Koszty utworzenia przez jednostkę statutową samobilansującego się oddziału obniżają jej przychody. Opłaty sądowe wynikające ze zgłoszenia tego faktu do KRS będą kosztami pośrednio związanymi z uzyskiwanymi przychodami.
Utworzenie przez jednostkę statutową zakładu lub oddziału samodzielnie sporządzającego bilans wiąże się zazwyczaj z koniecznością przekazania temu zakładowi lub oddziałowi wydzielonych wyłącznie do jego dyspozycji środków gospodarczych (aktywa) oraz utworzenia odpowiadających tym aktywom kapitałów (fundusze).
Przekazanie aktywów odbywa się na podstawie wykazu składników (inwentarza). Wycena początkowa składników aktywów przekazanych do zakładu lub oddziału następuje w wartości wynikającej z ewidencji księgowej jednostki statutowej.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wartość bilansowa składników aktywów trwałych i obrotowych przekazanych przez jednostkę statutową samobilansującemu się zakładowi lub oddziałowi tworzy kapitały (fundusze) wydzielone. Konta funduszy wydzielonych w jednostce i oddziale samodzielnie sporządzającym bilans działają na zasadzie tzw. zapisów lustrzanych (patrz tabela).
W bilansie łącznym jednostki statutowej salda te znoszą się wzajemnie i nie są wykazywane.
Koszty podatkowe
Koszty związane z utworzeniem samobilansującego się oddziału są niewątpliwie kosztami uzyskania przychodów. Wprawdzie nie istnieje tutaj bezpośredni związek z przychodami, jednak jako koszty administrowania jednostką są one pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami. W katalogu wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe nie zostały wymienione koszty związane z utworzeniem oddziału, a zatem obniżają one przychody podatkowe na zasadach ogólnych. Oznacza to, że zaliczenie do kosztów podatkowych obwarowane jest poniesieniem ich w celu uzyskania przychodu. Bez znaczenia pozostaje tutaj fakt, od kiedy funkcjonuje oddział. Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia.
Koszty administracyjne ogólnozakładowe, mimo że: „(...) celem ich poniesienia nie jest uzyskanie żadnego konkretnego przychodu, zapewniają sprawne funkcjonowanie przedsiębiorstwa, co niewątpliwie w znaczącym stopniu wpływa na uzyskiwanie potencjalnych przychodów”. Takie stanowisko prezentowane jest między innymi przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z 17 maja 2007 r., nr 1471/DPR2/423-30/07/AB.
W rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oddział samodzielnie sporządzający bilans nie jest podmiotem odrębnym od jednostki statutowej. Podatnikiem jest bowiem ta jednostka, i to ona obowiązana jest do ustalenia dochodu, który będzie uwzględniał przychody i koszty generowane przez oddział.
Przykład
Jednostka statutowa utworzyła samobilansujący się oddział. Na podstawie inwentarza przekazała oddziałowi następujące składniki aktywów:
1) środki trwałe:
- wartość początkowa - 100 000 zł,
- dotychczasowe umorzenie - 40 000 zł,
2) towary - 130 000 zł,
3) środki pieniężne - 20 000 zł.
W związku z utworzeniem oddziału jednostka statutowa poniosła koszty związane ze zmianą wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym w wysokości 650 zł.
Ewidencja księgowa w jednostce statutowej
1. Przekazanie składników majątku na podstawie inwentarza:
a) środki trwałe
Wn „Fundusze wydzielone” 100 000
Ma „Środki trwałe” 100 000
Wn „Umorzenie środków trwałych” 40 000
Ma „Fundusze wydzielone” 40 000
b) towary
Wn „Fundusze wydzielone” 130 000
Ma „Towary” 130 000
c) środki pieniężne:
Wn „Fundusze wydzielone” 20 000
Ma „Rachunek bankowy” 20 000
2. Koszty opłat sądowych związane ze zmianą wpisu w KRS:
Wn „Podatki i opłaty” 650
Ma „Kasa” 650
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Ewidencja księgowa w oddziale samobilansującym
1. Otrzymanie składników majątku na podstawie inwentarza:
a) środki trwałe
Wn „Środki trwałe” 100 000
Ma „Fundusze wydzielone” 100 000
Wn „Fundusze wydzielone” 40 000
Ma „Umorzenie środków trwałych” 40 000
b) towary
Wn „Towary” 130 000
Ma „Fundusze wydzielone” 130 000
c) środki pieniężne
Wn „Rachunek bankowy” 20 000
Ma „Fundusze wydzielone” 20 000
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wioletta Roman
doradca podatkowy, biegły rewident
Podstawa prawna:
• art. 15, art. 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
• art. 19 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.).