Ewidencja zakupu i sprzedaży jest uzależniona m.in. od tego, czy jednostka prowadzi sprzedaż zwolnioną z podatku od towarów i usług czy też nie. W przypadku zwolnienia VAT naliczony nie podlega odliczeniu. Dlatego w księgach rachunkowych jego wartość będzie elementem ceny nabycia określonego środka trwałego. Firmy, które są podatnikami podatku od towarów i usług, mogą odliczyć VAT naliczony od należnego. Rozliczenia z tego tytułu będą przeprowadzane na koncie zespołu 2 np. 223 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”. Na tym koncie księguje się kwoty z danych wynikających z deklaracji miesięcznych VAT-7 i kwartalnych VAT-7K.
Obliczenie proporcji
Warto również pamiętać o obowiązkach w przypadku, gdy firma dokonuje jednocześnie sprzedaży zwolnionej i opodatkowanej VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje, aby po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o naliczony, dokonać korekty kwoty podatku odliczonego. Należy w tym celu uwzględnić proporcje obliczane (w sposób określony w art. 90 ust. 2-9 ustawy o VAT) na podstawie struktury sprzedaży, czyli udziału rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w całym obrocie.
Korekt dokonuje się w przypadku:
- towarów i usług - po zakończeniu roku,
- środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 tys. zł - w ciągu pięć kolejnych lat (roczna korekta wynosi jedną piątą),
- w przypadku nieruchomości - w ciągu dziesięciu lat (roczna korekta wynosi jedną dziesiątą).
Konieczność dokonania korekt np. za 2006 rok będzie wynikała z faktu, że w przypadku zakupów w całym tym okresie podatnicy dokonywali wstępnego odliczenia VAT na podstawie proporcji z 2005 roku. Korekty nie dokonuje się, w przypadku gdy różnica między obliczonymi proporcjami (wstępną i ostateczną) nie przekracza 2 punktów procentowych.
Korekta w 2007 roku
Jeżeli spółka rozlicza się w 2007 roku miesięcznie, korekty VAT naliczonego należało dokonać w rozliczeniu za styczeń, składając deklarację VAT-7 do 26 lutego (termin ustawow, czyli 25 lutego, przypadał w niedzielę). Natomiast w przypadku rozliczających się kwartalnie, firmy mają czas do 25 kwietnia na złożenie deklaracji VAT-7K.
Ewidencja różnic w księgach rachunkowych będzie przebiegała następująco:
- roczna korekta VAT naliczonego od nabytych towarów, materiałów i usług oraz środków trwałych za okres ubiegły zwiększająca kwotę podatku naliczonego, pomniejszającą kwotę podatku należnego: strona Wn konta 223 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”, strona Ma konta 760 „Pozostałe koszty operacyjne”,
- roczna korekta VAT naliczonego od nabytych towarów, materiałów i usług oraz środków trwałych za okres ubiegły, zmniejszająca kwotę podatku naliczonego pomniejszająca kwotę podatku należnego: strona Wn konta 760 „Pozostałe koszty operacyjne”, strona Ma konta 223 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT”.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
- Art. 90-91 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Agnieszka Pokojska