Ustawa o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2011 r. Nr 161, poz. 966)
Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2005 r. Nr 169, poz. 1414 z późn. zm., dalej „ustawa”), działalnością lobbingową jest każde działanie prowadzone metodami prawnie dozwolonymi zmierzające do wywarcia wpływu na organy władzy publicznej w procesie stanowienia prawa. Jest to tzw. lobbing polityczny, który w Polsce obejmuje prace nad ustawami oraz rozporządzeniami ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Rady Ministrów.
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że nowelizacja wprowadziła zmiany w zasadach planowania prac Rządu, zastępując przygotowywane co 6 miesięcy programy prac legislacyjnych Rady Ministrów, wykazem prac legislacyjnych o charakterze ciągłym. Ww. wykaz obejmuje projekty założeń projektów ustaw, projekty ustaw, a także projekty rozporządzeń Rady Ministrów. Zgodnie z intencją ustawodawcy, powyższa zmiana ma za zadanie wprowadzenie jednego wykazu prac legislacyjnych przez całą kadencję Rządu, nadając mu tym samym charakter długoterminowego planowania działań legislacyjnych. Co więcej, umieszczenie w wykazie projektów założeń projektów ustaw, a także umożliwienie dokonywania zgłoszeń zainteresowania pracami na tym etapie, o czym będzie mowa poniżej, pozwoli zainteresowanym podmiotom na wyrażenie opinii na temat tych założeń już na najwcześniejszym etapie ustawodawczym.
Zgodnie z nowelizacją, Prezes Rady Ministrów i ministrowie prowadzić będą również odpowiednie wykazy prac legislacyjnych, obejmujące projekty rozporządzeń Prezesa Rady Ministrów i ministrów. Te wykazy prac legislacyjnych będą publikowane, tak jak dotychczasowe programy prac legislacyjnych Rady Ministrów - na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (dalej „BIP”). Warto przy tym zaznaczyć, że z chwilą udostępnienia w BIP powyższych wykazów lub poszczególnych projektów, udostępnieniu w BIP podlegają również wszelkie dokumenty dotyczące prac nad danym projektem.
Udostępnienie w BIP jest ważne, gdyż z chwilą udostępnienia w BIP wykazów, albo - w przypadku gdy projekt nie był zawarty w żadnym z tych wykazów - z chwilą udostępnienia w BIP danego projektu, każdy może zgłosić zainteresowanie pracami. Nowelizacja wprowadza przy tym możliwość zgłoszenia zainteresowania pracami nie tylko nad projektem ustawy lub projektem rozporządzenia - jak było dotychczas, ale też, co warto podkreślić, nad projektem założeń projektu ustawy, umożliwiając zainteresowanym podmiotom przedstawienie poglądu na daną kwestię na najistotniejszym merytorycznie etapie tworzenia przyszłych rozwiązań ustawowych.
Nowelizacja precyzuje przy tym, że zgłoszenie wnosi się na urzędowym formularzu (który ma zostać określony przez Radę Ministrów, kierującą się potrzebą ułatwienia dokonywania zgłoszeń) do organu odpowiedzialnego za przedłożenie projektu założeń projektu ustawy albo do organu odpowiedzialnego za przedłożenie projektu ustawy Radzie Ministrów albo za opracowanie projektu rozporządzenia. Zgłoszenie również podlega udostępnieniu w BIP jako dokument dotyczący prac nad projektem założeń projektu ustawy, projektem ustawy albo projektem rozporządzenia. Nie udostępnia się jedynie adresów osób fizycznych, które skierowały zgłoszenie.
Zgodnie z nowelizacją, z dniem 1 września 2011 r. projekty zawarte w programach prac legislacyjnych Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i ministrów zostały objęte odpowiednio wykazami prac legislacyjnych Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i ministrów.
Mamy nadzieję, że powyższe zmiany wpłyną pozytywnie na proces stanowienia prawa w Polsce i przyczynią się do większej aktywności podmiotów zajmujących się lobbingiem politycznym już na etapie przygotowywania projektu założeń projektu ustawy. W konsekwencji być może doprowadzi to do bardziej przemyślanych i odpowiadających potrzebom obywateli rozwiązań w naszym systemie prawnym.
Aneta Wrona-Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna