Ewidencja naliczenia i zapłaty podatków w spółce osoby fizycznej

Joanna Gawrońska
rozwiń więcej
Jestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (prowadzę księgi rachunkowe). Proszę o przedstawienie prawidłowego ewidencjonowania naliczeń i zapłat podatku od towarów i usług, podatku od środków transportowych, podatku od nieruchomości, podatku dochodowego. Zapłaty podatków dokonywane są z konta bankowego firmy. Jak ewidencjonować prowizje bankowe od przelewów?

 

RADA

 

Ewidencję naliczeń i zapłat różnego rodzaju podatków prowadzi się za pośrednictwem konta rozrachunkowego „Rozrachunki publicznoprawne”, do którego prowadzi się odpowiednią analitykę. Natomiast prowizje bankowe stanowią koszty usług obcych.

UZASADNIENIE
Ewidencję rozrachunków z budżetem państwa prowadzi się na koncie „Rozrachunki publicznoprawne”. Konto to służy, w przypadku osób fizycznych, do ewidencji:

1. Rozrachunków z urzędem skarbowym, m.in z tytułu:

a) podatku od towarów i usług (VAT),

b) podatku dochodowego od osób fizycznych - w przypadku gdy jednostka pełni funkcję płatnika.

2. Rozrachunków z organami celnymi z tytułu opłat celnych i akcyzy.

3. Rozrachunków z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z tytułu składek na:

a) ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne,

b) Fundusz Pracy (FP),

c) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP).

4. Pozostałych rozrachunków publicznoprawnych, tj.:

a) wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON);

b) podatku od czynności cywilnoprawnych, opłat skarbowych;

c) podatków i opłat lokalnych, np.:

- od nieruchomości,

- od środków transportowych;

d) innych podatków i opłat.

Ewidencja na koncie „Rozrachunki publicznoprawne”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja analityczna powinna być prowadzona w taki sposób, aby możliwe było ustalenie na dany dzień stanu należności i zobowiązań według:

- tytułów rozrachunków,

- instytucji.

Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT

Prowadząc rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT, powinno się wyodrębnić przynajmniej niżej wymienione konta syntetyczne:

- rozrachunki z tytułu VAT,

- VAT należny,

- VAT naliczony.

Na koncie „VAT należny” jednostka księguje VAT od dokonanej sprzedaży. Na koncie „VAT naliczony” jednostka księguje VAT naliczony do odliczenia, na podstawie faktur otrzymanych od dostawców.

Ewidencja na koncie „Rozrachunki z tytułu VAT”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na podstawie danych z ksiąg rachunkowych jednostka sporządza deklarację VAT-7. Poszczególne pozycje deklaracji VAT-7 zaokrągla się do pełnych złotych. Kwoty wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a kwoty wynoszące 50 groszy i więcej podwyższa się do pełnych złotych.

W związku z zaokrąglaniem pozycji do deklaracji kwoty na kontach „VAT należny” i „VAT naliczony” w postaci pozostających końcówek przeksięgowuje się - po zakończeniu każdego miesiąca - na konto „Pozostałe przychody operacyjne” lub „Pozostałe koszty operacyjne”.

Przykład 1

Jednostka wykazuje dane za maj 2007 r. w następujących wysokościach:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa

1. Rozliczenie VAT należnego za maj 2007 r.:

Wn „VAT należny” 55 601

Ma „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” 55 601

2. Rozliczenie VAT naliczonego za maj 2007 r.:

Wn „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” 34 256

Ma „VAT naliczony” 34 256

3. Wyksięgowanie różnic powstałych z tytułu zaokrągleń VAT należnego:

Wn „VAT należny” 0,45

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 0,45

4. Wyksięgowanie różnic powstałych z tytułu zaokrągleń VAT naliczonego:

Wn „VAT naliczony” 0,47

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 0,47

5. Zapłata z rachunku bankowego VAT za maj 2007 r.:

Wn „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT” 21 345

Ma „Rachunek bankowy” 21 345

6. Naliczone koszty bankowe w postaci prowizji od VAT zapłaconego do urzędu skarbowego - 2 zł:

Wn „Koszty według rodzaju” 2

- w analityce „Usługi obce”

Ma „Rachunek bankowy” 2

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewentualne saldo końcowe na koncie „VAT naliczony” oznacza, że pozostał nierozliczony VAT, który będzie do rozliczenia w następnych miesiącach, bo:

l fakturę otrzymano w okresie późniejszym niż okres, za jaki była sporządzana deklaracja VAT-7,

l termin płatności z faktur za energię lub nieczystości przypadał w miesiącu następującym po miesiącu, za jaki sporządzono deklarację VAT-7.

