W Dzienniku Urzędowym UE 15 listopada 2014 r. opublikowano dyrektywę 2014/95/UE zmieniającą dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże spółki oraz grupy.
Jej uchwalenie spowoduje konieczność dostosowania ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim.
– Obecnie niewiele polskich firm przygotowuje dobrowolnie raporty o polityce CSR (Corporate Social Responsibility - społeczna odpowiedzialność biznesu) – powiedziała podsekretarz stanu w MF, przewodnicząca Komisji Nadzoru Audytowego Dorota Podedworna-Tarnowska. – To się jednak zmieni, bowiem zgodnie z nowymi przepisami część firm będzie musiała informować w ramach swojego sprawozdania z działalności o swojej polityce w zakresie kwestii środowiskowych, spraw społecznych, pracowniczych, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i łapownictwu – dodała wiceminister.
Dyrektywa wprowadza dla jednostki zainteresowania publicznego (JZP) wymóg ujawniania w sprawozdaniu z działalności minimum istotnych informacji dotyczących kwestii środowiskowych, pracowniczych i społecznych oraz ujawniania m.in. opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk i zarządzania ryzykami w kwestiach niefinansowych. Umożliwia również raportowanie według wybranych przez spółki zasad (własnych, krajowych, unijnych lub międzynarodowych).
Duże jednostki zainteresowania publicznego (JZP) powinny spełniać dwa z trzech poniższych kryteriów:
- średnioroczne zatrudnienie powyżej 500 osób,
-suma bilansowa powyżej 20 mln EUR lub obroty netto powyżej 40 mln EUR.
Ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie definiuje jednostki zainteresowania publicznego poprzez ich wyliczenie. Są to: emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej; banki krajowe (w tym BGK i banki spółdzielcze); spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe; zakłady ubezpieczeń; instytucje pieniądza elektronicznego; otwarte fundusze emerytalne; powszechne towarzystwa emerytalne; fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz fundusze inwestycyjne zamknięte, których publiczne certyfikaty inwestycyjne nie zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym oraz podmioty prowadzące działalność maklerską z wyłączeniem podmiotów prowadzących działalność wyłącznie w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych lub w zakresie doradztwa inwestycyjnego.
Jak wprowadzać uproszczenia w rachunkowości dla jednostek mikro
Natomiast w odniesieniu do dużych spółek giełdowych nowe przepisy nakładają wymóg ujawniania - w oświadczeniu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego (które jest elementem sprawozdania z działalności) - informacji na temat stosowanej przez spółkę polityki różnorodności składu jej organów administracyjnych, zarządzających i nadzorczych (odnośnie aspektów takich jak np: wiek, płeć, pochodzenie geograficzne, wykształcenie i doświadczenie zawodowe), celów tej polityki, sposobu jej realizacji oraz rezultatów w danym okresie sprawozdawczym.
Duże spółki giełdowe powinny spełniać dwa z trzech poniższych kryteriów:
- liczba pracowników powyżej 250 osób,
- suma bilansowa powyżej 20 mln EUR lub obroty netto powyżej 40 mln EUR.
Spółki objęte tymi regulacjami będą miały obowiązek zastosowania zasady „stosuj lub wyjaśnij" (comply or explain) – tj. w przypadku, gdy dana jednostka nie prowadzi polityki w zakresie jednej lub kilku kwestii, będzie miała ona obowiązek ujawnić ten fakt oraz podać przyczyny.
W przypadku jeśli dana spółka nie prowadzi polityki w określonym przez dyrektywę zakresie będzie musiała ten fakt ujawnić i wyjaśnić powody takiej decyzji.
W trakcie prac nad dyrektywą Polska osiągnęła zamierzony cel negocjacyjny, tj. uzyskała satysfakcjonujące zawężenie zakresu jednostek objętych obowiązkowym raportowaniem informacji niefinansowych. Pierwotnie wg propozycji Komisji Europejskiej obowiązkiem tym miały być objęte także wszystkie pozostałe duże spółki niemające statusu JZP.
Wydatki za złożenie sprawozdania finansowego
Jak zaznaczyła Dorota Podedworna-Tarnowska Komisja chciała, aby obowiązek raportowania informacji niefinansowych dotyczył wszystkich spółek (nie tylko będących jednostkami zainteresowania publicznego) oraz aby limit dotyczący zatrudnionych pracowników był niższy i wynosił 250, jednak Polska uzyskała znaczące ustępstwo w tym zakresie, tj. zawężenie zakresu jednostek tylko do największych JZP. – Polska jako jedyny kraj UE stała na stanowisku, że należy zachęcać firmy do raportowania polityki CSR np. wytycznymi czy zaleceniami, a nie zmuszać je do tego przepisami. Ostatecznie udało się ograniczyć krąg jednostek, które będą miały obowiązek raportowania CSR – wyjaśniła wiceminister.
