Niestety, większość sprowadzonych do Polski samochodów to samochody nie najnowsze, niejednokrotnie posiadające widoczne znaki uszkodzeń. Samo kupno samochodu sprowadzonego z zagranicy niczym się nie różni od zakupu samochodu używanego i od kilku lat zarejestrowanego w Polsce. Ale zdawać trzeba sobie sprawę, że przy rejestracji nowo nabytego za granicą auta trzeba przedstawić dodatkowe dokumenty. Należy też liczyć się z ewentualnymi kosztami dodatkowych badań technicznych, a ponadto pamiętać o podatku akcyzowym, związanym ze sprowadzeniem samochodu z zagranicy.
W pierwszym etapie procesu rejestracji wydawane jest w dniu złożenia wniosku o rejestrację pojazdu pozwolenie czasowe, które pozwala na korzystanie z pojazdu bez żadnych ograniczeń. Urząd rejestrujący samochód ma prawo skierować na dodatkowe badanie techniczne samochód sprowadzony z zagranicy, który nosi ślady uszkodzeń lub którego stan techniczny wskazuje na naruszenie elementów nośnych konstrukcji pojazdu, mogących stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego (art. 81 ust. 8 pkt 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r. nr 58, poz. 515 z późn. zm.). Starosta odpowiedzialny za rejestrację pojazdów ma prawo skierować pojazd na dodatkowe badania techniczne również w celu ustalenia danych pojazdu niezbędnych do jego rejestracji. Może tu chodzić np. o niewyraźne numery silnika.
Opłata za dodatkowe badanie techniczne samochodu sprowadzonego z zagranicy wynosi 94 zł, a w przypadku przeprowadzenia takich badań w celu ustalenia danych pojazdu niezbędnych do jego rejestracji, analogiczna opłata wynosi 60 zł (rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 29 września 2004 r. w sprawie wysokości opłat związanych z prowadzeniem stacji kontroli pojazdów oraz przeprowadzaniem badań technicznych pojazdów – Dz.U. nr 223, poz. 2261).
Jak wynika z informacji Ministerstwa Infrastruktury, jeszcze pod koniec ubiegłego roku pojazdy sprowadzone z zagranicy podlegały tylko tzw. pierwszemu badaniu technicznemu, które było przeprowadzane przed pierwszą rejestracją w kraju. Obecnie, jeśli to badanie wykaże, że pojazd sprowadzony z zagranicy nosi ślady uszkodzeń lub jego stan techniczny wskazuje na naruszenie elementów nośnych konstrukcji, to pojazd musi przejść dodatkowe specjalistyczne badania techniczne, aby mógł być dopuszczony do ruchu. Sprawy, o których mowa, uregulowane zostały w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 16 grudnia 2003 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz.U. nr 227, poz. 2250 oraz z 2004 r. nr 249, poz. 2499).
Dokumenty, które trzeba dołączyć do wniosku o rejestrację, określono w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 4 maja 2004 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz.U. nr 110, poz. 1169). Są to:
■ dowód własności pojazdu,
■ dowód rejestracyjny (jeżeli pojazd był zarejestrowany),
■ dowód odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa trzeciego tj. nienależącego do UE,
■ dokument potwierdzający zapłatę akcyzy na terytorium RP, jeżeli samochód osobowy został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego UE oraz zaświadczenie wydane przez właściwy organ potwierdzające: uiszczenie podatku od towarów i usług, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego, lub o braku takiego obowiązku (druk VAT-25 – patrz Interpretacja Ministerstwa Finansów),
■ zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu.
Prościej wygląda sprawa rejestracji nowego samochodu sprowadzonego z państwa Unii Europejskiej. Właściciel nowego samochodu osobowego z silnikiem spalinowym, ciągnika rolniczego, motocykla i motoroweru sprowadzonego z państwa członkowskiego UE przy jego pierwszej rejestracji na terytorium RP jest obowiązany dołączyć wyciąg ze świadectwa homologacji potwierdzający, że na dany typ pojazdu zostało wydane świadectwo homologacji przez właściwy organ państwa członkowskiego należącego do Wspólnoty Europejskiej. Odpowiednie wyjaśnienia w tej sprawie wydał Departament Transportu Drogowego Ministerstwa Infrastruktury. Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym, nowy pojazd, na którego typ zostało wydane świadectwo homologacji, nie podlega pierwszemu badaniu technicznemu przed pierwszą rejestracją. Rejestracji pojazdu dokonuje się między innymi na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji.
Jak wynika z informacji Ministerstwa Infrastruktury, zgodnie z art. 72 ust. 2 pkt 4 prawa o ruchu drogowym, w przypadku zgłoszenia do rejestracji na terytorium RP pojazdu sprowadzonego z zagranicy, zamiast dowodu rejestracyjnego dopuszcza się przedstawienie innego dokumentu stwierdzającego rejestrację pojazdu za granicą, wydanego przez organ właściwy do rejestracji pojazdów za granicą.
