Przedsiębiorcy, którzy ubiegają się o wsparcie finansowe w postaci refundacji lub dotacji na podstawie ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001), muszą mieć na uwadze również rozporządzenie Komisji WE Nr 2204/2002 z 5 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 TWE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia (Dz. Urz. WE L 337 z 13 grudnia 2002 r.); rozporządzenie Komisji WE Nr 68/2001 z 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 TWE do pomocy szkoleniowej (Dz. Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r.), a także na ustawę o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. z 2004 r. Nr 123, poz. 1291).
Pomoc publiczna udzielana przez urząd pracy
Rozporządzenia wykonawcze do ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy uwzględniają warunki dopuszczalności udzielania pomocy wynikające z przepisów o pomocy publicznej. Każdy ubiegający się o pomoc publiczną musi przedstawić informacje o otrzymanej pomocy.
Przepisy ustawy o pomocy publicznej stosuje się do każdego, kto prowadzi działalność gospodarczą. Nie ma tutaj znaczenia, jaka jest jej forma prawna. Istotne znaczenie ma jedynie zakres prowadzonej działalności i jej rodzaj.
Refundacja ze środków Funduszu Pracy, jako pomoc na zatrudnienie, jest pomocą publiczną na tworzenie stanowisk pracy lub rekrutację pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji, o których mowa w art. 5 rozporządzenia Komisji WE Nr 2204/2002 z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 TWE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia.
Pomoc na zatrudnienie może być udzielona, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
- utworzenie stanowiska pracy i zatrudnienie na nim bezrobotnego stanowić będzie wzrost netto liczby zatrudnionych pracowników zarówno w zakładzie, jak i w całym przedsiębiorstwie w porównaniu do przeciętnej liczby zatrudnionych w okresie ostatnich 12 miesięcy,
- udział własny pracodawcy w kosztach zatrudnienia skierowanego bezrobotnego będzie wynosić co najmniej 25%, przy czym przez udział własny rozumie się środki, które nie zostały uzyskane przez przedsiębiorcę w związku z otrzymaną wcześniej pomocą publiczną, w szczególności w formie kredytów preferencyjnych, dopłat do oprocentowania kredytów czy gwarancji lub poręczeń udzielonych na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku,
- utworzone stanowisko pracy będzie utrzymane przez okres co najmniej 3 lat, a w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw - 2 lata.
Do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą na zatrudnienie zalicza się ponoszone przez pracodawcę przez okres 24 miesięcy koszty w tytułu zatrudnienia skierowanych na utworzone stanowiska pracy bezrobotnych, obejmujące koszty wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne.
Maksymalna intensywność pomocy publicznej udzielanej na tworzenie stanowisk pracy wynosi:
- 30% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą - dla podregionów: Poznań i Warszawa,
- 40% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą - dla podregionów: Wrocław, Kraków oraz Gdańsk, Gdynia, Sopot,
- 50% kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą - dla pozostałych podregionów.
W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw, w rozumieniu rozporządzenia Komisji WE Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 TWE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.Urz. WE L 10 z 13 stycznia 2001 r.), maksymalną intensywność pomocy na utworzone stanowiska pracy zwiększa się o 15 punktów procentowych brutto, jednak pod warunkiem że całkowita intensywność pomocy netto nie przekroczy 75%.
Pomoc na zatrudnienie może być udzielana łącznie z inną pomocą lub wsparciem ze środków UE w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą na utworzenie stanowisk pracy, jeżeli łączna wielkość pomocy nie przekroczy maksymalnej intensywności pomocy.
Uwaga!
Okres, w którym pracodawca będzie zatrudniał bezrobotnych w ramach prac interwencyjnych, jest zaliczany do okresów, o których mowa w rozporządzeniu. Obowiązek utrzymania miejsca pracy przez okres 3 lub 2 lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw jest w tym momencie pomniejszony o czas, na jaki pracodawca podpisał umowę z urzędem pracy na finansowanie prac interwencyjnych.
Rozporządzenie Komisji WE Nr 2204/2002 mówi o konieczności utrzymania miejsca pracy, a nie o zatrudnieniu konkretnego pracownika. Pracodawca dostaje bowiem pieniądze na stworzenie miejsca pracy, a nie na konkretnego bezrobotnego, i miejsce to musi utrzymać przez okres, o którym mowa wyżej.
