Podatnik wystąpił z wnioskiem do Ministra Finansów reprezentowanego przez Dyrektora Izby Skarbowej o udzielenie interpretacji. Podatnik został poinformowany przez swojego pracodawcę - generalnego wykonawcę budowy autostrady, że na podstawie pism pracodawcy i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad może starać się o zwrot podatku dochodowego ze swojego urzędu skarbowego. Projekt budowy jest bowiem w 83% współfinansowany z Funduszu Spójności, zatem wynagrodzenie jest zwolnione w tej części z podatku dochodowego. Podatnik wystąpił z zapytaniem, czy może składać korektę zeznania podatkowego tylko na podstawie otrzymanych od pracodawcy pism, czy też musi powołać się na konkretne przepisy, uzasadniające prawo do zwolnienia z podatku i złożenia korekty. Jego zdaniem może złożyć tylko korektę zeznania na skutek pism otrzymanych od pracodawcy, informujących o dofinansowaniu z Funduszu Spójności i w konsekwencji zwolnieniu z podatku części wynagrodzenia.
Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że stanowisko to jest nieprawidłowe. Organ wskazał, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy o PIT) ma charakter przedmiotowy. Przesłankami warunkującymi to zwolnienie jest zagraniczne pochodzenie i bezzwrotny charakter środków, z których podatnik jest wynagradzany, podstawa przyznania oraz fakt, iż podatnik bezpośrednio realizuje cel programu, na jaki została przyznana ulga. Organ wskazał, że zasadą finansowania projektów realizowanych w ramach Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spójności jest prefinansowanie wydatków na ich realizację ze środków budżetu państwa, a więc pomoc, jaką otrzymują beneficjenci, pochodzi z budżetu państwa. Zatem nie jest to pomoc otrzymana ze środków bezzwrotnej pomocy, a tylko takie pochodzenie warunkuje zwolnienie.
Podatnik wniósł o zmianę interpretacji. Minister Finansów stwierdził brak podstaw do jej zmiany.
Podatnik skierował skargę do sądu. Twierdził, że w ostatecznym rozrachunku beneficjent i tak otrzyma ustaloną w umowie kwotę, a jego rozliczenia z wykonawcą inwestycji nie mają znaczenia, co wynika z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT. Skoro przepis ten nie wprowadza wprost ograniczenia w jego stosowaniu przy takiej formie rozliczeń jak prefinansowanie, to organ nie może dokonywać interpretacji rozszerzającej.
WSA uchylił interpretację. Stwierdził, że istotne jest źródło pochodzenia środków, ich bezzwrotny charakter, podstawa przyznania oraz fakt, że podatnik bezpośrednio realizuje cel programu, na jaki środki zostały przyznane. Ustawodawca użył sformułowania „pochodzą”, przy czym w ustawie brak jest definicji legalnej tego zwrotu. W języku powszechnym zwrot „pochodzą” obejmuje również taką sytuację, że pewne środki dany podmiot wydatkuje początkowo ze środków własnych lub uzyskanych od Skarbu Państwa, a następnie następuje refinansowanie z Unii. W istocie środki te pochodzą z funduszy bezzwrotnych UE.
Środki z Funduszu Spójności powinny stanowić wsparcie konkretnych celów strukturalnych, nie powinny zaś stanowić źródła wtórnego finansowania budżetu państwa. Artykuł 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT jest właśnie realizacją ustawową powyższej zasady. Zdaniem Sądu w świetle art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a) ustawy o PIT możliwe jest zatem przekazywanie środków za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy. Ważne jest, że w ostatecznym rozrachunku środki pomocowe pochodziły od podmiotów wskazanych w lit. a) art. 21 ust. 1 pkt 46. Refinansowanie środków ma wyłącznie znaczenie techniczne.
Sąd podkreślił, że przesądzenie powyższej kwestii nie wystarcza. Aby można było zastosować zwolnienie wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 46, musi być jeszcze spełniona przesłanka wyrażona w lit. b) powołanego przepisu - czy skarżący realizował bezpośrednio cel programu oraz czy nie należy do grupy podmiotów, których dotyczy wyłączenie spod zwolnienia, a tego organ już nie analizował.
oprac. Wiesława Moczydłowska
ekspert w zakresie podatków i rachunkowości