Za rezydenta Irlandii co do zasady uważana jest spółka, której centrum zarządzania zlokalizowane jest na Wyspach i która jest kontrolowana z tego kraju, niezależnie od tego, gdzie faktycznie została założona.
Rezydenci innych państw podlegają opodatkowaniu w Irlandii, jeżeli prowadzą na jej terytorium działalność gospodarczą w formie oddziału lub przedstawicielstwa handlowego. Jednak, jak wyjaśnia Kamila Szydłowska, doradca podatkowy Ernst & Young, oddziały/przedstawicielstwa rezydentów polskich (jak również rezydentów innych państw traktatowych) mogą podlegać opodatkowaniu w Irlandii, gdy stanowią tzw. zakład w rozumieniu umowy podpisanej między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Madrycie dnia 13 listopada 1995 r. (Dz.U. z 1996 r. nr 29, poz. 129; dalej umowa).
PRZYKŁAD: CO ROZUMIEĆ PRZEZ ZAKŁAD
Polski producent samochodów wynajmuje w Irlandii biuro i zatrudnia 3 osoby, których zadaniem jest przeprowadzenie analiz rynku irlandzkiego w zakresie popytu na polskie samochody. Dodatkowym zadaniem biura jest prowadzenie kampanii reklamowej, mającej na celu rozpowszechnianie informacji dotyczących jakości samochodów producenta. Działalność prowadzona przez producenta w Irlandii stanowi dla niego działalność pomocniczą i przygotowawczą do wejścia na rynek irlandzki, więc nie powinna być traktowana jako zakład.
Stała placówka
W świetle umowy przez pojęcie zakład należy rozumieć stałą placówkę, poprzez którą prowadzona jest działalność gospodarcza polskiego przedsiębiorcy (przykładowo miejsce zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat i kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych).
– Jednak nie zawsze posiadanie stałej placówki powoduje powstanie zakładu dla celów irlandzkiego podatku dochodowego. Przykładowo nie stanowią zakładu placówki, które służą prowadzeniu działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym dla podstawowej działalności gospodarczej przedsiębiorstwa – tłumaczy Kamila Szydłowska.
W przypadku robót budowlanych zakład polskiego przedsiębiorcy powstanie, gdy przez okres dłuższy niż 12 miesięcy będzie on utrzymywał w Irlandii plac budowy czy też prowadził prace budowlane lub instalacyjne. Dochody polskiej spółki uzyskane za pośrednictwem zakładu są, co do zasady, opodatkowane na takich samych zasadach jak zyski irlandzkiej spółki, będącej podatnikiem podatku dochodowego.
OPODATKOWANIE ZAKŁADU
Istnienie w Irlandii zakładu dla celów podatkowych powoduje, że dochód polskiego przedsiębiorcy alokowany do tego zakładu podlegać będzie opodatkowaniu w Irlandii. Dochód ten nie będzie dodawany do dochodu wypracowanego w Polsce, również strata nie będzie mogła obniżać dochodu w Polsce. W przypadku rozliczeń osoby fizycznej dochód osiągnięty przez zakład w Irlandii będzie uwzględniony przy obliczaniu stopy opodatkowania pozostałych dochodów tej osoby.
Wysokość podatku
Sylwia Migdał, ekspert Ernst & Young wyjaśnia, że system irlandzki przewiduje kilka stawek podatkowych, które zależą od rodzaju uzyskiwanego dochodu. Dochody osiągane z działalności handlowej prowadzonej w Irlandii podlegają opodatkowaniu 12,5-proc. stawką podatku. Natomiast 25-proc. podatek nakładany jest m.in. na określone rodzaje dochodów z działalności innej niż handlowa (np. dochody osiągane w Irlandii z inwestycji oraz wynajmu nieruchomości), dochody osiągane za granicą (np. dywidendy). Stawką podatku w wysokości 20 proc. opodatkowany jest dochód ze zbycia określonych aktywów (np. udziałów w spółce czy też gruntu przeznaczonego na cele mieszkaniowe).
