Więcej artykułów z branży logistycznej na www.logistyka.infor.pl
Wprowadzenie nowego wzoru zaświadczenia wynika z potrzeby dostosowania polskiego prawa do unormowań Unii Europejskiej (decyzji Komisji 2009/959/UE z 14 grudnia 2009 r., która określiła nowy wzór zaświadczenia).
Kierowca wykonujący przewóz drogowy pojazdem wyposażonym w tachograf cyfrowy lub analogowy ma obowiązek, na żądanie organu kontrolnego (Państwowej Inspekcji Pracy czy Inspekcji Transportu Drogowego), okazać za dany dzień i poprzednie 28 dni wykresówki - jeśli pojazd jest wyposażony w tachograf analogowy lub wydruki i kartę kierowcy - jeśli pojazd jest wyposażony w tachograf cyfrowy (art. 15 rozporządzenia w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym). Na podstawie takich dokumentów organ kontroli może bowiem sprawdzić, czy kierowca przestrzega obowiązujących go przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, przerwach w pracy i okresach dziennego odpoczynku.
Urządzenia rejestrujące - zarówno tachografy cyfrowe, jak i analogowe - wykazują jednak tylko następujące aktywności kierowcy:
- czas prowadzenia pojazdu,
- okresy przerw w pracy,
- okresy dziennego odpoczynku,
- czas gotowości do pracy oraz
- czas pozostałych czynności niebędących okresem prowadzenia pojazdu określonych jako „inna praca” (np. załadunek i rozładunek oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem, pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym, czynności spedycyjne, obsługę codzienną pojazdów i przyczep, inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy, niezbędne formalności administracyjne, utrzymanie pojazdu w czystości).
Jeśli kierowca nie wykonuje w danym dniu przewozu lub wykonywany przewóz nie podlega przepisom rozporządzenia unijnego nr 561/2006, to w zestawieniu wykresówek czy wydruków za poprzednie 28 dni nie ma wykresówki czy wydruku za takie dni. W takim przypadku kierowca ma obowiązek posiadać wystawione przez pracodawcę odpowiednie zaświadczenie, z którego wynika, że w tym konkretnym terminie nie wykonywał przewozu (art. 31 ustawy o czasie pracy kierowców).
Po zmianie przepisów zaświadczenie to należy wystawić w przypadku, gdy kierowca między okresami wynikającymi z wykresówek czy wydruków z tachografu:
- przebywał na zwolnieniu lekarskim od pracy z powodu choroby,
- przebywał na urlopie wypoczynkowym,
- miał czas wolny od pracy (np. dzień wolny),
- prowadził pojazd wyłączony z zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006 lub Umowy AETR,
- wykonywał inną pracę niż prowadzenie pojazdu,
- pełnił dyżur poza godzinami pracy.
Przed zmianą przepisów zaświadczenie na odpowiednim formularzu musiało być wydawane jedynie w 3 przypadkach, tj. gdy kierowca:
- nie prowadził pojazdu na skutek choroby,
- korzystał z urlopu wypoczynkowego,
- prowadził pojazd niepodlegający przepisom rozporządzenia unijnego nr 561/2006 lub umowy AETR.
WAŻNE!
Po zmianie przepisów obowiązek wystawienia zaświadczenia o okresach nieprowadzenia pojazdu na sformalizowanym druku rozszerzono o 3 nowe przypadki, tj. pełnienie dyżuru poza godzinami pracy, wykonywanie innej pracy niż prowadzenie pojazdu i okresy czasu wolnego od pracy.
Pozostałe okoliczności nieprowadzenia pojazdu mogły być dotychczas stwierdzone zwykłym oświadczeniem pracodawcy, które jedynie musiało zawierać: imię i nazwisko kierowcy, okres, którego dotyczy, wskazanie przyczyny nieposiadania wykresówek, nieużytkowania karty kierowcy lub niesporządzenia wydruków, miejsce i datę wystawienia, podpis pracodawcy. Nowe przepisy nakazują korzystanie ze sformalizowanego druku (którego treść jest bardziej szczegółowa od dotychczasowego) we wszystkich okolicznościach nieprowadzenia pojazdu, które zostały wymienione wyżej.
W wyniku nowelizacji rozszerzono więc liczbę przypadków, które trzeba wykazać w zaświadczeniu o okresach nieprowadzenia pojazdu przez kierowcę. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 31 sierpnia 2011 r.
Zaświadczenie o okresach nieprowadzenia pojazdu wystawia pracodawca i wręcza je kierowcy przed rozpoczęciem przez niego przewozu drogowego, a kierowca je podpisuje. Wzór takiego zaświadczenia, zgodnego z nowymi przepisami, powinien być zamieszczony przez ministra właściwego ds. transportu na stronie internetowej ministerstwa.
Zmiany wprowadzone w ustawie o transporcie drogowym dotyczące wykazu dokumentów, które kierowca jest zobowiązany okazać na żądanie organu kontroli, są konsekwencją wprowadzenia zmian w ustawie o czasie pracy kierowców.
Podstawa prawna:
- art. 1-2 ustawy z 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. Nr 168, poz. 1005),
- art. 15 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz.Urz. WE L 370 z 31.12.1985, str. 8 ze zm.),
- załącznik do decyzji 2009/959/UE Komisji z 14 grudnia 2009 r. zmieniającej decyzję 2007/230/WE w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym (Dz.U. UE.L.09.330.80).
Monika Wacikowska
specjalista w zakresie prawa pracy, były pracownik Departamentu Prawnego GIP