Kupując rzeczy ruchome, nie zawsze mamy świadomość, że zbyt wczesna sprzedaż naraża nas na dodatkowy koszt. Musimy bowiem zapłacić z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) do źródeł przychodów zalicza się odpłatne zbycie:
• nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
• prawa wieczystego użytkowania gruntów,
• innych rzeczy.
Warunkiem jest, aby odpłatne zbycie nie następowało w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. W odniesieniu do innych rzeczy (np. sprzedaży wcześniej kupionego samochodu) opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie, jeśli nastąpi przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
PRZYKŁAD
Kowalski kupił w komisie samochód osobowy marki Ford Focus 14 stycznia 2005 r. za 23 000 zł, płacąc jednocześnie komisantowi prowizję w wysokości 690 zł. Następnie samochód ten sprzedał 27 maja 2005 r. za 26 000 zł. Ponieważ sprzedaż nastąpiła przed upływem pół roku od zakupu, powstał obowiązek zapłaty podatku od uzyskanego dochodu z tego tytułu. Po odliczeniu kosztu zakupu oraz kosztu prowizji komisanta dochód podlegający opodatkowaniu wyniesie 2310 zł.
Przy odpłatnym zbyciu rzeczy ruchomych przychodem jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.
Jednak podatek dochodowy od osób fizycznych będzie należny nie od przychodu, ale od dochodu z tytułu zbycia rzeczy ruchomej przed upływem pół roku. Trzeba pamiętać, że dochodem z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych (jeżeli przychód ze sprzedaży nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej) jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży rzeczy a kosztem ich nabycia, zmniejszona o wartość nakładów poczynionych w czasie posiadania rzeczy.
Należy zauważyć, że zbycie powstaje w momencie ostatecznego przeniesienia własności rzeczy. W myśl art. 155 par. 1 kodeksu cywilnego umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Tak więc o momencie zbycia decyduje umowa stron.
W związku z powyższym, dochód ze sprzedaży takich rzeczy ruchomych powinien być wykazany w zeznaniu podatkowym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym i opodatkowany według obowiązującej w danym roku skali podatkowej.
W momencie zbycia rzeczy ruchomej w celu ustalenia dochodu do opodatkowania można uzyskany przychód pomniejszyć o koszty uzyskania związane z wcześniejszym zakupem. Będzie to przede wszystkim cena zakupu, ale nie tylko. Warto tu odnieść się do nabycia samochodu osobowego w innym kraju unijnym, których to transakcji od momentu wejścia Polski do UE znacznie przybywa. Niejednokrotnie osoby nabywają takie samochody, by później je sprzedać z zyskiem. Jeśli zrobią to przed upływem pół roku, muszą się liczyć z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
Zwykle osoba, sprowadzając do kraju używany samochód, ponosi dodatkowe koszty, takie jak: podatek akcyzowy, przegląd techniczny samochodu, zaświadczenie dotyczące zwolnienia z VAT, tłumaczenie dokumentów, opłata za tablice rejestracyjne. Są to koszty nabycia, które określają koszty związane z zakupem poniesione do dnia rozpoczęcia używania rzeczy. Natomiast do kosztów zbycia zalicza się np. udokumentowane wydatki poniesione na samochód, w czasie jego posiadania jak zakup części zamiennych, remonty. Wszystkie te koszty będę wpływały na powstanie dochodu do opodatkowania. Jeśli będą większe od uzyskanego przychodu, to podatek nie wystąpi.
Odpłatne zbycie rzeczy ruchomej przed upływem pół roku i obowiązek zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego odnosi się również do rzeczy sprzedawanych na różnego rodzaju giełdach (aukcjach) internetowych, z czego – niestety – nie każdy zdaje sobie sprawę. Sprzedając komputer, który kupiliśmy wcześniej niż przed upływem pół roku od momentu nabycia, i uzyskując z tego tytułu dochód, niestety, powinniśmy go wykazać w zeznaniu rocznym. Oczywiście przychód ze sprzedaży możemy pomniejszyć o prowizję, którą zwyczajowo płaci się za możliwość wystawienia rzeczy na aukcji internetowej.