Zgodnie z ogólną zasadą określoną w art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wierzytelności odpisanych jako nieściągalne. Wyjątkiem są jednak tego rodzaju wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.
Ważne udokumentowanie
Według treści art. 23 ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za wierzytelności nieściągalne uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:
- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo postanowieniem sądu o:
- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub
- umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, lub
- ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku albo
- protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.
Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że wymienione wyżej przesłanki stanowią katalog zamknięty. Należy to tak interpretować, że dla celów podatkowych jedynie na podstawie określonych w ustawie dokumentów możliwe jest zaliczenie nieściągalnych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.
Wykazywanie przychodu
Jak zauważył naczelnik Urzędu Skarbowego w Sierpcu w postanowieniu z 14 września 2007 r., sygn. 1427/ZO/415-7/07, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona. Zgodnie z art. 14 ustawy za przychody z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Przychody te wykazuje się do opodatkowania niezależnie od tego, czy zostały zapłacone.
WIERZYTELNOŚĆ JAKO KOSZT
Wierzytelności nieściągalne mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jedynie w sytuacji, gdy spełnione zostaną dwa warunki:
- Wierzytelność ta została uprzednio zarachowana jako przychód należny w myśl art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- Nieściągalność tej wierzytelności została uprawdopodobniona.
KRZYSZTOF KOŚLICKI
Podstawa prawna
- Art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).