Każde biuro rachunkowe posiada szablon umowy o prowadzenie księgowości i na podstawie tego szablonu tworzy umowę dostosowaną do potrzeb klienta. Czasami jest to jednostronicowa umowa określająca ogólnie zakres usług, a czasami dłuższy dokument, zawierający szczegółowe ustalenia dotyczące współpracy. Niezależnie od formy należy uważnie przeczytać tę umowę, ponieważ nie jest to zwyczajny i standardowy kontrakt, a zapisy w nim mogą wpłynąć nie tylko na zadowolenie z usługi, ale nawet na kondycję finansową prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej.
Elementy, które muszą znaleźć się w umowie
Prawidłowo zawarta umowa o świadczenie usług księgowych powinna zawierać co najmniej:
- Określenie stron umowy
Są to m.in.: firma, forma prawna i adres podmiotu świadczącego usługę oraz dane usługobiorcy, a także NIP-y i inne dane osób reprezentujących biuro i usługobiorcę.
- Oświadczenie biura rachunkowego
Podmiot prowadzący biuro rachunkowe oświadcza o posiadaniu ubezpieczenia OC w związku ze świadczeniem usług księgowych oraz wydanego przez ministra finansów certyfikatu księgowego.
- Czas trwania umowy
W umowie powinny znaleźć się: określenie terminu rozpoczęcia współpracy, czasu obowiązywania umowy, terminów wypowiedzenia umowy oraz konsekwencji związanych z wypowiedzeniem.
- Określenie przedmiotu umowy
Umowa powinna zawierać opis zakresu usług świadczonych przez biuro rachunkowe. Może to być ogólne określenie „prowadzenie księgowości”, jednak warto zwrócić aby podstawowe składniki usługi zostały wymienione w punktach. Np. rodzaj prowadzonej księgowości, rodzaje prowadzonych ewidencji i rejestrów, obowiązki sprawozdawcze oraz inne czynności, które będą wykonywane w ramach umowy.
- Cenę usługi i warunki płatności
Oprócz tabeli opłat i terminów zapłaty (w tym opłat za dodatkowe usługi), umowa powinna zawierać numer rachunku bankowego, na który należy przekazywać wynagrodzenie za usługi oraz informację, czy podane ceny zawierają podatek VAT.
- Pozostałe dane
Ponadto, umowa powinna zawierać: określenie liczby egzemplarzy, w których ją sporządzono, odwołania do dodatkowych dokumentów stanowiących część umowy, jak cenniki i regulaminy świadczenia usług, określenie właściwości sądu, który będzie rozstrzygał ewentualne sporne kwestie, klauzulę poufności, czy też adresy do doręczeń, jeśli są inne niż adresy podane w oznaczeniu stron.
Dodatkowe elementy umowy
Oprócz standardowych elementów, umowa o świadczenie usług księgowych może zawierać dodatkowe elementy, charakterystyczne tylko dla tego rodzaju kontraktu.
Popularnym załącznikiem jest pełnomocnictwo do wykonywania czynności w imieniu podatnika. Czynności te mogą oznaczać reprezentację przed ZUS-em, czy też przed urzędem skarbowym w razie kontroli skarbowej. Oddzielne pełnomocnictwo może także uprawniać biuro do przesyłania deklaracji elektronicznych w imieniu przedsiębiorcy.
W umowie mogą zostać wyznaczone osoby, które są odpowiedzialne za współpracę ze strony usługodawcy i klienta. W umowie można także zawrzeć preferowane sposoby kontaktu oraz przesyłania informacji dotyczących podatków.
Jeżeli przedsiębiorca nie chce zjawiać się co miesiąc w biurze, umowa może zawierać zapisy dotyczące odbioru dokumentów. Należy opisać sposób odbioru dokumentów oraz terminy odbioru lub odbiorów jeżeli będzie taka konieczność.
Wreszcie bardzo istotną kwestią, charakterystyczną dla umowy o świadczenie usług księgowych, jest sposób i termin dostarczenia dokumentów przez przedsiębiorcę. Niektóre biura rachunkowe nakazują dostarczenie osobiste, inne zaś wysyłają do przedsiębiorcy kuriera lub praktykują przekazywanie skanów dokumentów pocztą elektroniczną. W tym kontekście ważny jest termin, ponieważ przedsiębiorca musi do tej daty przygotować faktury bądź inne, konieczne do dokonania rozliczeń podatkowych dokumenty. Umowa zwykle przewiduje także opłaty dodatkowe za dostarczenie dokumentów po tym terminie.
