Księgowi muszą pamiętać o odpowiedniej ewidencji nieruchomości w księgach rachunkowych. Jak wynika z doświadczeń Marcina Lipskiego, menedżera w dziale audytu firmy Ernst & Young, spółki dość często z przyzwyczajenia błędnie klasyfikują wszystkie nabyte nieruchomości jako środki trwałe, nie analizując celu ich nabycia. Tymczasem, zgodnie z ustawą o rachunkowości nieruchomości powinny być ujmowane - w zależności od celu ich nabycia - jako środki trwałe bądź inwestycje.
Według eksperta do środków trwałych należy zaliczać nieruchomości przeznaczone do użytku spółki.
Różne metody wyceny
Natomiast zgodnie z definicją zawartą w ustawie o rachunkowości, do inwestycji należy zaliczać aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z: przyrostu ich wartości, przychodów w formie odsetek czy dywidend oraz transakcji handlowych (np. sprzedaży po cenie wyższej niż cena nabycia).
- W odniesieniu do nieruchomości oznacza to, że jako inwestycje należy rozpoznać nieruchomości nabyte w celu dalszej odsprzedaży po cenie wyższej od ceny zakupu lub też nabyte w celu wynajmu - wyjaśnia nasz rozmówca.
Mimo że nieruchomości zakwalifikowane do środków trwałych, jak i inwestycji wykazywane są w bilansie w aktywach trwałych, metody ich wyceny na dzień bilansowy mogą się różnić. Marcin Lipski podkreśla, że co do zasady, obie kategorie nieruchomości wyceniane są na dzień bilansowy według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Jednak nieruchomości inwestycyjne mogą być wyceniane także według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej (art. 28 ust. 1 pkt 1a ustawy o rachunkowości). Wzrost wartości inwestycji do poziomu cen rynkowych zwiększa kapitał z aktualizacji wyceny (art. 35 ust. 4 ustawy).
Trzeba wybrać jeden sposób
Warto więc zauważyć, że ujmowanie nieruchomości w cenach rynkowych szczególnie w okresach, gdy szybko zyskują na wartości spowoduje, że w sprawozdaniu finansowym będzie wykazywana większa wartość posiadanego przez firmę majątku niż w przypadku wyceny takich nieruchomości analogicznie jak środki trwałe. Należy jednak pamiętać, że wybrana metoda musi być zapisana w polityce rachunkowości i bez zmian w tym dokumencie nie można stosować innych sposobów wyceny.
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl