodawcę.
W związku z tym należy stwierdzić, że naliczone premie za wyniki sprzedaży będą stanowiły koszt uzyskania przychodów w momencie ich wypłaty, tj. w marcu 2005 r.
Warto przy okazji zwrócić uwagę na fakt, że do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, w części opłacanej przez płatnika, określonych w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – o czym stanowi art. 16 ust. 1 pkt 57a u.p.d.o.p.
Z przepisu art. 16 ust. 7d ww. ustawy wynika, że zasada określona w art. 16 ust. 1 pkt 57a będzie miała zastosowanie także do składek na Fundusz Pracy oraz składek na rzecz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Anna Bogusz
Podstawa prawna:
• art. 16 ust. 1 pkt 57 i 57a oraz art. 16 ust. 7d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
• art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).