KRYSTYNA GĄSIOREK
W budżecie państwa zostały uregulowane rozliczenia w okresie przejściowym po zakończeniu roku budżetowego w rozdziale 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa. Niemniej jednak należy podkreślić, że dotyczy to tylko budżetu państwa, zaś dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego brak jest takich uregulowań.
Natomiast jak wynika z rozporządzenia Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej, wyjątki takie również występują przy opracowywaniu niektórych sprawozdań budżetowych za IV kwartał i rok.
Rozliczenia w okresie przejściowym po zakończeniu roku budżetowego w budżecie państwa
W § 14 rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa zostały określone poszczególne okresy po roku budżetowym oraz operacje na rachunku bankowym zaliczane do roku ubiegłego. I tak:
1. W okresie do 8 stycznia roku następującego po roku budżetowym, a gdy ten dzień jest wolny od pracy - do pierwszego dnia roboczego po tym terminie, zalicza się na rachunki bankowe roku ubiegłego, z wyjątkiem rachunków bankowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej:
• dochody pobrane do 31 grudnia przez kasy jednostek budżetowych i inkasentów;
• dochody budżetowe wpłacone do 31 grudnia do kas banków, urzędów skarbowych, urzędów celnych i izb celnych;
• nadwyżki środków obrotowych zakładów budżetowych i nadwyżki dochodów własnych państwowych jednostek budżetowych oraz wpłaty części zysku gospodarstw pomocniczych przekazane do 31 grudnia;
• rozliczone dochody budżetowe paragrafu klasyfikacji budżetowej „Wpływy do wyjaśnienia”;
• wydatki budżetowe z tytułu przyjętych do 31 grudnia przez banki, urzędy pocztowe, instytucje finansowe i placówki handlowe czeków rozrachunkowych;
• zwroty wydatków budżetowych dokonanych z wydatków do 31 grudnia, zwroty środków niewykorzystanej akredytywy budżetowej oraz zwroty środków sum na zlecenie;
• zwroty sum niewłaściwie zaliczonych na rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych;
• dochody pobrane do 31 grudnia przez jednostki samorządu terytorialnego lub podległe im jednostki, związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami.
2. Do 15 stycznia roku następującego po roku budżetowym na rachunkach bankowych roku ubiegłego dokonuje się następujących rozliczeń:
• państwowe jednostki budżetowe przekazują zrealizowane dochody budżetowe na odpowiedni rachunek dochodów centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa;
• państwowe jednostki budżetowe, których kierownicy są dysponentami trzeciego stopnia, przekazują niewykorzystane środki budżetowe na rachunki bieżące dysponentów wyższego stopnia, jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej;
• na rachunek bieżący właściwych dysponentów środków budżetu państwa dokonywany jest zwrot dotacji przez:
a) jednostki samorządu terytorialnego, w zakresie określonym w art. 144 ust. 5 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych,
b) pozostałe jednostki, w zakresie określonym w art. 144 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, z wyjątkiem dotacji, których termin wykorzystania określa rozporządzenie wydane na podstawie art. 157 ustawy o finansach publicznych;
• specjalne ryczałtowe środki na poprawę płynności budżetowej, otrzymane z budżetu Wspólnot Europejskich, przekazywane są na rachunek bieżący dochodów roku budżetowego, którego dotyczą.
3. Do 20 stycznia roku następującego po roku budżetowym na rachunkach bankowych roku ubiegłego dokonuje się następujących rozliczeń:
• państwowe jednostki budżetowe, których kierownicy są dysponentami drugiego stopnia, przekazują niewykorzystane środki budżetowe na rachunki bieżące roku ubiegłego dysponentów głównych;
• urzędy skarbowe przekazują środki z tytułu ostatecznego rozliczenia dochodów należnych gminom i udziałów w dochodach budżetu państwa, ustalonych w odrębnych przepisach, jednostkom samorządu terytorialnego;
• urzędy skarbowe przekazują środki z tytułu zwrotu podatku od towarów i usług, dotyczące poprzedniego roku, na zasadach wynikających z przepisów ustawy podatku od towarów i usług.
