ZMIANA PRAWA
Do wynagrodzenia biegłego będzie doliczany VAT. Wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym sąd będzie podwyższał wynagrodzenie biegłego o odpowiednią stawkę podatku, przewiduje senacki projekt nowelizacji dekretu z 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. nr 49, poz. 445 z poźn. zm.).
Projekt stanowi wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 12 czerwca 2008 r. (sygn. akt S 3/08). Trybunał stwierdził, że przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym mieszczą się w kategorii osobistej działalności gospodarczej poddanej opodatkowaniu VAT, podobnie jak to ma miejsce w przypadku adwokatów i radców prawnych świadczących pomoc prawną z urzędu. Jednak w odróżnieniu od radców i adwokatów, w przypadku biegłych zasada neutralności VAT nie jest zachowana. Biegły nie może bowiem doliczyć do ceny swojej usługi wartości VAT i przerzucić kosztów tego podatku na usługobiorcę, którym w tym przypadku jest sąd lub organ administracji. Także sąd lub organ administracji nie mogą samodzielnie doliczyć do wynagrodzenia zapłaconego biegłemu wartości VAT, ponieważ nie przewidują tego przepisy.
W świetle obowiązujących regulacji rozporządzenia z 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz.U. nr 15, poz. 133) z tytułu wykonywanych czynności biegłemu przysługuje wynagrodzenie w wysokości określonej odrębnymi przepisami.
W przepisach brakuje jednak wyraźnego unormowania dotyczącego podwyższenia kwoty przysługujących im należności o stawkę VAT. W efekcie biegli sądowi, którzy zgodnie z ustawą o VAT są podatnikami tego podatku, muszą go odprowadzać, natomiast ich wynagrodzenie należne od pomiotu, który zlecił wykonanie ekspertyzy, nie jest powiększane o odpowiednią stawkę podatku (22-proc.). Senacki projekt ustawy likwiduje tę nierówność. Tym samym ujednolica on zasady uwzględniania VAT przy ustalaniu należności osób, którym organ władzy państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator zlecił wykonanie określonych czynności.
Proponowany ust. 2a w art. 1 dekretu z 26 października 1950 r. pozwala na doliczanie VAT do wynagrodzenia biegłych wszystkich kategorii. Zmiany mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Ważne!
Senacki projekt ustawy ujednolica zasady opodatkowania VAT przy ustalaniu wynagrodzeń osób, którym organ władzy państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator zlecił wykonanie określonych czynności
MAGDALENA MAJKOWSKA
magdalena.majkowska@infor.pl