Jeżeli założenie kontynuacji działalności nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest również zobowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.
Wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują w szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub w stan upadłości, na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie będzie kontynuowała działalności, na koniec roku obrotowego przypadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana.
Różnica powstała w wyniku wyceny oraz ewentualne rezerwy na koszty związane z likwidacją jednostki odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.
Samo wszczęcie postępowania naprawczego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, że działalność będzie kontynuowana, jeżeli jednostka przewiduje postępowanie naprawcze i znaczne umorzenie zadłużenia. W takiej sytuacji w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego powinny zostać zawarte stosowne informacje.
Zakres tworzonych rezerw związanych z utratą zdolności kontynuacji działalności jest znacznie szerszy niż w przypadku kontynuacji działalności i wychodzi poza ogólną definicję rezerw.
Rezerwy wynikające z utraty zdolności kontynuacji działalności obejmują swoim zakresem także przyszłe zobowiązania, nieciążące aktualnie na jednostce w przeciwieństwie do rezerw omówionych w art. 35d ustawy o rachunkowości, które dotyczą przyszłych uregulowań, ale już aktualnie ciążących na jednostce zobowiązań.
Zatem skutki finansowe wynikające ze zmian w zasadach wyceny należy ująć w funduszu z aktualizacji wyceny. Wartość ta będzie zazwyczaj ujemna i pomniejszy kapitały własne jednostki. Ustalone w formie odpisu aktualizującego zmiany w wycenie będą miały charakter szacunkowy i będą zawierały dużą dozę niepewności, zwłaszcza w pierwszej fazie likwidacji lub wszczęcia postępowania upadłościowego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
dr André Helin, prezes firmy audytorskiej BDO Numerica
Not. EM