4. Do 25 stycznia roku następującego po roku budżetowym na rachunkach bankowych roku ubiegłego dokonuje się następujących rozliczeń:
• urzędy skarbowe przekazują dochody budżetowe z tytułu podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych na odpowiedni rachunek dochodów centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa;
• dysponenci główni środków budżetu państwa przekazują niewykorzystane środki budżetowe na odpowiedni rachunek wydatków centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
5. Do 31 stycznia roku następującego po roku budżetowym przekazywane są jednostkom samorządu terytorialnego środki z tytułu ostatecznego rozliczenia należnych im udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Szczególne zasady w jednostkach budżetowych
Jednostki wykonujące budżet muszą pamiętać:
1) zamykając księgi rachunkowe - o zasadzie memoriału.
Zasada memoriałowa wynika z art. 6 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości. W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte i przypadające na jej rzecz przychody oraz obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku budżetowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
ZAPAMIĘTAJ!
Wszystkie rachunki, faktury wpływające w roku 2008, a dotyczące roku 2007, powinny zostać ujęte do roku, którego dotyczą, czyli do roku 2007. W takim przypadku wystąpią zobowiązania.
2) jednostki, które realizują bezpośrednio zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, a osiągające dochody związane z realizacją tych zadań, należne budżetowi państwa, w sprawozdaniu Rb-27ZZ za 4 kwartały 2007 r. w kolumnie „Dochody przekazane” powinny wykazać dochody przekazane z uwzględnieniem dochodów przekazanych do 5 stycznia 2008 r. na rachunek bieżący jednostki samorządu terytorialnego.
Szczególne zasady w jednostkach samorządu terytorialnego
Jednostki samorządu terytorialnego muszą pamiętać, że:
1. W grudniu 2007 r. wpłynęła na rachunek podstawowy jednostki samorządu terytorialnego rata na styczeń 2008 r. subwencji ogólnej - część oświatowa. W związku z tym w ewidencji księgowej w grudniu 2007 r. należy tę ratę ująć na koncie 133 „Rachunek budżetu” w korespondencji z kontem 909 „Rozliczenia międzyokresowe”, ponieważ rata ta jest dochodem roku 2008. Na koncie 901 wystąpi dopiero po przeksięgowaniu z konta 909 w roku 2008 (polecenie księgowania). W sprawozdaniu Rb-27S za rok 2007 subwencja ogólna część oświatowa, kolumna „Dochody wykonane”, powinna zawierać dane z konta 901 czyli bez raty, która wpłynęła w grudniu, natomiast w „Dochodach otrzymanych” należy ją ująć, ponieważ wpłynęła w okresie sprawozdawczym.
2. Dotację celową z budżetu państwa zwróconą do 15 stycznia 2008 r. w związku z rozliczeniem w sprawozdawczości rocznej jednostki samorządu terytorialnego należy wykazać w sprawozdaniu Rb-27S za rok 2007 w kolumnie „Wykonanie” w wysokości otrzymanych dotacji celowych, po potrąceniu zwrotów dokonanych do tego dnia, natomiast w kolumnie „Dochody otrzymane” - w kwocie, w której wpłynęły na rachunek bankowy jednostek samorządu terytorialnego w okresie sprawozdawczym.
3. Udziały jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, otrzymane z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, wykazuje się w sprawozdaniu rocznym Rb-27S w kolumnie „Dochody wykonane”, wyłącznie kwoty, które zostały przekazane do jednostki samorządu terytorialnego należne za okres, którego sprawozdanie dotyczy. Należy tu pamiętać, że trzeba uwzględnić ratę za grudzień 2007 r., która wpłynęła w styczniu 2008 r., oraz kwotę ostatecznego rozliczenia rocznego, która wpłynie do 31 stycznia 2008 r. Natomiast w dochodach otrzymanych kwoty udziałów, które wpłynęły na rachunek bankowy jednostki samorządu terytorialnego w okresie sprawozdawczym (bez rat, które wpłynęły w styczniu 2008 r., a dotyczyły 2007 r. - występują w następnym okresie sprawozdawczym).
4. Dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, należne budżetowi państwa, jednostki samorządu terytorialnego, sporządzając sprawozdanie zbiorcze Rb-27ZZ za 4 kwartały 2007 r., w kolumnie „Dochody przekazane” wykazują kwotę dochodów przekazanych z uwzględnieniem dochodów przekazanych do 8 stycznia 2008 r. na rachunek bieżący - subkonto dochodów dysponenta głównego środków budżetu państwa przekazującego dotację.
Podstawy prawne
• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 560)
• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 27 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. Nr 115, poz. 781; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 88)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (Dz.U. Nr 116, poz. 784; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 245, poz. 1785)