W tym roku wprowadzone zostały bowiem liczne zmiany w stawkach i zasadach rozliczania podatku od towarów i usług. Niektóre budzą sprzeciw przedsiębiorców. Dotyczy to na przykład wydłużenia okresu przechowywania dokumentów kasowych z 2 do 5 lat dla podmiotów korzystających z kas fiskalnych. Jest to „wygaszenie okresu przejściowego”, który okresowo skracał czas przechowywania dokumentów. Przedsiębiorcy nie rozumieją jednak, dlaczego nie został ten okres wydłużony, a przede wszystkim dlaczego tak długi okres zakładano po okresie przejściowym. Prowadzący działalność gospodarczą skarżą się na tę regulację, gdyż problem stanowi przechowywanie większej ilości rolek paragonowych, ponieważ papierowe kopie paragonów, ze względu na właściwości papieru termicznego i reakcje tuszu (w przechowywanych rolkach druk blaknie), szybko przestają być czytelne. Uznają oni w związku z tym przedłużenie okresu dokumentowania za wyraźne utrudnienie przedsiębiorczości.
Odpowiadając na przekazaną interpelację, przedstawiciel resortu finansów wyjaśnił, że postanowieniami § 19 zawartymi w przepisach przejściowych rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków ich stosowania na okres przejściowy, tj. do końca 2011 r., skrócono okres (do 2 lat) obowiązkowego przechowywania kopii dokumentów kasowych sporządzanych przy zastosowaniu kasy na nośniku papierowym. Wprowadzenie tej regulacji było związane z jednej strony z sygnalizowanymi przez podatników trudnościami technicznymi archiwizowania dużej ilości rolek dokumentacji paragonowej, a z drugiej strony z wprowadzeniem nowego rozwiązania konstrukcyjnego kas, umożliwiającego archiwizowanie kopii dokumentów kasowych na informatycznych nośnikach danych. Ponieważ mimo znacznego zainteresowania kasami umożliwiającymi archiwizowanie kopii dokumentów na nośnikach informatycznych i dynamicznego wzrostu liczby tych kas ich udział w ogólnej liczbie kas był jeszcze stosunkowo nieduży, postanowiono przedłużyć jeszcze o jeden rok (do 31 grudnia 2012 r.) możliwość archiwizowania przez okres 2 lat kopii papierowych dokumentów kasowych (rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 24 czerwca 2011 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków ich stosowania), tak aby umożliwić podjęcie przez podatników stosownych działań dostosowawczych polegających na nabyciu kas z elektronicznym zapisem kopii dokumentów kasowych - dla podatników, dla których archiwizowanie dużej ilości rolek dokumentacji mogło być uciążliwe. Oczywiście ostateczna decyzja co do oceny najbardziej korzystnego sposobu ewidencjonowania należy do podatnika.
Prawo do faktur wewnętrznych przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych
Wysyłanie faktur elektronicznych w 2013 r.
M. Grabowski podkreślił przy tym, iż ww. regulacja nie miała mieć charakteru stałego. Zważyć bowiem należy, że paragon i jego kopia są dowodami dokumentującymi sprzedaż i kwoty podatku należnego, potwierdzającymi dokonanie konkretnej transakcji w określonym czasie. Zgodnie zaś z art. 112 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnicy obowiązani są do przechowywania ewidencji prowadzonej dla celów rozliczenia podatku oraz wszystkich dokumentów związanych z tym rozliczeniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. co do zasady w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
W dyrektywie 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej nie został wskazany okres przechowywania ewidencji prowadzonej dla celów rozliczenia podatku oraz dokumentów związanych z tym rozliczeniem. Każde państwo członkowskie ustala ten okres we własnym zakresie. W polskich przepisach o podatku od towarów i usług powiązano okres przechowywania tej dokumentacji z przedawnieniem zobowiązania podatkowego - wskazał M. Grabowski. Ministerstwo Finansów nie posiada wiedzy na temat okresu przechowywania dokumentów kasowych w poszczególnych krajach Unii Europejskiej.
