Hanna Kobus
konsultant w dziale audytu TPA Horwath Horodko Audit
Środki trwałe, zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości, wycenia się według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Zgodnie z art. 28 ust. 2 cena nabycia zawiera koszty związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania. Ponadto cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania (art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości).
W związku z powyższym, jeżeli jednostka poniosła nakłady związane z przystosowaniem (w tym przypadku naprawą) danego środka trwałego do używania przed momentem przyjęcia środka trwałego do używania, nakłady te zwiększają jego wartość początkową.
Po przyjęciu do użytkowania wartość początkową środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania (art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Dlatego jeżeli jednostka przyjmie dany środek do używania, a później poniesie dodatkowe nakłady zwiększające jego wartość w porównaniu z wartością tego środka w momencie przyjęcia do użytkowania, to również te nakłady zwiększą wartość początkową.
Opisane wyżej zasady dotyczą jednostek sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości.
W przypadku jednostek stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) do wyceny środków trwałych należy stosować zapisy MSR 16 - Rzeczowe aktywa trwałe. Zgodnie z MSR 16 cena nabycia środka trwałego obejmuje m.in. koszty poniesione w celu dostosowania składnika aktywów do miejsca i stanu, w którym może on funkcjonować w sposób zgodny z zamierzeniami kierownictwa. Po początkowym ujęciu, zakładając model wyceny oparty na cenie nabycia, nakłady poniesione w późniejszym okresie nie powinny korygować wartości środka, chyba że przyczyniają się do zwiększenia korzyści uzyskiwanych dzięki temu składnikowi aktywów. Zatem, jeśli poniesienie nakładów powoduje wzrost wartości użytkowej, to kwotę tę powinno się aktywować poprzez zwiększenie wartości podlegającej amortyzacji.
Podsumowując, w opisanym wyżej przypadku, zarówno w świetle przepisów ustawy o rachunkowości, jak i uregulowań Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, koszty naprawy maszyny mogą również zwiększyć jej wartość początkową, a tym samym podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 28 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).