Dyrektywa wejdzie w życie w dwudziestym dniu po opublikowaniu. Kraje członkowskie mają czas na wdrożenie jej przepisów do 6 grudnia 2016 r. Po raz pierwszy powinna mieć zastosowanie od 1 stycznia 2017 r.
Nowa dyrektywa wprowadza zmiany powodujące:
I. rozszerzenie zakresu informacji niefinansowych:
- wprowadzenie wymogu ujawniania w sprawozdaniu z działalności minimum istotnych informacji dotyczących co najmniej kwestii środowiskowych, spraw społecznych i pracowniczych, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i łapownictwu (tzw. sprawozdawczość w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu – CSR); kraje członkowskie korzystając z opcji w dyrektywie będą mogły zezwolić na ujawnianie tych informacji przez spółki w formie odrębnego raportu;
- ujawnienia będą mieć formę m.in. opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk i zarządzania ryzykami w kwestiach niefinansowych;
- możliwość raportowania według wybranych przez spółki zasad (własnych, krajowych, unijnych lub międzynarodowych);
- podmiotami objętymi regulacją będą duże jednostki zainteresowania publicznego (JZP) spełniające następujące kryteria:
- średnioroczne zatrudnienie powyżej 500 osób oraz
- suma bilansowa powyżej 20 mln EUR lub obroty netto powyżej 40 mln EUR.
II. wprowadzenie nowych ujawnień w zakresie polityki różnorodności:
- wprowadzenie obowiązku ujawniania - w oświadczeniu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego (które jest elementem sprawozdania z działalności) - informacji na temat stosowanej przez spółkę polityki różnorodności składu jej organów administracyjnych, zarządzających i nadzorczych (odnośnie aspektów takich jak na przykład: wiek, płeć, pochodzenie geograficzne, wykształcenie i doświadczenie zawodowe), celów tej polityki, sposobu jej realizacji oraz rezultatów w danym okresie sprawozdawczym;
- podmiotami objętymi regulacją będą duże spółki giełdowe, tj.spełniające dwa z trzech poniższych kryteriów:
- liczba pracowników powyżej 250,
- suma bilansowa powyżej 20 mln EUR,
- obroty netto powyżej 40 mln EUR.
Spółki objęte ww. regulacjami będą miały obowiązek zastosowania zasady „stosuj lub wyjaśnij" (comply or explain) – tj. w przypadku, gdy dana jednostka nie prowadzi polityki w zakresie jednej lub kilku kwestii, będzie miała ona obowiązek ujawnić ten fakt oraz podać przyczyny.
W toku prac nad dyrektywą Polska osiągnęła zamierzony cel negocjacyjny, tj. uzyskała satysfakcjonujące zawężenie zakresu jednostek objętych obligatoryjnym raportowaniem informacji niefinansowych (pierwotnie według propozycji KE obowiązkiem tym miały być objęte także wszystkie pozostałe duże spółki niemające statusu JZP).
Obowiązek badania sprawozdań finansowych
Przewidywane zmiany w krajowych przepisach w związku z przyjęciem dyrektywy ws. raportowania informacji niefinansowych oraz o różnorodności składu organów spółek
W chwili obecnej, bez dogłębnej analizy, trudno jest przesądzić jakie szczegółowe przepisy będą wymagały niezbędnej zmiany w celu transpozycji ww. dyrektywy, ale wstępnie wydaje się, iż zmiany będą wymagać m.in.:
- art. 49 ustawy o rachunkowości, który określa zakres sprawozdania z działalności oraz zakres jednostek objętych obowiązkiem sporządzania sprawozdania z działalności –zmiana wiązałaby się z wprowadzeniem dla określnego zakresu jednostek wymogu ujawniania informacji niefinansowych w szerszym zakresie niż w przypadku jednostek nieobjętych wymogami transponowanej dyrektywy;
- ust. 5 w par. 91 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. ws. informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim – zmiana wiązałaby się z wprowadzeniem całkowicie nowego wymogu ujawniania informacji nt. polityki różnorodności składu organów spółek w ramach oświadczenia o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego będącego elementem sprawozdania z działalności, przy czym wymóg ten dotyczyć będzie tylko dużych spółek giełdowych (w tym kontekście będzie jeszcze przedmiotem analizy na etapie transpozycji m.in. kwestia w którym akcie prawnym określić ten zawężony zakres jednostek giełdowych czy w UoR czy w ww. rozporządzeniu).
Dyrektywa 2014_95_UE_wersja polska
Dyrektywa 2014_95_UE_wersja angielska
Podyskutuj o tym na naszym FORUM