Powstające nowe spółki audytorskie często na wyrost określają zakres swojej działalności. Takie działanie pozwala im uniknąć zbędnych formalności przy rozszerzaniu katalogu oferowanych usług oraz dodatkowych kosztów związanych ze zmianą umowy spółki.
Może to jednak okazać się nieopłacalne ze względu na konieczność wykupienia odpowiedniej polisy OC.
- Kiedy i w jakim zakresie należy wykupić obowiązkowe ubezpieczenie, jeżeli w umowie spółki podany został cały zakres działalności przewidziany w art. 10 ust. 1 i 3 ustawy o biegłych rewidentach - pyta nasz czytelnik. Dodaje, że nie zamierza od razu prowadzić wszystkich rodzajów działalności.
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na zadane przez Gazetę Prawna pytanie w tym zakresie wyjaśnia, że zgodnie z ar. 12 ust. 3 ustawy o biegłych rewidentach podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych obowiązane są dokonać ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z prowadzoną działalnością. Termin powstania obowiązku ubezpieczenia nie zależy od faktycznego rozpoczęcia wykonywania określonego rodzaju działalności, ale od wpisu na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych. Stanowi o tym par. 3 rozporządzenia ministra finansów z 2 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych (Dz.U. nr 211, poz. 2062), zgodnie z którym obowiązek ubezpieczenia OC powstaje nie później niż w dniu wpisu na taką listę.
- Dodać przy tym należy, że brak wykonywania pewnych określonych czynności z zakresu wskazanego w art. 10 ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie skutkuje niższą minimalną sumą gwarancyjną ubezpieczenia OC, która, zgodnie z par. 4 ww. rozporządzenia, jest określana oddzielnie w odniesieniu do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności - wyjaśnia resort finansów.
Z kolei w kwestii terminu powstania obowiązku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności doradztwa podatkowego Ministerstwo informuje, że zgodnie z par. 3 rozporządzenia ministra finansów w tym zakresie (Dz.U. nr 211, poz. 2065) obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej powstaje nie później niż w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania czynności doradztwa podatkowego, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym.
Jak przypomina Jacek Stefański, adwokat ze spółki Michałowski Stefański Adwokaci ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie przewiduje obowiązek ubezpieczenia się podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Jest to ubezpieczenie obowiązkowe. Jego zakres definiują przepisy wykonawcze do ustawy - par. 4 ust. 1. rozporządzenia ministra finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych.
- Przepisy te uzależniają wysokość minimalnej sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC od formalnego przedmiotu działalności podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych. Zgodnie z par. 3 rozporządzenia, obowiązek ubezpieczenia OC powstaje nie później niż w dniu wpisania na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych - wyjaśnia nasz rozmówca.
Dodaje, że na podmiocie uprawnionym do badania sprawozdań finansowych ciąży - od daty uzyskania wpisu na listę - ustawowy obowiązek ubezpieczenia się w zakresie minimalnej sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC. Zakres tego ubezpieczenia nie zależy od faktycznego prowadzenia działalności, a związany jest z określonym formalnie (np. w umowie spółki) przedmiotem działalności. Jeśli obejmuje on inne rodzaje aktywności niż podstawowe badanie sprawozdań finansowych, np. usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych i podatkowych, to minimalna suma gwarancyjna będzie większa.
Jacek Stefański podkreśla, że datą, od której należy liczyć obowiązek zwiększenia ubezpieczenia, może być data wpisu na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, jeśli już w tej dacie podmiot uprawniony wskazał w przedmiocie działalności dodatkowy zakres działalności obok podstawowego - badania sprawozdań finansowych, lub data po uzyskaniu wpisu na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, od której podmiot ten wprowadził formalnie taki rodzaj działalności.
- Stąd ze względu na treść par. 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia istotne dla określania dat nie będzie podjęcie faktycznej działalności w dodatkowych sferach aktywności gospodarczej, a data, w której ten rodzaj działalności został uwzględniony w dokumentach korporacyjnych podmiotu, np. spółki.
Z kolei Jacek Pawlik, doradca podatkowy, wiceprezes stowarzyszenia Libertas, podkreśla, że ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie określa, że obowiązek ubezpieczenia OC mają podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych w związku z prowadzoną działalnością.
- Należy tu podkreślić, że wyraźnie ustawodawca zawarł w ustawie określenie prowadzoną działalnością wskazując, że daną działalność trzeba prowadzić, żeby podlegała obowiązkowi ubezpieczenia. Czyli, mimo że podmiot uprawniony ma zarejestrowany określony przedmiot swojej działalności, np. cały dozwolony ustawą, to obowiązkowe ubezpieczenie obejmować będzie ten zakres działalności, który będzie w danym momencie prowadzony - twierdzi nasz rozmówca. Dodaje, że pewne nieporozumienie może wprowadzić par. 3 rozporządzenia ministra finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia OC podmiotów uprawnionych, który określa, że terminem powstania obowiązku ubezpieczenia jest dzień wpisania na listę podmiotów uprawnionych. Według Jacka Pawlika zapis ten wykracza poza delegację ustawową, gdyż termin ten został określony w oderwaniu od zapisu ustawy dotyczącego prowadzonej działalności. A co będzie, gdy podmiot się zarejestruje i przez jakiś czas nie będzie wykonywał (prowadził) żadnej działalności.
- Lepiej zostało to rozwiązane w rozporządzeniu ministra finansów dotyczącym obowiązkowego ubezpieczenia podmiotów wykonujących czynności doradztwa podatkowego - podkreśla ekspert. Tam obowiązek powstaje nie z terminem wpisu na listę doradców podatkowych czy podmiotów uprawnionych do doradztwa podatkowego, a w przeddzień rozpoczęcia wykonywania przez te podmioty czynności.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Obowiązki ubezpieczeniowe firm audytorskich
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl