Fakt, iż spółka dokonała zapłaty czeskiego podatku VAT, nie zwalnia jej z obowiązku rozliczenia podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Dla celów VAT faktura wewnętrzna będzie przeliczona na złote według kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury przez zagranicznego kontrahenta. Natomiast dla celów podatku dochodowego właściwy jest kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Szczegóły wraz z dekretacją - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Zapłata zagranicznego podatku VAT z tytułu dokonanego zakupu nie zwalnia podatnika z obowiązku rozliczenia podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Definicję WNT określa art. 9 ust. 1 ustawy o VAT. Wskazuje on, że przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów należy rozumieć nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Ponadto, aby można było mówić o nabyciu wewnątrzwspólnotowym, muszą być spełnione następujące warunki dotyczące podmiotów transakcji:
1) nabywcą towarów musi być:
a) podatnik VAT lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika,
b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a, jeżeli wartość dokonanych przez nią nabyć wewnątrzwspólnotowych przekroczyła określony w ustawie limit (10 000 euro);
2) dokonujący dostawy towarów musi być podatnikiem podatku VAT lub podatku od wartości dodanej.
W każdej sytuacji, w której spełnione są wyżej wymienione warunki, dochodzi do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, z wszelkimi tego konsekwencjami w postaci obowiązku wystawienia faktury wewnętrznej i wykazania jej w deklaracji VAT-7 oraz w kwartalnej informacji podsumowującej VAT-UE. Nie ma tu znaczenia fakt, iż podatnik został obciążony podatkiem VAT przez sprzedawcę towarów.
W omawianej sytuacji za podstawę opodatkowania w fakturze wewnętrznej przyjmujemy wartość brutto faktury otrzymanej od zagranicznego kontrahenta.
Wystawiona faktura wewnętrzna (zgodnie z § 37 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług) będzie podlegać przeliczeniu na złote według kursu średniego NBP z dnia powstania obowiązku podatkowego. Natomiast odnośnie do przyjętego momentu powstania tego obowiązku wyróżniamy dwie sytuacje:
- jeżeli faktura zostanie wystawiona przez zagranicznego kontrahenta przed 15. dniem miesiąca następującego po miesiącu dostawy - fakturę wewnętrzną należy przeliczyć według kursu z dnia wystawienia faktury zagranicznej - w tym też dniu powstaje obowiązek podatkowy z tytułu WNT;
- jeżeli faktura została wystawiona przez zagranicznego dostawcę po upływie ww. terminu, to obowiązek podatkowy powstanie 15. dnia miesiąca następującego po dokonaniu dostawy, a wystawiona faktura wewnętrzna będzie przeliczona wg kursu średniego NBP z tego dnia.
Z punktu widzenia podatku dochodowego od osób prawnych zastosowanie ma art. 15 ust. 1, gdzie wskazuje się, że koszty poniesione w walutach obcych należy przeliczać na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Reasumując, należy stwierdzić, że aby być w zgodzie z regulacjami podatku dochodowego i podatku VAT, spółka powinna zastosować dwa różne kursy walut.
PRZYKŁAD
W kwietniu 2007 r. spółka zakupiła w Czechach zestaw komputerowy o wartości 28 000 CZK. Wystawiona przez kontrahenta faktura zawierała 19% czeski VAT.
Kurs średni NBP z dnia wystawienia faktury wynosił dla koron czeskich 0,135/CZK, a kurs średni w dniu poprzedzającym dzień wystawienia faktury - 0,140/CZK.
Zakupiony komputer potraktowany został jako środek trwały. Przed jego oddaniem do użytkowania dokupiono dodatkowe elementy o wartości 800 zł netto, zwiększające wartość zestawu. W maju, już po oddaniu środka trwałego do używania, spółka dokonała zapłaty na rzecz czeskiego kontrahenta koronami zakupionymi w banku według kursu 0,145/CZK.
Dla uproszczenia pominięto konto „Rozliczenie zakupu”.
Księgowania:
1. Faktura otrzymana od czeskiego kontrahenta (28 000 CZK × 0,140/CZK) = 3920,00 zł:
Wn konto 080 „Środki trwałe w budowie” 3920,00 zł
Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 3920,00 zł
2. Faktura za dodatkowe elementy, zwiększające wartość zestawu komputerowego:
Wn konto 080 „Środki trwałe w budowie” 800,00 zł
Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 176,00 zł
Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki”: (w analityce: konto imienne kontrahenta) 976,00 zł
3. Przyjęcie środka trwałego do używania na podstawie dowodu OT:
Wn konto 010 „Środki trwałe” 4720,00 zł
Ma konto 080 „Środki trwałe w budowie” 4720,00 zł
4. Faktura wewnętrzna z tytułu WNT (28 000 CZK × 0,135/CZK) × 22% = 831,60 zł:
Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 831,60 zł
Ma konto 222 „Rozliczenie podatku VAT należnego” 831,60 zł
Kwota wynikająca z wystawionej faktury wewnętrznej podlegać będzie wykazaniu w poz. 32 i 33 oraz w poz. 44 i 45 deklaracji VAT-7.
5. Zapłata za zakupiony sprzęt na rzecz zagranicznego kontrahenta (28 000 CZK × 0,145/CZK) = 4060,00 zł:
Wn konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 4060,00 zł
Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 4060,00 zł
6. Ujemne różnice kursowe powstałe na rozrachunkach (0,145/CZK - 0,140/CZK) × 28 000 CZK = 140,00 zł:
Wn konto 758 „Ujemne różnice kursowe” 140,00 zł
Ma konto 240 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 140,00 zł
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Uwaga!
W sytuacji gdyby zapłaty dokonano przed oddaniem środka trwałego do używania, różnice kursowe nie byłyby odnoszone bezpośrednio na wynik finansowy, lecz wpływałyby na wartość początkową tego środka trwałego.
- art. 9 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
- § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 97, poz. 970; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 245, poz. 1784
Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.