W związku z bardzo szeroką definicją rachunkowości (zawartą w art. 4 ust. 3 uor) odpowiedzialność za rachunkowość jednostki jest znaczna.
Jednostki obowiązane są bowiem:
● stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości,
● rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy.
Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, jednostka powinna ujmować w księgach rachunkowych i wykazywać w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną.
Jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, pod tym jednak warunkiem, że nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku rzetelnego i jasnego przedstawiania sytuacji majątkowej oraz wyniku finansowego jednostki.
Limity ulg i odliczeń w PIT 2014 / 2015
Zasadniczą odpowiedzialność w tym zakresie ponosi kierownik jednostki.
Kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą o rachunkowości, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości (z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury) zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy, za ich zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę lub przedsiębiorcę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. Gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.
Przyjęcie przez księgowego odpowiedzialność za prowadzenie ksiąg rachunkowych nie zwalnia kierownika z odpowiedzialności za rachunkowość.
1. Odpowiedzialność kierownika za rachunkowość jednostki
Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w uor, zgodnie z przepisem zawartym w art. 4a uor.
Przez kierownika jednostki należy rozumieć członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy – członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej – wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej – komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę. Za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym.
Monitor Księgowego – prenumerata
IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
Z kolei przez członka organu jednostki należy rozumieć osobę fizyczną pełniącą funkcję członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego jednostki, powołaną do pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy spółki, statutu lub innymi obowiązującymi jednostkę przepisami prawa.
W zakresie spełnienia obowiązków kierownika osoby pełniące te funkcje odpowiadają solidarnie wobec danej jednostki za powstałą szkodę wyrządzoną swoim działaniem lub zaniechaniem, które to zachowanie stanowi w świetle prawa naruszenie nałożonego na nich obowiązku.
Emilia Bartkowiak
Więcej na ten temat: Odpowiedzialność sprawozdawczo-rachunkowa jednostki – sankcje cywilne, karnoskarbowe i podatkowe
Artykuł omawia kwestie:
● odpowiedzialności kierownika za rachunkowość jednostki,
● odpowiedzialności sprawozdawczo-finansowej księgowych oraz
● odpowiedzialności sprawozdawczo-rachunkowej wynikającej z przepisów podatkowych.
Czytaj także:
„Kto jest odpowiedzialny za sprawozdanie finansowe” >>
„Jak uniknąć odpowiedzialności karnoskarbowej za rozliczenia podatkowe” >>