Wykonywanie zawodu regulowanego takiego jak biegłego rewidenta, doradcy podatkowego czy księgowego wykonującego czynności usługowo wiąże się z koniecznością posiadania obowiązkowej polisy odpowiedzialności cywilnej. Kwestie te regulowane są przepisami wykonawczymi, w których określone są m.in. minimalne sumy gwarancyjne ubezpieczenia OC, w odniesieniu do jednego zdarzenia.
Jak twierdzi Marcin Krupa, biegły rewident z Europejskiego Centrum Audytu, zagadnienie odpowiedzialności cywilnej biegłych rewidentów należy rozpatrywać głównie z punktu widzenia zadań, które realizują, czyli przede wszystkim badania sprawozdań finansowych. W tym wypadku zadaniem biegłego rewidenta jest przeprowadzenie badania w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami, m.in. normami wykonywania zawodu oraz kodeksem etyki zawodowej i to jest zakres odpowiedzialności biegłego rewidenta.
- Należy pamiętać, że badanie polega w głównej mierze na badaniu wyrywkowym, co nigdy nie daje całkowitej pewności, że sprawozdanie finansowe jest wolne od błędów - twierdzi nasz rozmówca. Dodaje, że biegły rewident powinien jednak tak ustalić dobór próby do weryfikacji, aby uzyskać wysoki stopień pewności, wystarczający do wydania opinii o badanym sprawozdaniu finansowym. Dlatego też roszczenia wobec biegłego rewidenta mogą być podjęte, gdy audytor popełnił błąd w procedurach badania. Marcin Krupa podkreśla, że gdyby jednak biegły rewident potwierdzał nieprawdę, zatajał fakty, fałszował dokumentację lub w inny sposób jego działania nosiłyby znamiona przestępstwa, wtedy nie tylko odpowiadałby w postępowaniu dyscyplinarnym, ale także na podstawie przepisów kodeksu karnego.
Z kolei Katarzyna Szaruga, biegły rewident z Europejskiego Centrum Audytu, zwraca uwagę, że zgodnie z przyjętymi zasadami rynkowymi za wady świadczonej usługi odpowiada osoba prawna, która tę usługę wykonała. Dlatego też spółki audytorskie powinny zatrudniać osoby z odpowiednim doświadczeniem oraz posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej.
- Obowiązek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej powstaje nie później niż w dniu wpisu na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych. Minimalne sumy gwarancyjne także zostały określone w przepisach - twierdzi nasza rozmówczyni. Wyjaśnia również, że na podmiocie uprawnionym do badania sprawozdania finansowego ciąży odpowiedzialność kontraktowa, tj. za niewykonanie zobowiązania umownego, oraz odpowiedzialność deliktowa, tj. za czyn niedozwolony. Według Katarzyny Szarugi należy tutaj zauważyć, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 1 grudnia 2006 (I CSK 315/06) oraz 5 grudnia 2007 (II CSK 304/07) wydanie wadliwej opinii przez biegłego rewidenta będącego osobą prawną może być zakwalifikowane jako czyn niedozwolony rodzący odpowiedzialność odszkodowawczą za taki czyn. Zdaniem sądu normy zawarte w aktach wewnętrznych samorządu biegłego rewidenta nie wprowadzają obowiązków o charakterze powszechnym, ponieważ jednak biegli rewidenci pełnią funkcję osób zaufania publicznego, naruszenie tych norm może być potraktowane jako czyn niedozwolony.
AGNIESZKA POKOJSKA
agnieszka.pokojska@infor.pl