Wartość VAT do rozliczenia w następnych miesiącach można ewidencjonować na oddzielnym koncie analitycznym „VAT do rozliczenia w następnym okresie”. Wtedy konto „VAT naliczony” nie będzie wykazywało salda. W ewidencji tego konta znajdą się tylko kwoty VAT naliczonego dotyczące bieżącego okresu i podlegające w tym okresie odliczeniu. W takiej sytuacji trzeba pamiętać o tym, aby w następnym okresie rozliczeniowym (miesiącu) przenieść wartość VAT, która w danym okresie powinna zostać rozliczona, z konta „VAT do rozliczenia w następnym okresie” na konto „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”.

Wn „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”,

Ma „VAT do rozliczenia w następnym okresie”

Podatek od środków transportowych

Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży na:

l osobach fizycznych,

l osobach prawnych

- będących właścicielami środków transportowych oraz na traktowanych jak właściciele jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany.

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym:

l środek transportowy został zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

l środek transportowy został nabyty - w przypadku nabycia środka transportowego wcześniej zarejestrowanego,

l środek transportowy został dopuszczony ponownie do ruchu po upływie okresu, na jaki została wydana decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu tego pojazdu z ruchu.

Jednostki, na których ciąży obowiązek w zakresie podatku od środków transportowych, powinny:

l składać deklaracje na podatek od środków transportowych w terminie:

- do 15 lutego na dany rok podatkowy,

- 14 dni od dnia zarejestrowania, nabycia, ponownego dopuszczenia do ruchu środka transportu, gdy zdarzenia te nastąpiły po 15 lutego danego roku podatkowego;

l korygować deklaracje w razie zaistnienia okoliczności mających wpływ powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego albo zmiany miejsca zamieszkania lub siedziby - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności;

l wpłacać obliczony w deklaracji podatek od środków transportowych, bez wezwania, na rachunek budżetu właściwej gminy w terminach:

- do 15 lutego,

- do 15 września każdego roku.

Jeżeli obowiązek podatkowy powstał po ww. terminach, wówczas zapłaty podatku dokonuje się w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeśli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.

Przykład 2

1. Jednostka naliczyła podatek należny od środków transportowych, jakie posiadała na pierwszy dzień danego roku podatkowego, w wysokości 36 000 zł.

2. 20 maja danego roku jednostka nabyła środki transportu, od których naliczyła podatek w wysokości 7000 zł.

3. Koszty podatku od środków transportowych są dla spółki istotne, dlatego rozliczane są w czasie.

4. Jednostka prowadzi ewidencję na kontach zespołu 4.

Ewidencja księgowa

1. Należny podatek od środków transportu wynikający z deklaracji (deklaracja złożona do 15 lutego danego roku):

Wn „Koszty według rodzaju” 36 000

- w analityce „Podatki i opłaty”

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 36 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

2. Przeniesienie kosztów podatku od środków transportowych do rozliczenia w czasie:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 36 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

Ma „Rozliczenie kosztów” 36 000

3. Zapłata I raty podatku od środków transportowych (do 15 lutego danego roku) - połowa rocznego podatku:

36 000 zł : 2 = 18 000 zł

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 18 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

Ma „Rachunek bankowy” 18 000

4. Odpisanie w koszty podatku od środków transportowych przypadających na dany miesiąc:

36 000 zł : 12 miesięcy = 3000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów” 3 000

Ma „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 3 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

5. Należny podatek, wynikający z deklaracji na podatek od środków transportowych kupionych 20 maja (deklaracja złożona w ciągu 14 dni od dnia zakupu środków transportowych, tj. do 3 czerwca). Podatek należny naliczono od czerwca do końca roku (7 miesięcy danego roku podatkowego):

Wn „Koszty według rodzaju” 7 000

- w analityce „Podatki i opłaty”

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 7 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

 6. Przeniesienie kosztów podatku od środków transportowych do rozliczenia w czasie:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 7 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

Ma„Rozliczenie kosztów” 7 000

 7. Zapłata I raty podatku od środków transportowych nowo zakupionych (do 14 czerwca danego roku podatkowego) za jeden miesiąc:

7000 zł : 7 miesięcy = 1000 zł

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 1 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

Ma „Rachunek bankowy” 1 000

 8. Odpisanie w koszty podatku od środków transportowych przypadającego w kolejnych miesiącach:

3000 zł + 1000 zł (od nowo nabytych środków transportowych) = 4000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów” 4 000

Ma „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 4 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

 9. Zapłata II raty podatku od środków transportowych (do 15 września danego roku). Połowa rocznego podatku, tj. 18 000 zł od „starych” środków transportowych + 6000 zł od „nowych”:

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 24 000

- w analityce „Podatek od środków transportowych”

Ma „Rachunek bankowy” 24 000

10. Naliczone koszty bankowe w postaci prowizji od dokonanego przelewu - 6 zł:

Wn „Koszty według rodzaju” 6

- w analityce „Usługi obce”

Ma „Rachunek bankowy” 6

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podatek od nieruchomości

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane: grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zwolnienia z opodatkowania zawarte są w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.

