Przedstawiamy wyjaśnienia opracowane przez NFZ, dotyczące wydawania pisemnych interpretacji z zakresu objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń oraz postępowania w przypadku, gdy właściwy do wydania interpretacji jest ZUS.
W związku z wejściem w życie, z dniem 20 września 2008 r., przepisów ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 141, poz. 888), w tym nowelizacją art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.), a także wydawanych na tej podstawie przez Dyrektorów Oddziałów NFZ decyzji, proszę przyjąć następujące stanowisko.
Znowelizowany art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.) nakłada na organy administracji publicznej oraz państwowe jednostki organizacyjne obowiązek wydawania przedsiębiorcom pisemnych interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie.
Zgodnie z art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.) do kompetencji dyrektorów oddziałów wojewódzkich Funduszu należy rozpatrywanie indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego.
Do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń. Tym samym należy przyjąć, iż organem właściwym do rozpoznania sprawy jest dyrektor oddziału wojewódzkiego NFZ, od którego decyzji przedsiębiorcy będzie przysługiwać odwołanie do Prezesa Narodowego Funduszu.
Równocześnie, zgodnie z treścią ust. 2 cyt. wyżej artykułu, do indywidualnych spraw z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego nie należą sprawy z zakresu wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Sprawy te należą do właściwości organów ubezpieczeń społecznych. Powyższe znajduje potwierdzenie w art. 68 ust. 1 lit. c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm.), gdzie określono, że do kompetencji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy między innymi wymierzanie i pobieranie składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Ponadto, zgodnie z treścią art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, do składek na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.
W związku z powyższym, w przypadku wystąpienia przez przedsiębiorcę do Funduszu z wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów w zakresie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, wniosek taki powinien zostać przekazany, w drodze postanowienia, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jako organu właściwego w sprawie. W przypadku wniesienia przez przedsiębiorcę opłaty i przekazania wniosku do ZUS lub zwrotu wniosku, jako niespełniającego przesłanek odnośnie do wydania pisemnej interpretacji, opłatę należy zwrócić przedsiębiorcy.
oprac. Edyta Pisarczyk