Od 1 lipca 2006 r. wchodzi w życie rozporządzenie Rady UE nr 1777/2005 z 17 października 2005 r. (Dz.U. Nr L 288) w celu zapewnienia prawidłowego i bardziej ujednoliconego stosowania przepisów VI Dyrektywy Rady 77/388/EWG. Oprócz nowych zasad ustalania miejsca świadczenia usług, nowe rozporządzenie określa również nowe zasady ustalania zwolnień, skorzystania z prawa do odliczenia VAT, które zostaną omówione w tym opracowaniu.
Zwolnienie z VAT czynności kształcenia zawodowego i przekwalifikowania (art. 14)
Artykuł 14 rozporządzenia pomaga określić zakres zwolnień dotyczących czynności wykonywanych w interesie publicznym, objętych przepisem art. 13 (A)(1)(i) VI Dyrektywy 77/388/EWG. W szczególności umożliwia zdefiniowanie zawartego w tym przepisie pojęcia kształcenia zawodowego i przekwalifikowania. Ze zwolnienia mogą korzystać usługi nauczania, pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, tak samo jak nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu nie ma znaczenia dla określenia tego celu.
Wykluczenie ze zwolnienia z VAT transakcji, których przedmiotem są monety (art. 15)
Ze zwolnienia z VAT korzystają przedmioty kolekcjonerskie, takie jak monety ze złota, srebra lub innego metalu, lub banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy, oraz monety o wartości numizmatycznej (art. 13 część B lit. d pkt 4 dyrektywy). Natomiast platynowe monety zwane „platinium nobles”, mimo iż są środkiem płatniczym na Wyspie Man, to powszechnie uznawane są za przedmioty kolekcjonerskie. Dlatego ze zwolnienia z VAT zostały wykluczone transakcje, których przedmiotem są właśnie monety zwane „platinium nobles”.
Użytkowanie samochodów dla celów prywatnych (art. 16)
Używanie środków transportu do celów prywatnych (pozazawodowych) przez osoby niebędące osobami fizycznymi, takie jak instytucje prawa publicznego w rozumieniu art. 4 (5) VI Dyrektywy 77/388/EWG oraz stowarzyszenia, podlega przepisom art. 15 (2) ww. dyrektywy, tj. zwolnieniu z podatku.
Towary przewożone w bagażu osobistym (art. 17)
Dla celów zastosowania zwolnienia z VAT, dostaw towarów przewożonych w bagażu osobistym podróżnego, kwotę limitu 175 euro (art. 15 (2) akapit drugi tiret trzecie VI Dyrektywy) należy obliczyć na podstawie wartości określonych w fakturach. W sytuacji gdy konkretna faktura zawiera kilka pozycji obejmujących dostawę towarów temu samemu klientowi, w celu obliczenia, czy została przekroczona kwota ww. progu, można wykorzystać łączną zafakturowaną kwotę.
Dokumenty przywozowe (art. 18)
W przypadku skorzystania z prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej, należnego lub zapłaconego od importowanych towarów, wymagane jest posiadanie dokumentu przywozowego określającego podatnika jako odbiorcę lub importera oraz określającego kwotę należnego podatku lub pozwalającego na jego wyliczenie (art. 18 (1)(b) VI Dyrektywy). Spełnieniem tego warunku od 1 lipca 2006 r. będzie posiadanie dokumentu przywozowego w formie elektronicznej. Przy czym dokument ten będzie stanowić dowód, jeżeli istnieje możliwość jego sprawdzenia.
Środki specjalne – złoto inwestycyjne (art. 19)
Zobowiązano kraje członkowskie do przyjęcia dla celów kwalifikacji złota inwestycyjnego określonych w załączniku II do rozporządzenia minimalnych wartości masy złota, dopuszczanych powszechnie przez rynki metali szlachetnych. Ponadto przepis ten ustanawia dla wszystkich krajów członkowskich jedną datę (tj. 1 kwietnia każdego roku), z której, dla celów ustalenia wykazu monet (uznającego określone monety za złoto inwestycyjne), należy zastosować cenę i wartości złota. W przypadku gdy 1 kwietnia przypada w dniu, w którym cena rynkowa nie jest ustalana, obowiązują wartości ustalane w dniu następnym.
Korekta transakcji wewnątrzwspólnotowych (art. 21–22)
Nieprawidłowe potraktowanie dostawy w państwie członkowskim dostawcy nie będzie wpływać na właściwe zastosowanie przepisów w państwie członkowskim nabywcy. Zatem jakiekolwiek zwroty podatku VAT w państwie członkowskim dostawcy, w związku z tymi nieprawidłowościami (tj. gdy podatek został nieprawidłowo zadeklarowany bądź odprowadzony, np. dostawca wewnątrzwspólnotową dostawę opodatkował stawką 22%, a przysługiwało mu prawo do zastosowania stawki 0% lub zwolnienia), dokonywane są przez organ podatkowy zgodnie z przepisami tego kraju.
Sprzedaż wysyłkowa (art. 22)
Doprecyzowano funkcjonowanie progów mających zastosowanie w przypadku dostawy towarów innych niż wyroby akcyzowe, wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego. Jeżeli w wyniku tych dostaw zostanie przekroczony w trakcie roku próg dla sprzedaży wysyłkowej (dla naszego kraju jest limit 10 000 euro), to nie wpływa to na zasady opodatkowania dostaw dokonanych przed przekroczeniem progu, pod warunkiem że podatnik:
• nie korzystał z prawa wyboru opcji opodatkowania tych czynności,
• nie przekroczył tego progu w ciągu minionego roku kalendarzowego.
Natomiast gdy przekroczenie progu ma wpływ na dostawy realizowane w państwie członkowskim zakończenia wysyłki lub transportu, ma to również wpływ na sprzedaż, w przypadku gdy:
• całkowita wartość dostaw w tym roku podatkowym przekracza próg w danym państwie członkowskim,
• wszystkie kolejne dostawy dokonywane są dla danego państwa członkowskiego w danym roku podatkowym,
• wszystkie kolejne dostawy dla danego państwa członkowskiego dokonywane są w kolejnym roku podatkowym.
Maria Bera
specjalista w zakresie VAT, pracownik organów podatkowych