– Co do zasady, podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym ustala się w zgodzie z zasadami księgowymi, z uwzględnieniem określonych korekt dla celów podatkowych. Do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wszelkie wydatki poniesione w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, poniesione nawet na trzy lata przed jej rozpoczęciem – wyjaśnia Sylwia Migdał. Konieczne korekty wynikają np. z rozbieżności zasad amortyzacji dla celów podatkowych i księgowych.
– Również zasady rozpoznawania kosztu odsetek są różne – przykładowo odsetki od kredytu mającego na celu sfinansowanie nabycia udziałów/akcji w spółce podlegają odliczeniu nie w dacie naliczenia, lecz faktycznej zapłaty. Inne odsetki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie naliczenia – dodaje Kamila Szydłowska.
JAK ROZLICZAĆ STRATY
Z uwzględnieniem pewnych ograniczeń straty podatkowe mogą obniżać dochody uzyskiwane przez podatników z tej samej działalności w bieżącym i poprzednim roku obrotowym oraz w każdym kolejnym roku, bez limitu w czasie. Straty poniesione w związku z inną działalnością mogą kwotowo obniżyć ogólne zobowiązanie podatkowe w bieżącym lub poprzednim okresie rozliczeniowym.
Przychody z udziałów
Dywidenda otrzymana od zagranicznej spółki podlega co do zasady 25-proc. podatkowi. Jednak, przy spełnieniu określonych warunków, spółka irlandzka ma możliwość obniżenia swojego podatku o podatek uiszczony przez polską spółkę zależną od zysku dystrybuowanego w formie dywidendy. Warunkiem zastosowania ulgi jest posiadanie przez irlandzką spółkę co najmniej 5 proc. udziałów (akcji) w polskiej spółce.
Dochody ze zbycia udziałów/akcji w spółce zależnej podlegają opodatkowaniu 20-proc. podatkiem w Irlandii. Jednak, jak podkreślają eksperci z Ernst & Young, dochód osiągnięty w wyniku zbycia udziałów spółki zlokalizowanej w UE lub państwie traktatowym może podlegać zwolnieniu z podatku. Podstawowym warunkiem zastosowania zwolnienia jest posiadanie przez irlandzką spółkę ponad 5 proc. udziałów w spółce zależnej przez 12 miesięcy (liczonych w okresie ostatnich 24 miesięcy). Ponadto działalność spółki zależnej (lub działalność całej grupy) musi mieć zasadniczo charakter handlowy.
PODATEK U ŹRÓDŁA
Irlandzki podatek u źródła obciążający odsetki oraz należności licencyjne podlega zaliczeniu na podatek dochodowy płacony przez polską spółkę. Zaliczenie takie nie może przekroczyć tej części podatku, jaka należna jest w Polsce od dochodu otrzymanego z Irlandii (19 proc. kwoty brutto).
Przekazanie podatku
Podstawowa stawka podatku na dywidendy wypłacane ze spółek irlandzkich wynosi 20 proc.
– W praktyce podatek ten jest rzadko pobierany z uwagi na wiele zwolnień (m.in. dla rezydentów w państwach Unii lub państwach traktatowych). Procedura dokumentowania zasadności zastosowania zwolnienia jest ściśle określona w przepisach irlandzkich – wyjaśnia Kamila Szydłowska.
Co do zasady, odsetki oraz należności licencyjne wypłacane polskiej spółce przez irlandzkiego kontrahenta będą podlegały 10-proc. podatkowi u źródła na mocy przepisów lokalnych. Należy jednak wskazać na możliwość zwolnienia wypłaty na podstawie Dyrektywy 2003/49/EC o wspólnym systemie podatkowym w odniesieniu do odsetek oraz należności licencyjnych płaconych między spółkami powiązanymi z różnych państw UE.
Ewa Matyszewska