Pomoc na zatrudnienie może być udzielana we wszystkich sektorach, z wyjątkiem:
- pomocy w sektorze budownictwa okrętowego, górniczym oraz w transporcie,
- pomocy w odniesieniu do działalności związanej z eksportem, jeśli pomoc jest bezpośrednio związana z ilością eksportowanych produktów, utworzeniem i funkcjonowaniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi związanymi z działalnością eksportową,
- pomocy uwarunkowanej pierwszeństwem użycia towarów produkcji krajowej przed towarami importowanymi.
Dofinansowanie wyposażenia miejsc pracy
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 17 ust. 1 pkt 21 stanowi, iż wolne od podatku są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia, otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m tej ustawy.
Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, których nabycie zostało dofinansowane, jako wyposażenie miejsc pracy dla osób bezrobotnych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów opodatkowanych (por. art. 16 ust. 1 pkt 63 updop).
Jeśli chodzi o podatek od towarów i usług, to najbardziej istotne są dwie kwestie, a mianowicie:
- Obrót stanowiący podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku (por. art. 29 ust. 1 ustawy o VAT).
- Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego (art. 88 ust. 1 pkt 2).
A zatem otrzymane dofinansowanie wyposażenia miejsc pracy - jeżeli to wyposażenie zalicza się do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych:
- jest zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych,
- nie zwiększa podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jako niemające bezpośredniego wpływu na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Podatek VAT naliczony, zawarty w nabytym przez pracodawcę wyposażeniu lub doposażeniu stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, podlega odliczeniu od podatku należnego lub zwrotowi przez urząd skarbowy.
Ewidencja dofinansowania wyposażenia miejsc pracy
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Prace interwencyjne
Umowy w sprawie organizowania i finansowania prac interwencyjnych są zawierane ze starostą na podstawie art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Starosta zwraca pracodawcy, który zatrudnił w ramach prac interwencyjnych na okres do 6 miesięcy skierowanych bezrobotnych, część kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne skierowanych bezrobotnych w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak kwoty ustalonej jako iloczyn liczby zatrudnionych w miesiącu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz kwoty zasiłku dla bezrobotnych, obowiązującej w ostatnim dniu zatrudnienia każdego rozliczanego miesiąca, i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia.
Starosta może dokonywać również zwrotu poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudnienia na okres do 12 miesięcy skierowanych bezrobotnych, w ramach prac interwencyjnych, w wysokości uprzednio uzgodnionej, nieprzekraczającej jednak minimalnego wynagrodzenia za pracę i składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanego wynagrodzenia za każdego bezrobotnego, jeżeli refundacja obejmuje koszty poniesione za co drugi miesiąc ich zatrudnienia.
Jeżeli pracodawca bezpośrednio po zakończeniu prac interwencyjnych trwających co najmniej 6 miesięcy zatrudniał skierowanego bezrobotnego przez okres dalszych 6 miesięcy i po upływie tego okresu dalej go zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy, starosta może przyznać pracodawcy jednorazową refundację wynagrodzenia w wysokości uprzednio uzgodnionej, nie wyższej jednak niż 150% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu spełnienia tego warunku.
Starosta, kierując bezrobotnego do prac interwencyjnych, bierze pod uwagę jego wiek, stan zdrowia oraz rodzaje uprzednio wykonywanej pracy.
Refundacja części kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne skierowanych bezrobotnych następuje ze środków Funduszu Pracy.
Otrzymana refundacja stanowi przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, ale nie zwiększa podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jako niemająca bezpośredniego wpływu na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika (por. art. 29 ust. 1 ustawy o VAT).
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Reasumując:
Otrzymane dotacje związane z zatrudnieniem osób bezrobotnych księguje się jako „Pozostałe przychody operacyjne”, bowiem zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32g do pozostałych przychodów operacyjnych zalicza się m.in. przychody związane z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych.
Podstawy prawne:
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540.
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847.
- ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029.
- ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - Dz.U. Nr 99, poz. 1001; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz. 818.
Marianna Sobolewska