Faktura VAT-marża

W przypadku sprzedaży towarów używanych zastosowanie znajdą szczególne procedury opodatkowania podatkiem VAT, stanowiące wyjątek od ogólnej zasady wyrażonej w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT (Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535, ze zm., dalej: „ustawa o VAT”), że podstawą opodatkowania jest obrót, a obrotem jest kwota należna, obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku. W szczególnej procedurze opodatkowaniu podlega natomiast marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. Podatnicy mogą skorzystać z tej szczególnej procedury wówczas, gdy zakupione towary używane przeznaczone są do dalszej odsprzedaży.

Zgodnie z art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT przez towary używane należy rozumieć ruchome dobra materialne, nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki zdefiniowane w pkt 1-3 oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0). Wyłączeniu, zatem z tej procedury podlega sprzedaż zakupionych wcześniej towarów, które przed dalszą odsprzedażą były przez podatnika użytkowane.

Kolejnym warunkiem koniecznym do skorzystania z wyżej wymienionej procedury, zawartym w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT, jest zakup towarów przeznaczonych do dalszej odsprzedaży od:

1) osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej,

2) podatników, korzystających ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT lub podmiotowego na podstawie art. 113 ustawy o VAT,

3) podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana z uwzględnieniem procedury VAT-marży,

4) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy o VAT,

5) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej z uwzględnieniem procedury VAT-marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Wspólną cechą wszystkich przedstawionych wyżej przypadków, warunkujących zastosowanie szczególnej procedury opodatkowania marży, jest to, że we wcześniejszej fazie obrotu podmiot sprzedający używany towar pośrednikowi pozbawiony był prawa do odliczenia podatku od towarów i usług naliczonego przy jego nabyciu.

Zagadnieniem opodatkowania marży zainteresowani są w szczególności ci podatnicy, którzy dokonują sprzedaży używanych samochodów. Przy rozstrzygnięciu czy podatnik ma prawo do zastosowania szczególnej procedury w systemie VAT-marża przy sprzedaży samochodu osobowego, ważny jest przepis, na który powołuje się sprzedawca, wystawiający fakturę ze stawką zwolnioną, od którego podatnik zakupuje towar.

Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 25 marca 2011 r., sygn. ILPP2/443-2084/10-2/EN:

„(...) Odnosząc zatem treść przytoczonych przepisów do opisu sprawy stwierdzić należy, że w przypadku zakupu przez Zainteresowanego samochodu udokumentowanego fakturą VAT, na której wskazano, iż dostawa ww. towaru korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, który odnosi się w swej treści do definicji towaru używanego, w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy, będzie miał on prawo w oparciu o przepis art. 120 ust. 4 w związku z art. 120 ust. 10 pkt 2 ustawy do zastosowania opodatkowania na zasadzie marży. Natomiast w sytuacji nabycia przez Wnioskodawcę samochodu osobowego od podmiotu, który dokonał przy jego nabyciu odliczenia podatku naliczonego w części, a przy sprzedaży skorzystał ze zwolnienia na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów, Zainteresowanemu, przy jego dostawie nie będzie przysługiwało prawo do określenia podstawy opodatkowania metodą marży, gdyż nie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w przepisie art. 120 ust. 10 ustawy. W zaistniałej sytuacji należy opodatkować taką transakcję na zasadach ogólnych (...)”.

Podsumowując, jeżeli łącznie oba wyżej wymienione warunki są spełnione tj. zakupiony towar przez podatnika przeznaczony jest do dalszej odsprzedaży i pierwotna transakcja kupna-sprzedaży nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, była z opodatkowania zwolniona lub opodatkowana była w systemie VAT-marża, podatnik może transakcję polegającą na sprzedaży używanego towaru opodatkować, korzystając z tej szczególnej procedury. Podstawą opodatkowania będzie marża, stanowiąca różnicę pomiędzy całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru (ceną sprzedaży), a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku. Należy zauważyć, iż ustawa o VAT ani przepisy wykonawcze do tej ustawy nie określają definicji „kwoty nabycia ”. Zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej przez cenę nabycia w procedurze VAT marża należy rozumieć wszystkie składniki wynagrodzenia uzyskanego przez dostawcę lub do uzyskania przez dostawcę od podatnika-pośrednika włączając w to subwencje bezpośrednio związane z transakcją, podatki, cła, opłaty i należności oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizja, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik-pośrednik obciąża nabywcę. Zatem za cenę nabycia należy rozumieć cenę, którą podatnik zapłacił dostawcy towaru. Nie może ona zwierać innych należności, które zostały poniesione przez nabywcę towaru, ale nie zostały zapłacone dostawcy. Potwierdzeniem tego stanowiska jest interpretacja indywidualna o sygnaturze IPPP2/443/-389/11-2/KG z dnia 10 czerwca 2011 r.

Sposób udokumentowania transakcji opodatkowanej w systemie VAT-marży reguluje § 5 ust 8 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 68, poz. 360 ze zm.). Transakcja taka powinna zostać udokumentowana fakturą z oznaczeniem „FAKTURA VAT-marża” lub umieszcza się na niej odesłanie do art.120 ustawy o VAT (lub art.313 dyrektywy). Faktura VAT-marża zawiera wszystkie elementy faktury VAT wymienione w § 5 ust 1 rozporządzenia z wyjątkiem:

- Ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),

- Wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),

- Stawki podatku,

- Sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

- Kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku

Przykład liczbowy udokumentowania transakcji w systemie VAT-marża jest następujący:

- Cena nabycia używanego towaru: 14.000 zł

- Cena sprzedaży używanego towaru: 17.000 zł

- Stawka podatku VAT: 23%

- Marża brutto: 17.000 zł - 14.000 zł = 3.000 zł

- Podatek należny podlegający wpłacie do Urzędu Skarbowego: 3.000 zł*23/123 = 560,98 zł

- Marża netto: 3.000 zł - 560.98 zł= 2.439.02 zł

Faktura wystawiona przez sprzedawcę powinna wyglądać w następujący sposób:

Podatnik nie musi powiadamiać właściwego urzędu skarbowego o skorzystaniu z procedury VAT-marża. Wystarczy, że w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K zaznaczy kwadrat nr 67, w przypadku formularza VAT-7D - kwadrat nr 73. Podstawą opodatkowania będzie marża netto w wysokości 2.439,02 zł, którą należy ująć w poz. 29 deklaracji i podatek VAT należny w wysokości 560,98 zł, który należy ująć w poz. 30 deklaracji.

Należy nadmienić, iż w przypadku eksportu towarów dokonywanych przez podatnika, marża podlegać będzie opodatkowaniu stawką 0%,w pozostałych przypadkach sprzedaż będzie opodatkowana według stawki podstawowej, tj. 23%.  Ponadto ustawodawca zastrzegł, że w systemie VAT-marża nie może być opodatkowana wewnątrzwspólnotowa dostawa nowych środków transportu.

Zastosowanie tej szczególnej procedury jest niewątpliwie bardziej korzystne z  punktu widzenia podatnika, gdyż po spełnieniu wyżej wymienionych warunków, zobowiązanie podatkowe jest niższe od tego, obliczonego z zastosowaniem ogólnej zasady opodatkowania obrotu.

Anna Skórka

Konsultant

Departament Outsourcingu Rachunkowości