Z umowy również wynika obowiązek przekazania tych pomp dzieciom wskazanym w protokole odbioru przedmiotu darowizny na podstawie umowy użyczenia. Pompy przekazywane są dzieciom na czas nieokreślony na podstawie oświadczenia podpisanego przez rodziców dziecka wraz z kartą gwarancyjną. W przypadku awarii pompy rodzice dziecka mają obowiązek powiadomienia fundacji o tym zdarzeniu. Przy rezygnacji z leczenia tą pompą rodzice zobowiązują się zwrócić ją do nas i poinformować o tym fundację. Prosimy o wyjaśnienie, jak prawidłowo zaksięgować przyjęcie tych pomp i wydanie pomp pacjentom.
Publiczny zakład opieki zdrowotnej (dalej: zoz) może dokonać zakupu lub przyjąć darowiznę aparatury i sprzętu medycznego wyłącznie o przeznaczeniu i standardzie określonym przez podmiot, który zakład utworzył, oraz na zasadach określonych przez ten podmiot. Wynika to z art. 42 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (dalej: ustawa o zoz). Podmiot, który utworzył zakład, określa także zasady, na podstawie których może nastąpić zbycie aktywów trwałych zoz, oddanie go w dzierżawę, najem, użytkowanie oraz użyczenie. Zasady te mogą polegać w szczególności na ustanowieniu wymogu uzyskania jego zgody na dokonanie tych czynności (art. 53 ustawy o zoz).
Otrzymanie darowizny ma istotny wpływ na bilans oraz rachunek zysków i strat zoz. W bilansie po stronie aktywów zwiększają się składniki majątku trwałego. Po stronie przychodów otrzymana darowizna będzie mieć wpływ na pozostałe przychody operacyjne.
Samodzielny publiczny zoz przyjął od Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy na podstawie umowy darowizny pompy insulinowe o cenie jednostkowej 5600 zł. Są więc środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji i w takim przypadku będą się zużywały w okresie dłuższym niż rok.
Jedną z głównych zasad rachunkowości jest zasada współmierności, która mówi, że do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego należy zaliczyć koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na dany okres koszty, które zostaną poniesione w przyszłości. W przypadku otrzymania środków trwałych odniesienie wartości w całości do przychodów w momencie przyjęcia będzie niezgodne z zasadą współmierności.
Propozycja księgowań:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Gdyby przyjąć wartość darowizny już w pierwszym roku jako przychód, to z punktu widzenia przepisów ustawy o rachunkowości wynik finansowy byłby zawyżony. Zasadne jest zatem podzielenie przychodów na okresy, w których środek jest amortyzowany. Wtedy roczne przychody będą się równać rocznym odpisom amortyzacyjnym, a część przychodu, która nie dotyczy bieżącego okresu, będzie pozycją pasywów.
Ponadto warto zauważyć, że dar nie pochodzi z budżetu państwa ani z jednostki samorządowej, ale z Fundacji WOŚP, i dlatego nie zwiększa funduszu założycielskiego, lecz przychody (art. 57 ustawy o zoz). Dlatego całość darowizny od fundacji należałoby zaksięgować jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i raz w roku, w wysokości odpisów amortyzacyjnych, na pozostałe przychody operacyjne.
Jeżeli jednak wartość darów byłaby niewysoka, co nie miałoby wielkiego wpływu na bilans, to można byłoby dokonać zapisów księgowych z pominięciem międzyokresowego rozliczenia przychodów.
Z chwilą podpisania umowy i przyjęcia sprzętu pompy stanowią własność samodzielnego zoz i należy je traktować jak pozostały sprzęt medyczny oraz wykorzystywać do usług medycznych zgodnie z przeznaczeniem darczyńcy.
Zakłady Opieki Zdrowotnej mają często trudną sytuację finansową i przestarzały sprzęt. Dlatego dla zoz-ów niezwykle cenna jest każda pomoc finansowa lub rzeczowa. Dzięki niej mogą uzupełnić braki np. w sprzęcie medycznym. Ponadto szpital może zaoszczędzić pieniądze na równie niezbędną aparaturę lub inne potrzeby. To właśnie podmiot, który zakład utworzył, wyraża zgodę na przyjęcie - w formie darowizny, np. sprzętu, aparatury medycznej i wyposażenia. Warto pamiętać, że darczyńca może zastrzec sobie prawo kontrolowania obdarowanego (np. przez klauzule w umowie darowizny) i nałożyć na obdarowanego, zgodnie z art. 893 Kodeksu cywilnego, obowiązek wykonania szeregu poleceń. Pomimo tych warunków jest to nadal korzystne działanie dla zoz-ów, a szczególnie ich pacjentów.
Podstawy prawne
• Ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056)
• Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056)