Europejski Komitetu Ekonomiczno-Społeczny (EKES) wydał opinię w sprawie podatku od transakcji finansowych (Dz. Urz. UE C 44, poz. 81).
Opublikowany dokument jest stanowiskiem Komitetu w toczącej się dyskusji na temat podatku od transakcji finansowych, zawierającym rozważania nad celami i skutkami jego wprowadzenia. Opinia odnosi się m.in. do elementów tego podatku takich jak podstawa opodatkowania i jego stawka.
Zdaniem Komitetu wprowadzenie podatku od transakcji finansowych mogłoby mieć decydujący wpływ na zachowania instytucji finansowych, ponieważ ograniczyłoby liczbę transakcji finansowych o niezwykle krótkim terminie (tzw. transakcji spekulacyjnych), które często są również bardzo ryzykowne.
Celem podatku byłoby również zasilenie kasy publicznej. To nowe źródło dochodów, według EKES-u, można by wykorzystać na wsparcie rozwoju gospodarczego w krajach rozwijających się, finansowanie polityki w dziedzinie klimatu w tych krajach czy też zmniejszenie obciążenia finansów publicznych. Ostatni z wymienionych celów oznacza także, że sektor finansowy spłaci otrzymane dotacje. W perspektywie długoterminowej uzyskiwane w ten sposób dochody powinny stać się nowym, ogólnym źródłem dochodów publicznych.
Podstawą opodatkowania miałyby być nie tylko transakcje międzynarodowe, ale wszystkie transakcje finansowe. Podatek miałby charakter progresywny, ponieważ zarówno klienci instytucji finansowych, jak i same instytucje dokonujące transakcji na własny rachunek należą do najbogatszych kategorii społecznych. Ponadto, jak zauważa EKES, sektor finansowy nie ponosi w odpowiednim stopniu ciężaru opodatkowania.
Podatek powinien mieć także możliwie najszerszy zakres, a najlepiej mieć zastosowanie zarówno do rynków krajowych, jak i do rynków walutowych. W odniesieniu do systemu globalnego EKES zaleca, by stawkę podatku ustalić na poziomie nieprzekraczającym 0,05%. W przypadku systemu europejskiego wskazana byłaby niższa stawka, tak aby podatek ten nie zakłócał funkcjonowania rynku finansowego.
Z wyliczeń zawartych w opinii wynika, że przy stosowaniu podatku w całej UE wpływy z niego wynosiłyby ok. 1,5% PKB, a znaczna część tych dochodów pochodziłaby z brytyjskiego rynku finansowego. Dochody z podatku stosowanego na całym świecie wyniosłyby ok. 1,2% światowego PKB. Wyniki są podobne zarówno dla Europy, jak i dla USA.
Adam Kuchta