Osoby fizyczne są obowiązane do złożenia do urzędu gminy informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzonej na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości lub od dnia zaistnienia zdarzenia.

Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych ustala, w drodze decyzji, organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania.

Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach do dnia:

- 15 marca,

- 15 maja,

- 15 września,

- 15 listopada danego roku podatkowego.

Przykład 3

1. Zarachowanie naliczonego podatku od nieruchomości do kosztów działalności operacyjnej:

Wn „Koszty według rodzajów” 30 000

- w analityce „Podatki i opłaty”

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 30 000

- w analityce „Podatek od nieruchomości”

2. Przeniesienie kosztów podatku od nieruchomości do rozliczenia w czasie:

Wn „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 30 000

- w analityce „Podatek od nieruchomości”

Ma „Rozliczenie kosztów” 30 000

3. Opłacenie do 15 marca, z rachunku bankowego, I raty podatku od nieruchomości:

30 000 zł : 4 = 7500 zł

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 7 500

- w analityce „Podatek od nieruchomości”

Ma „Rachunek bankowy” 7 500

4. Odpisanie części kosztów podatku od nieruchomości dotyczących danego roku (za I kwartał):

(30 000 zł : 12 miesięcy) × 3 miesiące = 2500 zł × 3 miesiące = 7500 zł

Wn „Rozliczenie kosztów” 7 500

Ma „Rozliczenia międzyokresowe czynne” 7 500

- w analityce „Podatek od nieruchomości”

5. Naliczone koszty bankowe od dokonanego przelewu:

Wn „Koszty według rodzaju” 2

- w analityce „Usługi obce”

Ma „Rachunek bankowy” 2

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zobowiązana jest do samodzielnego opłacania zaliczek na podatek dochodowy, z własnych środków.

Często zdarza się, że zapłata podatku dochodowego od osób fizycznych uiszczana jest ze środków spółki, dlatego takie operacje, dokonywane przez właściciela, jednostka powinna ewidencjonować następująco:

Wn „Pozostałe rozrachunki”

- w analityce „Rozrachunki z właścicielem”,

Ma „Rachunek bankowy”.

Dokonane przez właściciela zapłaty zaliczek na podatek dochodowy wykazuje się w bilansie w pasywach jako „Odpisy z zysku w ciągu roku obrotowego” w wielkości ujemnej.

Jeśli właściciel uzna, że w wyniku pobrania zaliczek na podatek dochodowy nastąpiło trwałe wycofanie środków pieniężnych z jednostki, wtedy dokonuje następującego księgowania:

Wn „Kapitał podstawowy”,

Ma „Pozostałe rozrachunki”

- w analityce „Rozrachunki z właścicielem”.

- art. 2, art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 8, art. 9 ust. 1-6, art. 10 ust. 1, art. 11 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847

- art. 63 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm Dz.U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Księgowość
Posiadacze aut spalinowych mogą odetchnąć z ulgą. Podatku nie będzie, pojawią się dopłaty do elektryków
02 maja 2024

Nie będzie podatku od aut spalinowych, będzie za to system dopłat do zakupu elektryków. Takie rozwiązanie zostało zawarte w przyjętej przez rząd rewizji Krajowego Planu Odbudowy.

Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Najczęściej przynajmniej 8 tys. zł brutto. Ale nie wszyscy tyle dostają. Od czego zależy pensja kierowcy?
29 kwi 2024

Ile zarabiają zawodowi kierowcy w Polsce? W 2023 roku w branży TSL nastąpiły istotne zmiany w ustalaniu wynagrodzeń dla kierowców. Wzrost płacy wraz z nowymi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników, wpłynęły na rozliczanie płac, szczególnie kierowców działających za granicą. Te zmiany bezpośrednio wpłynęły na budżety firm transportowych, zmuszając je do uwzględnienia większych kosztów wynagrodzeń kierowców. Jednocześnie stanowią korzystną zmianę dla kierowców, poprawiając ich elastyczność finansową i warunki pracy.

BPO: kto i jak może skorzystać na outsourcingu procesów biznesowych. Co najmniej 20% oszczędności dla większych firm
29 kwi 2024

Usługi centrów BPO (Business Process Outsourcing) są efektywnym narzędziem dla firm. Umożliwiają redukcję kosztów i szybszy rozwój. Dlatego są popularne wśród międzynarodowych firm. Ich skala była jednak za duża dla polskich średnich i dużych firm – od niedawna powstają jednak rozwiązania dopasowane do ich potrzeb.

Obowiązkowy KSeF od lutego 2026 r. Co będzie zawierała ustawa zmieniająca?
29 kwi 2024

Obowiązkowy KSeF dla firm wejdzie w życie od 2026 roku. Ukazał się projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur. Nową datę wejścia w życie obligatoryjnego KSeF określa się na dzień 1 lutego 2026 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...