Wprowadzono także regulacje eliminujące dotychczasowe wątpliwości co do obowiązku stosowania rachunkowej metody ustalania różnic kursowych przez podmioty powstałe w wyniku podziału, połączenia lub przejęcia, jeśli metodę taką stosował uprzednio podmiot przejmowany lub dzielony.
W aktualnie obowiązującym stanie prawnym przepisy ustawy o podatku dochodowym powodują wątpliwości dotyczące tego, który z dopuszczalnych kursów walut:
- kurs faktycznie zastosowany czy
- średni kurs NBP
jest właściwy dla danej operacji powodującej konieczność ustalenia różnic kursowych.
Dodatkowo pojęcie kursu faktycznie zastosowanego, którym posługują się przepisy podatkowe i bilansowe, nie zostało w nich zdefiniowane. Problem jest przedmiotem licznych interpretacji podatkowych, np. w interpretacji IBPBI/1/415-1057/10/KB czytamy:
Przepisy ustaw podatkowych nie definiują pojęcia faktycznie zastosowanego kursu waluty. W świetle wykładni językowej faktycznie zastosowany kurs walutowy to nie tylko kurs zrealizowany, dlatego też nie należy go wiązać wyłącznie z sytuacjami, w których dochodzi do nabycia i zbycia (wymiany) walut. Kurs faktycznie zastosowany to taki, po jakim dokonuje się wyceny w danym dniu transakcji walutowej (przeliczenia waluty obcej).
Faktycznie zastosowany kurs waluty to bowiem kurs, który należy zastosować w celu dokonania wyceny danej transakcji na określony dzień, aby stwierdzić, czy nie występują stany faktyczne, o których mowa w art. 24c ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy operacjach bezgotówkowych przeprowadzanych za pośrednictwem banku, w którym podatnik posiada konto walutowe, w celu ustalenia różnic kursowych dokonuje się przeliczenia waluty obcej po kursie ogłaszanym, bądź stosowanym przez ten bank, a więc kursie faktycznie zastosowanym. Zatem do wyceny wartości wpływu waluty obcej na rachunek walutowy posiadany w banku, bądź wypływu tej waluty z rachunku należy przyjmować kurs faktycznie zastosowany, niezależnie od faktu, iż w rzeczywistości nie dochodzi do zawarcia z tą instytucją transakcji kupna bądź sprzedaży waluty obcej.
Przepisy ustaw podatkowych, które będą obowiązywać od początku 2012 r., nawiązują do uregulowań ustawy o rachunkowości, wskazując konkretne operacje gospodarcze, do których należy przyjąć kurs faktycznie zastosowany, i warunki stosowania kursu średniego NBP.
Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Od 1 stycznia 2012 r. zaczną obowiązywać nowe zasady ustalania różnic kursowych
Podstawa prawna
art. 1, art. 2 ustawy z 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych- Dz.U. Nr 178, poz. 1059
Agnieszka Liśkiewicz