UOKiK: notariusze ograniczają konkurencję

Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza uchwalony przez Krajową Radę Notarialną zawiera postanowienie naruszające konkurencję - uznała Prezes UOKiK. To kolejna interwencja Urzędu w sektorze usług profesjonalnych.

Postępowanie przeciwko Krajowej Radzie Notarialnej zostało wszczęte w maju 2009 roku. Urząd zakwestionował postanowienie zawarte w Kodeksie Etyki Zawodowej Notariusza pozwalające notariuszowi otworzyć kancelarię w budynku, w którym mieści się już inna kancelaria jedynie pod warunkiem uzyskania zgody Rady Izby Notarialnej. Przynależność do Krajowej Rady Notarialnej i przestrzeganie uchwalonego przez nią kodeksu jest obligatoryjne dla każdego notariusza prowadzącego kancelarię.

Autopromocja

Z informacji zgromadzonych przez UOKiK wynika, że regionalne Izby Notarialne niejednokrotnie nie zgadzały się na otwarcie kolejnych kancelarii w jednym budynku. W praktyce było to możliwe jedynie w przypadku wyrażenia zgody przez notariusza prowadzącego już działalność w tym miejscu. Zdaniem Prezes Urzędu istniejący przepis spowodował ograniczenie konkurencji pomiędzy notariuszami. Część z nich miała utrudniony dostęp do rynku, nie mogąc rywalizować o klienta z posiadającymi już kancelarię w danym miejscu. Odczuwały to również osoby korzystające z usług notariuszy. Mogły one mieć ograniczony wybór kancelarii, w szczególności w przypadku sąsiadujących z siedzibami spółek deweloperskich lub sądami.

Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji. Przez porozumienia rozumie się również uchwały lub inne akty związku przedsiębiorców lub ich organów statutowych. Maksymalna sankcja finansowa za naruszenie prawa konkurencji wynosi do 10 proc. przychodu przedsiębiorcy osiągniętego w roku poprzedzającym wydanie decyzji. Na Krajową Radę Notarialną nałożona została kara w wysokości 35 114 złotych. Poza sankcją finansową Prezes UOKiK nakazała również zmianę zakwestionowanego przepisu. Decyzja nie jest ostateczna. Krajowa Rada Notarialna ma prawo odwołania do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Usługi notarialne należą do grupy usług profesjonalnych (wolnych zawodów) - charakteryzujących się dużym zakresem samoregulacji oraz restrykcjami dotyczącymi dostępu do zawodu, dozwolonego zakresu zachowań rynkowych, czy też formy organizacyjnej prowadzenia działalności. UOKiK na bieżąco monitoruje sektor usług profesjonalnych, reagując w przypadku naruszenia konkurencji. Wątpliwości Urzędu budzą zwłaszcza postanowienia regulaminów odnoszące się do wynagrodzenia za świadczone usługi profesjonalistów. Odgórne wpływanie przez korporacje na wysokość pobieranych opłat jest zdaniem UOKiK działalnością analogiczną do zmowy kartelowej i stanowi zagrożenie dla konkurencji na rynku. Przykładem działań Urzędu są dwie decyzje dotyczące samorządu architektów. W 2002 roku wydana została decyzja uznająca za praktykę ograniczającą konkurencję wpisanie do statutu Krajowej Izby Architektów postanowienia zobowiązującego członków do stosowania określonych postanowień ustalających minimalne ceny za wykonywane prace. Z kolei w 2006 roku Urząd zakwestionował postanowienia wewnętrznego regulaminu, który zabraniał udziału architektom w konkursach i przetargach, gdzie podstawowym kryterium wyboru była cena. Pod lupą UOKiK znalazły się również wcześniejsze działania samorządu notariuszy. W 2002 roku Prezes Urzędu uznał za sprzeczne z prawem umieszczenie w Kodeksie Etyki Zawodowej Notariusza postanowienia określającego przyciąganie klientów poprzez proponowanie niższego wynagrodzenia za usługi notarialne za przejaw nieuczciwej konkurencji i szczególnie rażący jej przypadek. Obecnie, dzięki interwencjom Urzędu, samorządy architektów oraz notariuszy nie stosują juz zakwestionowanych postanowień.