WARTO WIEDZIEĆ
Dokumentem potwierdzającym rejestrację pojazdu za granicą może być również pozwolenie czasowe, tzw. wywozowe, wydane przez właściwy organ do rejestracji pojazdów za granicą, na określony czas, w celu wywozu pojazdu za granicę.
Inny dokument, o którym mowa w cytowanym przepisie, musi być wydany przez tamtejszy organ właściwy do rejestracji pojazdów i powinien potwierdzać, że pojazd jest aktualnie zarejestrowany lub był zarejestrowany w państwie pochodzenia pojazdu (dokument o wyrejestrowaniu/wycofaniu pojazdu stwierdza fakt rejestracji pojazdu za granicą).
Obywatel Polski może poruszać się po kraju pojazdem zarejestrowanym w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, jeżeli jego nazwisko jest umieszczone w wystawionym za granicą dowodzie rejestracyjnym pojazdu, w rubryce określającej właściciela pojazdu, czyli będzie właścicielem lub współwłaścicielem pojazdu. Tak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Infrastruktury. Jeżeli natomiast współwłaściciel pojazdu, obywatel Polski, nie figuruje w dowodzie rejestracyjnym wystawionym w państwie Unii Europejskiej, to poruszając się takim pojazdem po terytorium RP, musi udokumentować prawo do posiadania pojazdu, jeżeli pojazd ten nie jest zarejestrowany na nazwisko osoby prowadzącej pojazd (Konwencja o ruchu drogowym sporządzona w Wiedniu 8 listopada 1968 r.). Współwłaściciel, obywatel RP, może również złożyć wniosek o rejestrację pojazdu w Polsce na podstawie naszego prawa o ruchu drogowym do organu rejestrującego, właściwego ze względu na miejsce jego zamieszkania.
Zaświadczenie o VAT
Interpretacja Ministerstwa Finansów dotycząca zaświadczeń o uiszczaniu podatku od towarów i usług oraz faktur zastępujących ww. zaświadczenia przy pierwszej rejestracji pojazdów sprowadzanych z państw członkowskich Unii Europejskiej – do wykorzystania przez organy rejestrujące przy stosowaniu przepisu art. 141 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535) zmieniającego przepis art. 72 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym:
„W związku z pismem z dnia 1 czerwca 2004 r. Nr TD 4n-0732/58/2004 dotyczącym art. 141 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535), Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia. Zgodnie z art. 105 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, naczelnik urzędu skarbowego dla celów związanych z rejestracją środków transportu jest obowiązany do wydawania zaświadczenia, potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług w przypadkach, o których mowa w art. 103 ust. 3 i 4 ww. ustawy. Przepis art. 103 ust. 4 cytowanej ustawy stanowi, iż w przypadku podatników podatku od towarów i usług rozliczających ten podatek na zasadach ogólnych, zaświadczenia o uiszczeniu podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów są wydawane, jedynie gdy środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jeżeli nie podlega rejestracji, ma być przez nabywcę użytkowany na terytorium RP.
Natomiast w przypadku gdy podatnik sprowadzony na zasadach ogólnych środek transportu (od którego ma obowiązek rozliczyć podatek od towarów i usług z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów) odsprzedaje przed jego zarejestrowaniem na terytorium RP (rejestracji dokonuje nabywca tego środka transportu w kraju), brak jest podstawy do wydania zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie przez tego podatnika podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Należy zaznaczyć, iż podatek z tytułu tej czynności rozliczany jest w miesięcznej lub kwartalnej deklaracji dla podatku od towarów i usług.
Mając powyższe na uwadze, w przypadku gdy naczelnik urzędu skarbowego nie ma obowiązku dla celów związanych z rejestracją wydawać zaświadczenia o uiszczeniu podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu, który nie jest przez nabywcę rejestrowany po raz pierwszy na terytorium RP, znależć powinny zastosowanie rozwiązania analogiczne jak określone w przepisie art. 72 ust. 1a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2003 r. nr 58, poz. 515 ze zm.), dodanym cytowaną ustawą o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem ww. zaświadczenie może być zastąpione fakturą z wyszczególnioną kwotą podatku od towarów i usług potwierdzającą dokonanie na terytorium RP dostawy środka transportu przez podatnika podatku od towarów i usług, pod warunkiem że odsprzedaż pojazdów stanowi przedmiot działalności tego podatnika.
Ministerstwo Finansów informuje, iż w przypadku gdyby przedłożona dla celów rejestracyjnych faktura budziła jakiekolwiek wątpliwości, Wydział Komunikacji ma prawo wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o jej weryfikację…”.
Marek Kobylański