Na co warto zwrócić uwagę czytając umowę o świadczenie usług księgowych?
Umowa, którą biuro rachunkowe przedstawia przyszłemu klientowi jest niezwykle istotnym dokumentem, ponieważ to od niego zależy czy usługa będzie spełniała jego wymagania. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby poprosić biuro rachunkowe o zmianę umowy, jeśli jej treść nie odpowiada przedsiębiorcy.
1) Kto kontaktuje się z urzędami i przesyła deklaracje?
Jak zostało zaznaczone powyżej, biuro rachunkowe może otrzymywać w umowie pełnomocnictwa pozwalające na reprezentację przed ZUS-em i urzędem skarbowym oraz składanie deklaracji w imieniu przedsiębiorcy. Jeśli w umowie nie ma mowy o takich pełnomocnictwach, warto spytać księgowych czy świadczą tego typu usługi.
2) Dostęp do dokumentów i stanu finansów
Ważną kwestią, która może znaleźć się w umowie, jest uregulowanie sposobu i częstotliwości udostępniania dokumentów oraz przekazywania przez biuro rachunkowe informacji o finansach przedsiębiorcy. Przedsiębiorca dzięki temu ma pełniejszy obraz swojej sytuacji finansowej, zaś dokumenty mogą być niezbędne w wielu sytuacjach, np. wymagane przez bank w celu określenia zdolności kredytowej (wydruk z KPiR) lub potrzebne w przypadku konieczności zwrócenia sprzętu firmowego na gwarancję.
3) Konstrukcja cennika i dodatkowe usługi biura
Biura zwykle uzależniają opłatę za swoje usługi od liczby dokumentów, które dostarcza przedsiębiorca w danym okresie. Ponadto, oprócz liczby dokumentów, wpływ na cenę usługi mają liczba i rodzaj prowadzonych ewidencji, jak np. rejestry VAT, rozliczenia płacowo-kadrowe ze względu na ilość zatrudnianych pracowników. Przekroczenie ilościowe dokumentów powoduje naliczenie dodatkowych opłat. Warto zadbać aby w umowie zostały wyszczególnione ceny za usługi dodatkowe oraz za przekroczenie ilości dokumentów. Jeśli umowa nie wspomina nic na temat liczby dokumentów oraz cen i zakresu usług dodatkowych, warto sprawdzić, czy biuro oferuje takie usługi oraz w jakich cenach.
4) Kary umowne
Aby uniknąć nieporozumień w umowie powinny znaleźć się również zapisy dotyczące kar umownych w przypadku niewywiązywania się z umowy (np. nieskładania deklaracji w terminach przewidzianych prawem). Kary te zazwyczaj są zapisane jako procentowa część wynagrodzenia. Często biura naliczają kary w przypadku późnego dostarczenia dokumentów lub ich nie dostarczenia. W przypadku regularnego spóźniania się z dostarczeniem dokumentów, biuro może zastrzec brak odpowiedzialności za opóźnienia w wyliczaniu podatku i przekazywaniu deklaracji podatkowych.
5) W jaki sposób można kontaktować się z księgowymi?
Umowa może także określać formy i terminy kontaktu z biurem rachunkowym. Zarówno mało elastyczne godziny pracy biura, jak i ograniczone formy kontaktu mogą sprawić, że uzyskanie niezbędnych porad dotyczących formalności, podatków, księgowości, itp. będzie utrudnione.
6) Kto informuje CEIDG o zmianie biura rachunkowego?
Jeśli przedsiębiorca zmienia biuro rachunkowe, powinien sprawdzić czy umowa wspomina cokolwiek na temat aktualizacji wpisu do CEIDG. Należy pamiętać, że w przypadku jakichkolwiek modyfikacji wpisu, przedsiębiorca ma 7 dni, aby poinformować o zmianie składając formularz CEIDG-1. Niektóre biura rachunkowe dokonują tego w imieniu przedsiębiorcy.
Sebastian Bobrowski
Dyrektor Finansowy inFakt