Maszyny, których firma nie użytkuje, nie mogą widnieć w księgach rachunkowych jako środki trwałe. Definicja tych składników majątku zawarta w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości jasno mówi, że środki trwałe to takie, które są kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.
Czytelnik nie pisze, czy maszyna została całkowicie czy częściowo zamortyzowana. Od tego faktu zależy sposób wyksięgowania nieużytecznego środka trwałego. Jeżeli nie został on umorzony w całości, zapis usunięcia będzie wyglądał w następujący sposób: strona Ma konta 010 „Środki trwałe”, strona Wn konta 050 „Umorzenie środków trwałych” - do wysokości dotychczasowego umorzenia i strona Wn konta „Pozostałe koszty operacyjne” - w wysokości nieumorzonej.
Warto pamiętać, że ważnym momentem weryfikacji wartości i stanu wszystkich składników majątku jest przeprowadzana inwentaryzacja. Wykonywanie czynności inwentaryzacyjnych nie polega wyłącznie na spisaniu ich ilości, ale również ocenie przydatności.
Następnie podczas rozliczania inwentaryzacji należy wycenić składniki majątku, które zostały uznane za niepełnowartościowe, nieprzydatne, zalegające lub z innych przyczyn nienadające się do wykorzystania. Następnie powinny zostać objęte protokołem z rozliczenia inwentaryzacji, a następnie zatwierdzonym przez kierownika jednostki.
Aby prawidłowo określić, czy dane aktywo utraciło wartość lub jego część, warto skorzystać z Krajowego Standardu Rachunkowości nr 4 - Utrata wartości aktywów. Przypomina on, że jeżeli na dzień bilansowy wynikająca z ksiąg rachunkowych wartość wycenianego składnika aktywów jest wyższa od korzyści ekonomicznych, jakie on przyniesie, oznacza to, że dany składnik aktywów utracił - w zależności od sytuacji - całkowicie lub częściowo zdolność do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych, czego konsekwencją jest konieczność dokonania odpisu aktualizującego, obniżającego na dzień bilansowy jego wartość bilansową.
Ta informacja zawarta w standardzie potwierdza twierdzenie, że firma nie można wykazać w bilansie wartości maszyny, której nie używa i nie będzie używała, ponieważ nie przyniesie ona już firmie korzyści ekonomicznej.
WAŻNE
Krajowy Standard Rachunkowości nr 4 - „Utrata wartości aktywów” ukazał się w Dzienniku Urzędowym ministra finansów z 20 lipca 2007 r. nr 8, poz. 46. Dostępny jest również na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Agnieszka Pokojska
agnieszka.pokojska@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).