Zgodnie z przepisami przejściowymi, jakie Polska wynegocjowała z Unią Europejską, w okresie od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej do 31 grudnia 2007 r. stawkę VAT w wysokości 0 proc. stosuje się m.in. do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego.
Po tym terminie, a więc od 1 stycznia 2008 r., transakcje związane z przekształcaniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu będą obciążone 22-proc. stawką VAT. Co ta zmiana oznacza dla podatnika?
Andrzej Pośniak, prawnik w kancelarii CMS Cameron McKenna wyjaśnił w rozmowie z „GP”, że okres przejściowy w zakresie opodatkowania VAT przewidziany dla przekształcania praw do lokali mieszkalnych jest zabiegiem mającym zapewnić podatnikom w miarę płynne przejście w nowy reżim podatkowy, znacznie poszerzający zakres opodatkowania VAT.
– W zakresie w jakim jest to możliwe, wskazane jest zatem dokonanie ewentualnych przekształceń prawnych do końca 2007 r., albowiem późniejsze zastosowanie do tego typu dostawy towarów podstawowej 22-proc. stawki VAT niewątpliwie podwyższy koszt takiej czynności. Alternatywnie, podatnicy mogą odczekać 5 lat, licząc od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego (dokonanego po 1 maja 2004 r.), czyli najwcześniej do 1 maja 2009 r. i skorzystać ze zwolnienia wspomnianych przekształceń, przewidzianego w przepisach ustawy o VAT – dodał Andrzej Pośniak.
Natomiast Jacek Tkaczyk, menedżer działu prawno-podatkowego Moore Stephens Smoczyński i Partnerzy Sp. z o.o. dodatkowo podkreślił, iż z przekształcaniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na prawo spółdzielcze własnościowe lub odrębną własność powinni spieszyć się głównie ci, którzy uzyskali to prawo po 1 maja 2004 r. Wiąże się to z tym, że tylko do 31 grudnia 2007 r. przekształcenia lokatorskich praw do lokalu mieszkalnego na prawa własnościowe korzystają ze stawki 0 proc. VAT.
– Natomiast podwyżki VAT na nie powinny obawiać się osoby, które uzyskały spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego i zasiedliły ten lokal przed 1 maja 2004 r. W takim przypadku przekształcenie tego prawa na spółdzielcze prawo własnościowe lub ustanowienie w jego miejsce odrębnej własności lokalu nie będzie podlegało w ogóle opodatkowaniu VAT – powiedział Jacek Tkaczyk.