Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o timeshare (Dz. U. z 2011 r. Nr 230, poz. 1370)
Na wstępie należy wskazać, że timeshare (wcześniej znane jako timesharing) to prawo do korzystania z rzeczy, przede wszystkim nieruchomości (np. ośrodka turystycznego, hotelu, pensjonatu, apartamentu) w określonych, regularnie powtarzających się odstępach czasu w każdym roku. Timeshare wiąże się z branżą usług turystycznych (jest najczęściej wykorzystywany w celu nabycia prawa korzystania z nieruchomości położonych w atrakcyjnych turystycznie miejscowościach). Korzystanie z miejsca zakwaterowania na zasadach timeshare nie obejmuje przy tym wielokrotnych rezerwacji miejsca zakwaterowania, ani zwykłych umów najmu.
Nowa ustawa definiuje „umowę timeshare” jako umowę, na podstawie której konsument odpłatnie nabywa prawo do korzystania, w okresach wskazanych w umowie, z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania, zawartą na okres dłuższy niż rok. Idea umowy timeshare zasadniczo nie różni się od idei umowy uregulowanej w dotychczas obowiązującej ustawie. Jednakże, należy zwrócić uwagę na istotną zmianę dotyczącą przedmiotu umowy, którym obecnie jest miejsce zakwaterowania (a nie jak dotychczas wyłącznie budynek lub pomieszczenie mieszkalne). Należy przy tym wskazać, że miejsce zakwaterowania jest rozumiane jako miejsce noclegowe, w szczególności budynek, mieszkanie, pokój lub inne pomieszczenie mieszkalne, w tym znajdujące się na statkach pasażerskich, innych jednostkach pływających, w przyczepach samochodowych, domkach turystycznych lub innych obiektach stałych.
Zmianie uległ także zakres czasowy umowy, która jak dotąd była zawierana na co najmniej 3 lata. Obecnie może być ona zawarta na okres dłuższy niż rok. Dodatkowo, nowa ustawa nie przewiduje maksymalnego czasu trwania umowy timeshare. W związku z czym, użytkowanie nie będzie wygasało z mocy prawa najpóźniej z upływem pięćdziesięciu lat od jego ustanowienia, jak było w dotychczasowym stanie prawnym.
Co więcej, nowa ustawa wprowadza i szczegółowo definiuje także pojęcia: umowy o długoterminowy produkt wakacyjny, umowy pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego oraz umowy o uczestnictwo w systemie wymiany. Przy czym, przykładowo przez umowę o długoterminowy produkt wakacyjny będzie rozumiana umowa zawarta na okres dłuższy niż jeden rok, na podstawie której konsument za wynagrodzeniem nabywa od przedsiębiorcy prawo do otrzymywania rabatów, zniżek lub innych korzyści związanych z zakwaterowaniem. Umowa taka może także przewidywać prawo konsumenta do nabycia usług związanych z podróżą, w szczególności prawo do skorzystania z miejsca zakwaterowania, prawo do nabycia usług transportowych lub do nabycia innych usług. Powyższe umowy mogą być zawarte pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy - Kodeks cywilny. Zawarcie tych umów może zostać poprzedzone umową przedwstępną.
Dodatkowo, nowa ustawa określa prawa i obowiązki przedsiębiorcy i konsumenta. Przy czym, konsument (jako słabsza strona stosunku prawnego) jest otaczany przez nową ustawę większą ochroną prawną. Po pierwsze, postanowienia umów mniej korzystne dla konsumentów niż postanowienia ustawy są nieważne, a zamiast nich stosuje się przepisy ustawowe. Po drugie, konsument posiada uprawnienie do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia lub od dnia doręczenia dokumentu umowy, jeżeli dzień ten następuje po dniu jej zawarcia. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy powinno być złożone przedsiębiorcy na piśmie (możliwe także za pomocą formularza, który stanowi załącznik do nowej ustawy) lub na innym trwałym nośniku informacji. Ponadto, zakazane jest żądanie lub przyjmowanie od konsumenta świadczeń określonych w umowie przed upływem terminu do odstąpienia od umowy lub innymi określonymi w ustawie terminami. Przedsiębiorca jest odpowiedzialny za wadliwość przedmiotu świadczenia, co oznacza, że ma obowiązek utrzymania miejsca zakwaterowania oraz innych udostępnianych obiektów w stanie przydatnym do umówionego użytku, zaś konsument, w braku odmiennych postanowień umowy, zwolniony jest od ponoszenia nakładów na miejsce zakwaterowania.
Podsumowując, nowa ustawa wprowadza zmiany w zakresie szeroko rozumianej branży timeshare oraz dostosowuje polskie przepisy do prawodawstwa unijnego. Nowa ustawa ujednolica i podwyższa standardy tego rodzaju usług, udzielając konsumentowi szerszej ochrony prawnej, co powinno spowodować wzrost zainteresowania konsumentów umowami oraz usługami tego rodzaju.
Aneta Wrona - Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna