Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności chodzi tu o wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Regulacje te znajdują się w art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dalej ustawa o PIT.
Zwolnienie podatkowe
W ustawie o PIT przewidziano również określone zwolnienia podatkowe. Jedno z nich zawarte jest w art. 21 ust. 1 pkt 78. Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu - dzieci i młodzieży do lat 18:
PRZYKŁAD: WYCIECZKI NIE KORZYSTAJĄ ZE ZWOLNIENIA
Z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dofinansowano wycieczkę dla dzieci. W art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że o dofinansowaniu zwolnionym od podatku można mówić wtedy, gdy dziecko przebywać będzie na wypoczynku, który przybierze formę wczasów, kolonii, obozów lub zimowisk. Jak z tego wynika, wycieczka nie została wymieniona we wspomnianym przepisie ustawy. Oznacza to, że w przypadku dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wycieczki dziecka nie ma podstaw do zastosowania zwolnienia z podatku, ponieważ ta forma nie została uwzględniona w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
- z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra niezależnie od ich wysokości - art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a) ustawy o PIT,
- z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł - art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy o PIT.
Nadwyżka do opodatkowania
Niekiedy zakłady pracy dofinansowują wypoczynek dzieci i młodzieży z tzw. innych źródeł, w kwocie przewyższającej 760 zł, o których mowa we wspomnianym przepisie. Powstaje wówczas pytanie, czy nadwyżka stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.
Niestety tak. Z art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy wyraźnie wynika, że zwolnione od podatku są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w określonej formie, dzieci i młodzieży do lat 18 z tzw. innych źródeł - do wysokości nie- przekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Jeżeli kwota rocznych dopłat z tego tytułu przekroczy wspomniane 760 zł, to wówczas nadwyżka stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu.
Warunki do spełnienia
W przepisach tych wymieniono określone warunki związane ze zwolnieniem podatkowym. Otóż wypoczynek powinien być zorganizowany przez podmiot prowadzący działalność w tym zakresie. W ustawie jednak nie ustalono, w jakiej formie ma prowadzić swoją działalność podmiot zajmujący się wypoczynkiem. W opinii organów podatkowych oznacza to, że zaliczyć do nich należy zarówno te podmioty, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jak i te, które zajmują się statutowo tego typu działalnością.
PRZYKŁAD: ZARZĄD SPÓŁKI DOFINANSOWUJE ZIMOWISKO
Zarząd spółki zdecydował dopłacić z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych po 600 zł do zimowego wypoczynku dzieci pracowników. Wiek dzieci biorących udział w zimowym wypoczynku nie przekracza 16 lat. Zimowisko zorganizowane zostało przez wyspecjalizowany podmiot prowadzący działalność w tym zakresie. Tego rodzaju dofinansowanie jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Spełnione zostały bowiem warunki wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Do podmiotów prowadzących działalność w zakresie wypoczynku zaliczyć można zarówno te podmioty, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, np. biura turystyczne, jak i te, które zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością, między innymi:
- podmioty prowadzące działalność agroturystyczną - polegającą na wyjazdach na wieś, do specjalnie przygotowanych na przyjęcie wczasowiczów gospodarstw wiejskich,
- szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, o których mowa w par. 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (zgodnie z par. 3 tego rozporządzenia, wypoczynek może być organizowany w formach wypoczynku wyjazdowego, np. kolonie, obozy, zimowiska i formach wypoczynku w miejscu zamieszkania np. półkolonie, wczasy w mieście),
- kościoły, stowarzyszenia, organizacje charytatywne, fundacje, których działalnością statutową może być organizowanie wypoczynku zorganizowanego.