Poza nakładaniem kar i nakazywaniem zaniechania określonych działań UOKiK analizuje również zjawiska zachodzących na różnych rynkach. Efektem tych badań są raporty, które wskazują na poziom rozwoju konkurencji w sektorze oraz mogą być podstawą do interwencji organu antymonopolowego. Przykładem jest raport dotyczący energetyki. W dokumencie rekomendowaliśmy kierunki rozwoju rynku energetycznego oraz przedstawiliśmy konkretne propozycje zmian mających na celu wprowadzenie efektywnej konkurencji w tym sektorze.

Podobne badania przeprowadzane były również w sektorze usług profesjonalnych. Ostatni z nich dotyczył zawodów: architekta oraz inżyniera budowlanego. Jak wynika z analizy Urzędu Polska na tle innych państw Unii Europejskiej posiada jedne z bardziej restrykcyjnych przepisów dotyczących dostępu do tych zawodów (np. w zakresie obowiązkowej edukacji i praktyki zawodowej przyszłych architektów, wynoszących odpowiednio pięć i trzy lata, przy obowiązkowej przynależności do izby zawodowej, która przeprowadza postępowanie egzaminacyjne dla kandydatów). Zdaniem UOKiK niezbędne dla funkcjonowania rynku usług profesjonalnych oraz rozwoju nieskrępowanej konkurencji w tym obszarze jest m.in. ograniczenie wyłącznej kontroli korporacji nad procesem egzaminowania kandydatów do zawodu.

Księgowość
Dwa miesiące z rzędu zwolnienia od składek ZUS. Wielu przedsiębiorców na to poszło, bo a nuż rząd się rozmyśli?
20 gru 2024

Rekordowe zainteresowanie możliwością "wakacji składkowych" w grudniu nie jest zaskoczeniem, ale warto zauważyć fakt, że wielu przedsiębiorców skorzysta z tej możliwości również w styczniu. Przedsiębiorcy chcą więc jak najszybciej wykorzystać możliwość "oddechu" od opłacania składek ZUS.  - Styczeń to miesiąc spowolnienia w wielu branżach, więc nie jest to zaskoczenie, że dla wielu branż to trudniejszy miesiąc. Sytuacja ta podpowiada jednak rządzącym, że obciążenia przedsiębiorców są dla nich bardzo dotkliwe i możliwość zawieszenia płacenia składek chociaż na miesiąc jest wręcz na wagę złota - mówią eksperci.  

Święta w firmie: jak rozliczyć podatkowo upominki i spotkanie wigilijne
20 gru 2024

W okresie świątecznym wielu przedsiębiorców decyduje się na organizację wigilijnego spotkania dla pracowników. Choć firmowa wigilia wiąże się z dodatkowymi wydatkami, wcale nie musi obciążać pracodawcy. Wystarczy spełnić warunki wliczenia tej imprezy w koszty. Ważną kwestią jest także dobór prezentów dla pracowników. Podpowiadamy, w jaki sposób najlepiej rozliczyć świąteczne wydatki.

PKD 2025 zamiast PKD 2007: Kiedy rusza nowa klasyfikacja działalności? Jaki jest okres przejściowy?
21 gru 2024

Klasyfikacja PKD 2025 już wkrótce zastąpi PKD 2007. Od kiedy, przedsiębiorcy składając wnioski o wpis do rejestru, będą wskazywać rodzaje działalności według nowej klasyfikacji? Jaki jest okres przejściowy, umożliwiający stosowanie obydwu klasyfikacji?

Podatki za 2024 rok: Rozliczenie o wiele łatwiejsze, fiskus szykuje specjalne narzędzie dla podatników
20 gru 2024

Rozliczenia podatkowe za 2024 rok. "W ciągu kilku miesięcy podatnicy powinni otrzymać dostęp do e-Urzędu Skarbowego poprzez aplikację mobilną. Za jej pośrednictwem będzie można rozliczyć podatki za 2024 rok" – powiedział szef Krajowej Administracji Skarbowej i wiceminister finansów Marcin Łoboda.

