Większość jednoosobowych przedsiębiorców w każdym miesiącu opłaca dwie kwoty podatków - podatek dochodowy i VAT. Chcąc uniknąć zaległości podatkowych i odsetek, trzeba tego dokonać w ściśle określonych terminach:
- do 20 dnia miesiąca następującego po rozliczanym okresie zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy,
- do 25 dnia miesiąca następującego po rozliczanym okresie zapłacić podatek VAT.
Pomyłka w wysokości zapłaconego podatku niesie ze sobą różne konsekwencje, w zależności od tego czy jest na korzyść, czy też na niekorzyść przedsiębiorcy. W przypadku nadpłaty, nie zawsze istnieje możliwość szybkiego odzyskania podatku.
Przedsiębiorca wpłacił mniej podatku dochodowego lub VAT-u niż powinien
Wpłacenie mniejszej kwoty zaliczki na podatek dochodowy, niż wymagana według wyliczeń w KPiR, skutkuje powstaniem zaległości podatkowej, co wiąże się z koniecznością zapłaty odsetek. Podobnie jest w przypadku przelania na konto urzędu skarbowego mniejszej kwoty VAT-u, niż wynikająca z VAT-7 lub VAT-7K.
Ponieważ przedsiębiorca nie składa comiesięcznych deklaracji związanych z PIT, nie ma możliwości, aby urząd skarbowy zażądał od przedsiębiorcy natychmiastowej dopłaty, gdyż urzędnicy nie posiadają na bieżąco informacji o kwotach zaliczek. Zaległość jednak z pewnością wyjdzie na jaw w trakcie kontroli podatkowej lub w związku z zeznaniem rocznym. Natomiast w przypadku VAT-u, istnieje możliwość, że urząd skarbowy upomni się o zaległą kwotę w bardzo krótkim terminie, ponieważ przedsiębiorca samodzielnie deklaruje ją za pomocą VAT-7 lub VAT-7K (w większości przypadków robią to w jego imieniu księgowi).
W związku z tym, brakującą kwotę podatku wraz z odsetkami należy wpłacić natychmiast po stwierdzeniu zaległości, niezależnie od tego czy urząd skarbowy zwraca się z żądaniem uregulowania zaległości. Zwlekanie z tą czynnością może jedynie doprowadzić do wyższych odsetek i problemów w terminie późniejszym.
Wyliczając kwotę odsetek od zaległości podatkowej najlepiej posłużyć się jednym z kalkulatorów dostępnych w Internecie. Nie ma obowiązku zapłaty odsetek jeżeli ich wysokość nie przekracza trzykrotności opłaty pobieranej przez Pocztę Polską za nadanie listu poleconego (obecnie 6,60 zł).
Przedsiębiorca wpłacił więcej podatku dochodowego lub VAT-u niż powinien
Dokonując przelewów za podatek dochodowy trzeba szczególnie uważnie wpisywać kwotę, ponieważ wpłata zbyt dużej sumy zaliczki na podatek dochodowy nie daje możliwości szybkiego zwrotu. Dla urzędu skarbowego nie ma bowiem znaczenia, czy nadpłata podatku wynika z błędu przedsiębiorcy, czy też jest wynikiem skorzystania z ulg. W każdym przypadku, zwrot podatku dochodowego możliwy jest tylko po zakończeniu roku podatkowego, w terminie do 3 miesięcy od złożenia zeznania rocznego.
Warto jednak pamiętać, że przedsiębiorca ma możliwość pomniejszenia kolejnych zaliczek na podatek dochodowy o nadpłatę z poprzedniej zaliczki. W deklaracji rocznej bowiem liczy się przede wszystkim suma wpłaconych zaliczek.
W przypadku podatku VAT sytuacja wygląda odmiennie, ponieważ zapłata większej kwoty, niż wynika z deklaracji, nie jest nadpłatą VAT-u w rozumieniu przepisów. Ta kwota nie jest wykazywana w deklaracji VAT-7 i nie bierze się jej automatycznie pod uwagę wyliczając zobowiązania w kolejnych okresach (choć istnieje taka możliwość). Jeżeli wystąpi sytuacja omyłkowej zapłaty zbyt dużej kwoty podatku VAT, należy zwrócić się z pisemnym wnioskiem do właściwego urzędu skarbowego o jej rozliczenie.
Nadpłaconą w ten sposób kwotę VAT-u można zaliczyć w poczet przyszłych zobowiązań podatkowych lub otrzymać zwrot. Nie ma przepisów, które regulowałyby formalności i terminy takiego zwrotu, a zatem zależą one od dobrej woli miejscowego urzędu skarbowego.
Sebastian Bobrowski
Dyrektor Finansowy inFakt