Stosowanie 5-letniego okresu przechowywania dokumentów kasowych jest - jego zdaniem - istotne z punktu widzenia zapewnienia kontroli prawidłowości rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług. Kopie paragonów dokumentujących sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są jedynymi dowodami źródłowymi, w których zawarte są dane dotyczące konkretnej transakcji, takie jak: nazwa podatnika i jego numer identyfikacji podatkowej, data i czas przebiegu tej transakcji, nazwa towaru lub usługi, ilościowa i wartościowa rejestracja sprzedaży, kwoty podatku według poszczególnych stawek, łączna kwota podatku i kwota należności. W oparciu o zawarte na kopii paragonu dane mogą być więc przeprowadzone działania kontrolne polegające na porównaniu w czasie szczegółowych danych o sprzedaży zawartych w dokumentacji paragonowej z danymi dotyczącymi zakupów i tzw. stanami magazynowymi towarów. Z analizy tego typu danych można wyciągnąć wnioski: czy wszystkie transakcje były rejestrowane, czy rejestracja na kasie odbywała się na bieżąco, czy transakcje zarejestrowane znajdują potwierdzenie w strukturze asortymentowej zakupów, czy danym towarom (usługom) przyporządkowano właściwe stawki podatku itp.
Jeśli chodzi o kwestię możliwości wystąpienia braku czytelności paragonów, przedstawiciel resortu finansów zauważył, iż przypadki takie mogą wystąpić u podatników stosujących kasy rejestrujące z kopią papierową, którzy nie korzystają z atestowanych gatunków papieru i/lub nie zapewniają prawidłowych warunków przechowywania. Powyższe nie stanowi - jego zdaniem - wystarczającego uzasadnienia dla skrócenia okresu przechowywania tych dokumentów.
Niezapłacone faktury a obowiązek dokonywania korekty
Zmiany w VAT 2013 r. - odpowiedzi MF na najczęściej zadawane pytania
Jak dalej wskazał, z przeprowadzonej analizy danych dotyczących nowo rejestrowanych kas, zawartych w ewidencji urzędów skarbowych wynika, że występuje w ostatnim okresie zdecydowana tendencja wzrostowa sprzedaży kas z elektronicznym zapisem kopii i oferta podażowa tych kas jest dostateczna. W latach 2011-2012 udział tego typu kas w ogólnej liczbie nowo rejestrowanych kas wyniósł ok. 42%. W okresie II półrocza 2012 r. (stan na 31 października 2012 r.) stosunek nowo zarejestrowanych kas z elektronicznym zapisem kopii do ogólnej liczby nowo rejestrowanych kas w tym okresie wyniósł ok. 47%. Dla porównania w II półroczu 2011 r. stosunek ten wyniósł ok. 42%. Świadczy to o tendencji wzrostu popularności kas z elektronicznym zapisem kopii. Oznacza to również, że oferta podażowa kas z nowocześniejszymi rozwiązaniami w zakresie archiwizowania jest dostateczna.
Istnieją więc stosowne rozwiązania techniczne, a podatnicy mieli możliwość poczynić stosowne działania dostosowawcze w tym zakresie (tj. m.in. zapewnić prawidłowe warunki przechowywania kopii dokumentów kasowych sporządzonych na nośnikach papierowych lub nabyć kasę z elektronicznym zapisem kopii). Biorąc zatem pod uwagę znaczenie informacji zawartych w tych dokumentach dla celów kontrolnych, postanowiono nie przedłużać ww. okresu przejściowego - podsumował M. Grabowski.
A.J.
Zespół Doradców Podatkowych Jacek Czernecki Spółka z o. o.
ul. Zagrody 20a, 30-318 Kraków
tel.: 12 260 98 10, e-mail: doradcy@doradcy.pl, www.doradcy.pl
Usługi księgowe i doradztwo podatkowe,
pomoc prawno-podatkowa oraz reprezentacja
Klienta przed aparatem skarbowym.