VAT w net billingu: moment powstania obowiązku podatkowego dla dostawy energii elektrycznej przez prosumenta
19 gru 2024

Dnia 1 kwietnia 2021 r. zmiana przepisów Prawa energetycznego oraz o energii odnawialnych wprowadziła nowe, mniej korzystne zasady rozliczania się prosumentów z dostawcą energii z sieci energetycznej. System net bilingu zastąpił net metering (który w okresie przejściowym jest dostępny dla wcześniej podłączonych użytkowników). Dodatkowo, dla prosumentów będących podatnikami VAT oznacza to opodatkowanie tym podatkiem energii wprowadzanej do sieci. Do dziś nie do końca wiadomo na jakich zasadach, a Krajowa Informacja Skarbowa robi wszystko by tak pozostało, czego doskonałym przykładem jest interpretacja indywidualna z 22 listopada 2024 r., znak: 0113-KDIPT1-1.4012.686.2024.1.WL.

Rachunkowość 2025: zmiany. Nowy limit dla ksiąg rachunkowych, progi do badania sprawozdań, definicje jednostek i przychodów netto ze sprzedaży, raportowanie ESG
25 gru 2024

W dniu 1 stycznia 2025 r. wchodzi w życie większość przepisów ustawy z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadza obowiązek sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przez określoną grupę przedsiębiorstw i poddania jej atestacji przez biegłych rewidentów. A ponadto wprowadza: nowy limit przychodów dla prowadzenia ksiąg rachunkowych, nowe progi do badania sprawozdań finansowych, nowe definicje jednostek (mikro, małej, średniej, dużej), ujednolicone pojęcie przychodów netto ze sprzedaży i szereg innych zmian.

Fundusze UE na innowacje 2025: platforma STEP zmienia strategię rozwoju technologii w Europie. Jakie korzyści dla firm w Polsce?
19 gru 2024

Platforma technologii strategicznych STEP to nowa inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe technologie. Jej głównym celem jest mobilizacja środków finansowych na rozwój i produkcję technologii cyfrowych, deep-tech, czystych technologii oraz biotechnologii, co ma przyczynić się do zwiększenia suwerenności technologicznej wspólnoty. To ważny krok na drodze pobudzania innowacyjności, co również wpisuje się w główne tematy polskiej prezydencji w Radzie UE.

Rewolucja w składce zdrowotnej od środków trwałych w 2025 roku – sprawdź, co się zmienia!
19 gru 2024

Rok 2025 przynosi istotne zmiany dla przedsiębiorców w rozliczaniu składki zdrowotnej. Nowe przepisy wpływają na sprzedaż środków trwałych i uwzględnianie amortyzacji. Sprawdź, jak nowe zasady zmieniają Twoje rozliczenia i uniknij błędów!

JPK CIT od 2025 r. – jak przygotować księgowość. Nowa era w raportowaniu podatkowym dla firm już zaraz
19 gru 2024

Od 1 stycznia 2025r. wchodzi w życie nowy obowiązek składania JPK_CIT i będzie on skutkował koniecznością corocznego przesyłania dwóch elektronicznych raportów w formie plików XML. Mimo, że przekazanie JPK_CIT organom podatkowym nastąpi dopiero w 2026 r., systemy finansowo-księgowe powinny być dostosowane do wymogów JPK_CIT już od początku 2025 r. Podatnicy CIT, a w późniejszych latach również PIT i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będą musieli przygotować się do cyklicznego przekazywania ksiąg i ewidencji podatkowych do organów skarbowych.

Stawki amortyzacji 2025 [tabela]
19 gru 2024

Nowa tabela stawek amortyzacyjnych na 2025 rok jest już dostępna. Sprawdź, jakie wartości obowiązują dla budynków, maszyn, urządzeń czy środków transportu. Aktualne przepisy pozwalają zoptymalizować koszty amortyzacji w firmie.

pokaż więcej
Proszę czekać...