Pytanie dotyczy również sytuacji przekazywania środków pieniężnych za pomocą przekazu pocztowego i zwrotu przez pocztę w związku z niepodjęciem przez kontrahenta, jak również braku odpowiedzi na pisma z prośbą o podanie numeru konta bankowego (dot. obcokrajowców). Czy środki pieniężne należy przetrzymywać na rachunku dochodów budżetowych, czy należy przeksięgować je na konto sum depozytowych i zastosować przepisy ustawy o likwidacji niepodjętych depozytów?
Nadpłaty stanowią kwoty dochodów nienależnie wpłaconych (pobranych) lub orzeczonych do zwrotu. Uregulowania prawa finansów publicznych w zakresie nadpłat są zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną.
Zapamiętaj!
Jeżeli przepisy szczególne nie regulują inaczej, jednostka budżetowa zalicza nadpłaty na inne wymagalne należności przypadające od tego samego dłużnika, a w razie braku takich należności - zwraca je uprawnionej osobie.
Nadpłaty w dochodach budżetowych powstałe zarówno w bieżącym roku budżetowym, jak i w ubiegłych latach budżetowych, zwraca się z tej podziałki klasyfikacji dochodów, na którą zalicza się bieżące wpływy tego samego rodzaju.
Zapamiętaj!
Podstawą dokonania zwrotu nadpłaty jest pisemne polecenie zwrotu, podpisane przez głównego księgowego jednostki budżetowej i kierownika jednostki lub osobę przez niego upoważnioną. Polecenie to musi zawierać uzasadnienie zwrotu oraz datę wypłacenia zwracanej kwoty.
Jeżeli w jednostce dokonującej zwrotu nadpłaty jest dowód przychodowy, w wyniku realizacji którego powstała nadpłata, na dowodzie tym należy także zamieścić adnotację o dokonanym zwrocie, ze wskazaniem daty i pozycji zaksięgowania zwrotu.
Oprocentowanie nadpłat powstałych w związku z uchyleniem lub zmianą decyzji ustalającej wysokość należności budżetowych pomniejsza dochody budżetowe z tytułu odsetek za zwłokę. Opłaty przekazów pocztowych i opłaty bankowe związane ze zwrotem nadpłat obciążają wydatki budżetowe jednostki dokonującej zwrotu nadpłaty, w przypadku gdy nadpłata powstała z winy tej jednostki. W pozostałych przypadkach obciążają osobę fizyczną lub prawną, na rzecz której dokonuje się zwrotu.
Jak widać, przepisy prawa nie przewidują przeksięgowywania nadpłat na rachunek sum depozytowych i nie zezwalają na likwidację niepodjętych depozytów.
Należy także zaakcentować, że nadpłaty na rachunku bieżącym jednostki budżetowej (subkonto dochodów) nie kwalifikują się do pojęcia depozytów, zdefiniowanych w ustawie z 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów. Zgodnie z tą ustawą, depozytami są:
• środki pieniężne, papiery wartościowe i rzeczy złożone wcześniej do depozytu albo depozytu sądowego,
• rzeczy stanowiące dowody rzeczowe oraz rzeczy zatrzymane, co do których zapadło prawomocne orzeczenie o wydaniu ich uprawnionemu lub złożeniu do depozytu sądowego,
• środki pieniężne, papiery wartościowe i rzeczy złożone do depozytu jako kaucje i wadia.
Ustawy o likwidacji niepodjętych depozytów nie będzie się natomiast stosowało do rzeczy, pieniędzy i papierów wartościowych złożonych do depozytu, jeżeli jakieś inne przepisy szczególne regulują postępowanie związane ze złożeniem ich do depozytu i likwidacją w razie ich niepodjęcia.
Podstawy prawne
• Ustawa z 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz.U. Nr 208, poz. 1537)
• Rozporządzenie Ministra Finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. Nr 116, poz. 783; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 23, poz. 135)