Fiskus zakwestionował prawo spółki do odliczenia VAT. Jego zdaniem nie można uznać za kopię faktury dokumentującej dostawę paneli i ich montaż - kopii zawierającej treść: „Budynek Unitanków - fundamenty; roboty budowlane według załącznika”. Fiskus stwierdził, że prawo do odliczenia VAT ograniczone jest m.in. przepisem § 50 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia w sprawie VAT. Przepis ten stanowi, że w przypadku gdy nabywca posiada fakturę lub fakturę korygującą niepotwierdzoną kopią u sprzedawcy, faktura ta nie stanowi podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.
Również w ocenie organu odwoławczego sporna faktura nie została potwierdzona kopią u sprzedawcy. W takiej sytuacji odbiorcy tej faktury nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku. Organ odwoławczy wskazał również, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 kwietnia 2004 r. (sygn. akt 24/03) orzekł o niezgodności z Konstytucją przepisów art. 32a ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz § 48 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 27, poz. 268 ze zm.). Natomiast w stanie prawnym rozpatrywanej sprawy obowiązywał § 50 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, którego niekonstytucyjności nie stwierdzono.
W skardze do WSA w Gdańsku spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji Dyrektora Izby Skarbowej. Spółka zarzuciła Izbie błąd w ustaleniach faktycznych polegający na stwierdzeniu, że wydatek wynikający ze spornej faktury nie dotyczy zabudowy konstrukcji hali magazynowej panelami ściennymi, lecz że jest to wydatek stanowiący koszt wytworzenia innego obiektu w postaci budynku, tzw. UNITANK.
WSA uznał rację podatnika, stwierdzając, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa. Zdaniem sądu wyłączenie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony następuje wówczas, gdy spełnione są jednocześnie dwie przesłanki:
1) podatnik ma fakturę niepotwierdzoną kopią u sprzedawcy,
2) sprzedawca nie uwzględnił wykazanej w tej fakturze sprzedaży i podatku należnego w deklaracji VAT.
Prawo podatnika do obniżenia podatku należnego nie wynika z faktu posiadania faktury, lecz z faktu zakupu usługi. Stwierdzone różnice nie odnoszą się do elementów istotnych dla rozliczenia VAT. Tylko zaś różnice w oryginale i kopii faktury odnoszące się do kwestii kluczowych, zdaniem składu orzekającego w rozpoznawanej sprawie, pozbawiałyby skarżącego prawa do obniżenia podatku należnego na podstawie przepisów § 50 ust. 4 pkt 2 i 6 rozporządzenia. Dlatego pozbawienie skarżącego prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony ze spornej faktury stanowiłoby naruszenie zasady neutralności podatku od towarów i usług.
Skargę kasacyjną od wyroku WSA w Gdańsku z 22 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I SA/Gd 102/08) wniósł Dyrektor Izby Skarbowej. NSA oddalił jednak skargę i potwierdził prawo podatnika do odliczenia VAT w opisanej sytuacji.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 grudnia 2009 r. (sygn. akt I FSK 1422/08)
oprac. Wiesława Moczydłowska
ekspert w zakresie podatków dochodowych i rachunkowości