Definicja słownikowa
Można zwolnić od podatku dochodowego dopłaty do wypoczynku organizowanego w formie wczasów. W Słowniku języka polskiego PWN zdefiniowano je jako wypoczynek urlopowy poza miejscem zamieszkania, organizowany dla pracowników i ich rodzin przez zakład pracy, związki zawodowe, zrzeszenia twórcze itp. a więc wypoczynek pracowników z dziećmi. W opinii organów podatkowych należy uznać, że zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o PIT ma zastosowanie również przy wyjazdach na wczasy pracownika z rodziną, wśród której są dzieci i młodzież do lat 18 (patrz wyjaśnienia naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdyni z 18 września 2006 r., nr PW2/415-0070/06).
Jeżeli więc zakład pracy ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS) dofinansowuje pracownikom wczasy zorganizowane przez podmiot gospodarczy dla całej rodziny, to zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega ta część, która dotyczy wypoczynku dzieci. Zatem zakład pracy dokonujący wypłat z ZFŚS dla pracowników z tytułu dofinansowania do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 nie ma obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
PRZYKŁAD: WCZASY RODZICÓW Z DZIEĆMI
Pracownik razem z żoną, a także z dwojgiem dzieci w wieku 16 i 17 lat, pojechał na zimowe wczasy w góry. Firma zatrudniająca pracownika z pieniędzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dokonuje wypłat z tytułu dofinansowania do wczasów pracownika i jego rodziny - w tym przypadku dwójki dzieci. Dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 powinny być zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w tym również wypoczynek na wczasach z rodzicami. Dlatego od kwoty wypłaconego dofinansowania, w części dotyczącej wypoczynku dzieci, zakład pracy nie powinien pobrać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Kwoty te są objęte zwolnieniem podatkowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Właściwe dowody
Wobec braku szczególnych przepisów, które określałyby, jakie dokumenty powinien otrzymać płatnik, aby dofinansowanie do wypoczynku dzieci mogło być zwolnione z podatku, należy przyjąć, że ma tu zastosowanie ogólna reguła. Według niej, dowodem może być wszystko, co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W takiej sytuacji - jak podkreślają organy podatkowe - stosuje się dokumenty zwyczajowo przyjęte, którymi są dowody wpłaty (patrz wyjaśnienia naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Bemowo z 11 października 2006 r., nr U. S. 31/DF/415/145/ 2006). Pojęcie dowód wpłaty jest szerokie i obejmuje swym zakresem zarówno rachunek lub fakturę VAT wystawioną przez organizatora wypoczynku, przelew bankowy, przekaz pocztowy, jak również dokument wpłaty w kasie podmiotu prowadzącego działalność w tym zakresie. Z dowodu wpłaty powinno wynikać: kto jest organizatorem wypoczynku, kto korzystał, tj. imię i nazwisko, z jakiej formy wypoczynku i w jakim okresie, kwota poniesionego wydatku oraz podpis osoby, która wystawiła ten dokument.
URZĄD WYJAŚNIA: KTO MOŻE ORGANIZOWAĆ WYPOCZYNEK
Do skorzystania ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych konieczne jest m.in. spełnienie przesłanki, iż wypoczynek musi być zorganizowany przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie. Pracownik ubiegający się o dofinansowanie z funduszu socjalnego zobowiązany jest do dostarczenia odpowiedniego dokumentu, z którego wynikałoby, że organizator wypoczynku, w tym przypadku przedsiębiorstwo handlowo-usługowe, może prowadzić działalność w zakresie nauki (szkoły) pływania. W przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej wynika z wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
W przypadku niespełnienia wszystkich przesłanek wynikających z powołanych powyżej przepisów kwota dofinansowania będzie podlegała opodatkowaniu.
(Postanowienie naczelnika Urzędu Skarbowego w Zgierzu z 20 lipca 2007 r., nr II/423-14/07)
Ważne!
W opinii organów podatkowych, do podmiotów prowadzących działalność w zakresie wypoczynku zaliczyć można zarówno te podmioty, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, np. biura turystyczne, jak i te, które zajmują się statutowo tego rodzaju działalnością
760 zł dopłata do wypoczynku dzieci z tzw. innych źródeł zwolniona z podatku
Krzysztof Tomaszewski
krzysztof.tomaszewski@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 12 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).