Zakładam, że w rozpatrywanym przypadku mamy środek trwały - budynek biurowy, pozostający w posiadaniu jednostki budżetowej, o ustalonej wartości początkowej wynoszącej na 31 grudnia 2007 r. 24 638,60 zł, pomniejszonej o odpisy umorzeniowe w kwocie 10 471,51 zł i chodzi o ustalenie jego wartości do bilansu.
Środki trwałe wycenia się na dzień bilansowy według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości (art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości).
Aktualizacja wyceny środków trwałych to rozwiązanie, które ma umożliwić urealnienie początkowej wartości środków trwałych i ich umorzenia ujętych w księgach rachunkowych, które stały się nierealne na skutek inflacji. Polega ona na przeliczeniu wykazanej w ewidencji księgowej wartości brutto oraz wartości umorzenia poszczególnych środków trwałych, z zastosowaniem odpowiednich wskaźników przeliczeniowych, określonych jednolicie dla wszystkich podmiotów gospodarczych i o jej przeprowadzeniu rozstrzygają przepisy ustawowe.
Wartość początkowa i dotychczas dokonane odpisy umorzeniowe środków trwałych mogą być aktualizowane na podstawie odrębnych przepisów (art. 31 ust. 3 ustawy o rachunkowości). O aktualizacji wyceny środków trwałych w przypadku jednostek budżetowych mówi § 5 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych - zgodnie z którym wartość początkowa środków trwałych i dotychczas dokonane odpisy umorzeniowe podlegają aktualizacji zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach. Chodzi tu o przepisy art. 15 ust. 5 oraz ust. 5b ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którymi minister właściwy do spraw finansów publicznych określa w rozporządzeniu tryb i terminy aktualizacji wyceny środków trwałych, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przekroczy 10%. Wskaźnik ten jest ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w odstępach kwartalnych i w 2006 r. nie przekroczył 10% (za 3 kwartały 2006 r. wyniósł 0,9%); dlatego też w 2007 r. nie została zarządzona aktualizacja wyceny środków trwałych, a więc nie ma podstaw prawnych do jej przeprowadzania. Podobnie zresztą będzie w roku kolejnym, ponieważ wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów 2007 r. wyniósł tylko 2,6%.
Podstawy prawne
- Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393)
- Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. Nr 142, poz. 1020; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 72, poz. 422)
- Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238)
- Komunikat Prezesa GUS z 30 listopada 2006 r. w sprawie wskaźnika nakładów inwestycyjnych za trzy kwartały 2006 r. (Dziennik Urzędowy GUS nr 12, poz. 78)
- Komunikat Prezesa GUS z 30 listopada 2007 r. w sprawie wskaźnika nakładów inwestycyjnych za trzy kwartały 2007 r. (Dziennik Urzędowy GUS nr 12, poz. 77)