Niezbędnym warunkiem do zdobycia uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych jest zdobycie odpowiedniego doświadczenia w księgowości. W przypadku uzyskania certyfikatu poprzez zdawanie egzaminu wymagane są dwa lata praktyki. Natomiast w przypadku osób, które posiadają odpowiednie wykształcenie z rachunkowości, do otrzymania certyfikatu konieczne jest wykazanie trzyletniego doświadczenia.
Kryteria doświadczenia
Od początku roku większość przepisów dotyczących uprawnień księgowych zostało przeniesionych do ustawy o rachunkowości (rozdział 8). Należy zatem pamiętać, że zmianie uległy kryteria dotyczące doświadczenia w księgowości.
Zgodnie z nowymi przepisami za takie doświadczenie uważane jest wykonywanie określonych czynności - na podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż pół etatu, odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.
Doświadczenie musi być zdobyte przy pełnych księgach. Aby wykazać praktykę, można więc:
• prowadzić, na podstawie dowodów księgowych, księgi rachunkowe lub
• dokonywać wyceny aktywów i pasywów oraz ustalać wynik finansowy, lub
• sporządzać sprawozdania finansowe, lub
• przeprowadzać badanie sprawozdań finansowych pod nadzorem biegłego rewidenta.
Przed 1 stycznia 2009 r. za praktykę w księgowości uważane było wykonywanie tych czynności - na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem ewidencji własnej działalności gospodarczej.
Wymagana praktyka
Warto więc zauważyć, że obecnie doświadczenie nie będzie uznane, jeżeli księgowy pracuje na umowę cywilnoprawną w podmiocie, który nie prowadzi usługowo ksiąg rachunkowych, nawet jeśli nie stanowi ona działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Przypomnijmy bowiem, że spełnienie warunków dla działalności gospodarczej w takiej sytuacji skutkuje wymogiem posiadania certyfikatu księgowego.
Praktyki nie stanowi też praca w księgowości na stażu z urzędu pracy, który odbywany jest na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zgodnie z przepisami tej ustawy staż oznacza naby-wanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą.
W przypadku bezrobotnych do 25 roku życia podstawą jest umowa między starostą a pracodawcą. Stażysta natomiast nie dostaje pensji, lecz stypendium wypłacane przez starostę w wysokości 140 proc. zasiłku dla bezrobotnych. Starosta może skierować taką osobę do odbycia stażu przez okres nieprzekraczający 12 miesięcy.
Analogiczna sytuacja jest w przypadku innych bezrobotnych, których starosta może skierować na okres do sześciu miesięcy do odbycia przygotowania zawodowego w miejscu pracy, bez nawiązywania stosunku pracy.
Prowadzenie ksiąg rachunkowych
Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, polegającą na świadczeniu usług w zakresie czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2-6 ustawy o rachunkowości. Są nimi m.in. prowadzenie ksiąg rachunkowych, wycena aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, a także sporządzanie sprawozdań finansowych.
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 76b ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
• Art. 53 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).