Konta pozabilansowe są szczególnym rodzajem kont, ponieważ ewidencjonuje się za ich pomocą zdarzenia, które nie są operacjami gospodarczymi. Oznacza to, że zdarzenia te nie mają wpływu na strukturę bilansu danej jednostki (nie mają wpływu na stan aktywów ani pasywów).
Wskazane w pytaniu konta:
• 980 „Plan finansowy wydatków budżetowych”
• 996 „Zaangażowanie dochodów własnych jednostek budżetowych
• 998 „Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”
to konta pozabilansowe.
Na kontach pozabilansowych obowiązuje zasada zapisu jednostronnego, a ewentualnych sald występujących na tych kontach na koniec roku nie ujmuje się w bilansie.
O ile zasada podwójnego zapisu jest podstawową zasadą rachunkowości, o tyle przy kontach pozabilansowych nie ma zastosowania, tak więc bezzasadne jest tworzenie proponowanych dodatkowych kont.
ZAPAMIĘTAJ!
Rodzaj dokumentów stanowiących podstawę zapisu na tych kontach określa kierownik jednostki w zakładowej instrukcji obiegu dokumentów.
Konta przywołane w pytaniu używane są do ewidencji następujących zdarzeń:
Konto 980
Służy do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych.
Na stronie Wn konta 980 ujmuje się plan finansowy wydatków budżetowych oraz jego korekty.
Na stronie Ma konta 980 ujmuje się:
• równowartość zrealizowanych wydatków budżetowych,
• wartość planu niewygasających wydatków budżetowych do realizacji w roku następnym,
• wartość planu niezrealizowanego i wygasłego.
Ewidencja szczegółowa do konta 980 jest prowadzona w szczegółowości planu finansowego wydatków budżetowych.
Konto 980 nie wykazuje na koniec roku salda.
Konto 996
Na tym koncie ewidencjonuje się prawne zaangażowanie dochodów własnych jednostek budżetowych, niezależnie od tego, w którym roku budżetowym nastąpi wydatek finansowany dochodami własnymi, jak i równowartość zawartych umów, porozumień lub wydanych decyzji, których realizacja spowoduje wydatkowanie dochodów własnych.
Na stronie Wn konta 996 ujmuje się równowartość wydatków sfinansowanych dochodami własnymi.
Na stronie Ma konta 996 ujmuje się zaangażowanie dochodów własnych, czyli wartość umów, decyzji i innych porozumień lub postanowień, których wykonanie spowoduje wykorzystanie dochodów własnych na cele wskazane w przepisie lub umowie.
Ewidencja szczegółowa do konta 996 powinna umożliwić ustalenie zaangażowania dochodów własnych z podziałem na lata finansowania i według podziałek klasyfikacyjnych planu finansowego wydatków.
Na koniec roku konto 996 może wykazywać saldo Ma oznaczające zaangażowanie dochodów własnych.
Konto 998
Służy ono do ewidencji prawnego zaangażowania wydatków budżetowych ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej danego roku budżetowego oraz w planie finansowym niewygasających wydatków budżetowych ujętych do realizacji w danym roku budżetowym.
Na stronie Wn konta 998 ujmuje się:
• równowartość sfinansowanych wydatków budżetowych w danym roku budżetowym,
• równowartość zaangażowanych wydatków, które będą obciążały wydatki roku następnego.
Na stronie Ma konta 998 ujmuje się zaangażowanie wydatków, czyli wartość umów, decyzji i innych postanowień, których wykonanie spowoduje konieczność dokonania wydatków budżetowych w roku bieżącym.
Ewidencja szczegółowa do konta 998 prowadzona jest według podziałek klasyfikacyjnych planu finansowego, z wyodrębnieniem planu niewygasających wydatków.
Na koniec roku konto 998 nie wykazuje salda.
Należy pamiętać, że wartość zaangażowania nie może przekraczać limitu wydatków zaplanowanych dla danego roku budżetowego.
Podstawa prawna
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 czerwca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. z 2006 r. Nr 142, poz. 1020)
MAŁGORZATA MACHOWIEC